Гурван жилийн ємнє, баруун бvс нутгийн баялаг байгаалийн хийг эрчим хvчээр дутмаг тєв болон зvvн нутагд дамжуулхын тєлєє Хятад улс мондог том хэмжээний хєрєнгє оруулаж, 4000 километрын эрчим хvчийг дамжуулах тєсєл---баруун нутгийн байгалийн хийг зvvн нутагд дамжуулах тєслийг эхлэн байгуулсан юм. Сvvлийн нэг жилийн гаруйн турш, тус тєсєл анх удаагаа байгалийн хий хангаах болж, 2004 оны эцэс болход тус тєсєл нь албан ёсоор бvх талаар арилзааны эрхилэлтэд орсон байна. Єнєє Хятадын баруун нутгийн байгалийн хий нь дасралтгvй тєв болон зvvн бvс нутгийн аж vйлдвэрийн хэрэглэгчид болон оршин суугчдын гэр ахуйн хэрэгслийг хангаж байна. Єнєєдрийн эдийн засгийн шинэ дугаараар би сонсогч танд энэ тєслийн гvйцэтгэж байгаа чухал ач холбогдлыг будатай ярих болно.

    Хятадын тєв болон зvvн бvс нутаг бол Хятадын эдийн засгийн хvчээр хамгийн хvцэрхэг, эдийн засгийн нэмэгдлээр хамгийн их бvс гутаг болох юм. Эдгээр бvс нутгийн эрчим хvчний эрэлт хэрэгцээ нь их бєгєєд єєрєє єєрийгєє хангаахад бэрэх юм. Yvний зэрэгцээ, Хятадын баруун бvс нутагд баялаг байгалийн хийтэй боловч эдийн засгийн хєгжлєєр харицангуй буурай байгаа юм. Тєв болон зvvн нутгийн эрчим хvчний эрэлт хэрэгцээг зохицуулаж, vvний зэрэгцээ баруун нутагд туслан эх баялагд нь зах зээл олж єгєхийн тєлєє 2002 онд Хятад улс баруун нутгийн хийг зvvн нутагд дамжуулах тєсєл хэрэгжvvлсэн юм. Тус тєслийн нийт хєрєнгє оруулалт нь 140 тэрбум юаньд хvрч, єнєєгийн байдлаар Хятадын цар хэмжээгээр хамгийн том, зайгаар хамгийн урт, хєрєнгє оруулалтаар хамгийн их эрчим хvч дамжуулах тєсєл болсон байна.

    Хятадын тєв бvс нутгийн Хэнань муж бол баруун бvс нутгийн байгалийн хийг зvvн бvс нутагд дамжуулах тєслийн vр єгєєжийг хамгийн эрт хvртсэн мужийн нэг болох юм. 2003 оны 10-р сард тус мужийн тєв Жэн жєv хотын аж ахуйн нэгжvvд болон суугаал иргэд баруун нутгийн хийг зvvн нутагд дамжуулсан байгалийн хийг хэрэглэх болсон байна. Сэтгvvлч тухайн газар нэгэн Чан янь гэсэн хатагтайтай ярилцах vе тэрээр хэлэхдээ, Манай энд хэдvйгээр 10 гаруй жилийн ємнє байгалийн хийг хэрэглэсэн боловч хvрэлцэхгvй байсаар ирсэн юм. Єнєє баруун нутгаас дамжуулсан байгалийн хийг хэрэглэх болсны дараа байдал их єєр болсон байна гэжээ.

    Тэрээр хэлэхдээ, Баруун нутгийн байгалийн хийг Жэн жєv хотод дамжуулхаас ємнє, орой хvмvvс ажлаасаа буугаад гэртээ хоол хийх vе, банш чинахаар жишээлхэд чанасан биш дэвтээсэн шиг байдаг юм. Єнєє баруун нутгаас дамжуулсан байгалийн хийг хэрэглэх болсны дараа хийн ирэлт маш сайн болсон байна гэжээ.
Хятадын хамгийн том аж vйлдвэр, худалдааны хот болох Шанхай хот бол тус тєслийн хамгийн том хот болох юм. Тєлєвлєгєєний дагуу, Шанхай хотод дамжуулан хvргээх байгалийн хий нь тус баруун нутгийн байгалийн хийг зvvн нутагд дамжуулах таслийн нийт дамжуулах хийн хэмжээний 1/3 хувийг эзлэх болно. 2004 оны эхээр баруун нутгийн байгалийн хийг зvvн нутагд дамжуулах тєсєл нь албан ёсоор Шанхай хотод хий хангасан юм. Шанхай хотын орлогч дарга Жєv юй пэн хэлэхдээ, Шанхай хот эдийн засаг тvргэн хєгжиж байгаа боловч эх баялагийн талаар бол "ядуу бvс нутаг" болох юм. Жил бvрийн хэрэглэх байгалийн хийний 85%-ыг бусад газраас дамжуулан оруулж байна гэжээ. Тэрээр танилцуулж хэлэхдээ, Тус тєслийн дамжуулаж байгаа байгалийн хий нь Шанхай хотын оршин суугчдын хэвийн амьдралыг баталснаар барахгvй ирээдvйд баруун нутгаас ирэх байгалийн хий нь Шанхай хотын эдийн засгийн хєгжилд нэн чухал vvрэг гvйцэтгээх болно гэжээ.

   Тэрээр хэлэхдээ, 2003 онд манай Шанхай хот бvх онд бараг 480 сая шоо метр байгалийн хий хэрэглэсэн бол 2004 онд бараг 1 тэрбум шоо метр байгалийн хий хэрэглэсэн байна. хэрэглэсэн хэмжээ 2 дахин єссєн байна. Энэ 2 дахин єссєн байгалийн хий бол баруун нутгийн байгалийн хийг зvvн нутагд дамжуулах тєслєєс ирсэн юм. Хойшид vvний ач холбогдол нэн их болход би итгэл дvvрэн байна гэжээ.

    Тэрээр хэлэхдээ, Тус тєслийн нєлєєгєєс болж єнєє Шанхай хотын байгалийн хийн нийт хэрэглэгчид уулдаа хэдэн зуун мянган єрєх байсан бол одоо єсєєд 1 сая 300 мянган єрєх болсон байна гэжээ.

    Тус тєсєл нь зvvн бvс нутгийн эрчим хvчээр дутагдаж байсан байдлыг намжаасан бєгєєд байгалийн хий хангаж байгаа Шинжян зэрэг баруун бvсийн нутагч тус тєслєєс маш их vр єгєєж хvртсэн байна. Жишээлвэл, тус тєслийн мондог том хєрєнгє оруултын 20 тэрбум гаруй юанийг Шинжянд оруулаж байгалийн хийг хайх болон нээн хєгжvvлэхд хэрэглэсэн байна. Yvнээс гадна тєслийн хоолой тавих барилгийн матриал болон механик тоног тєхєєрємжийг бvр тухайн орон нутгаас худалдан авсан юм. Шинжянгийн Уйгар Yндэстний Єєртєє Засах Районы хєгжил єєрчтлєлтийн комиссын дарга ноён Лиv янь лян хэлэхдээ, Тус тєсєл нь Шинжянгийн эх баялагийн давуулгийг эдийн засгийн давуулаг болгон хувьруулсан байна гэжээ.

    Тэр хэлэхдээ, шинжянгийн эх баялагийн давуулгийг эдийн засгийн давуулаг болгон хувьруулхад тус тєсєл маш их ач холбогдол єгсєн байна. Шинжянгийн нvvсний эх баялаг бvх Хятадын 40%-ыг эзэлж байдаг, нефть нь бvх Хятадын эх газрын нефтийн гаралтын 30% -ыг эзэлж, бйгалийн хийн нєєц нь бvх Хятадын байгалийн хийн эх газрын нийт нєєцний 34%-ыг эзэлж байна. Хойшдын манай Шинжянгийн хєгжлийн чиглэл бол эх баялагийн давуулгаа vйлдвэлэл болон эдийн засгийн давуулаг болгон хувьруулах явдал болно гэжээ.