Хотон vндэстэн Бvх хятадын их олон сянь, хотод тархан сууршиж байгаагийн дотор, Нинся, Гансу, Хєхнуур, Синьцзян, Юньнань, Хэ нань, Хэбэй, Шаньдун, Аньхуй зэрэг муж, єєртєє засах районд нэлээд Хотончууд байдаг бєгєєд бас тєвлєрєн суусан байдлаараа их бага нь адил бус район хороолол болон хуваагддаг байна. 2000 оны байдлаар 9816800 хvн амтай байв.

    Хотон vндэстэн єєрийгєє “Хуйхуй” гэдэг. 13-р зууны vед нvvж ирсэн Тєв азийн vндэстэнvvд, Пересчууд болон Арабчуудаар гол болгосон 7-р зуунаас нааш зvvн ємнєд тэнгисийн эрэг дагуу газарт нутаглан суусан Арабчууд болон Пересчvvдийн хойч vейнхэн урт удаан хєгжлийн явцдаа Хань, Монгол, Уйгар зэрэг vндэстэнvvдээс шинэ бvрэлдэхvvн шингээн авч аажмаар Хотончууд буй болов. Yvнээс гаднаь 10-р зууны дунд vеэс хойш кашкар зэрэг газар дахь Лалын шашныг шvтэх болсон хэсэг Уйгарчуудын хойч vеийнхэн гэдэг хэллэг ч бий. Хотончуудын дээдсийг Тан Сун гvрний vед “Фанькэ” гэдэг байсан бєгєєд Юань Мин улсаас хойш “Хуйхуй” гэдэг болжээ.

    Чєлєєлєгдєхєєс ємнє, Хотон vндэстэн феодлын газрын эзний ємчлєлт эдийн засгийн vе шатанд байж, Бээжин, Шанхай, Ухань зэрэг газарт vндэстний vйлдвэр худалдааны пvvс компани ажиллуулж байлаа. Тэд худалдаа наймай хийхдээ чадамгай байдгаараа нэрд гарсан бєгєєд шvр сувд эрдэнийн чулуу наймайлах, ачаа тээвэр хийх, vхэр хонь нядлах болон боловсруулах vйлдвэр эрхлэх ажил тєрєл бол тэдний уламжлалт аж ахуй юм. Хотон тариачид мал аж ахуй буюу ачаа тээвэр, гар vйлдвэр, жижиг худалдаа зэргийг хавсарган хийдэг байна. Хотон урчууд хvж хийх, эм найрах, арьс боловсруулах, буу vйлдэх тэрчилэн хvдэр олборлохоороо нэрд гарсан байдаг.

    Хотончууд Хятад хэл, Хань зи бичиг хэрэглэдэг бєгєєд соёлын талаараа Араб, Перес зэрэг баруун азийн уламжлалт соёлын нєлєєг хадгаласан онцлогтой байдаг юм.