БНХАУ бол нэгдсэн, олон vндэстэнтэй орон юм. Хятадад нийт 56 vндэстэн байдагийн дотор хятад vндэстний хvн ам хамгийн олон, Хятадын нийт хvн амын бараг 94 хувийг эзэлдэг бєгєєд голцуу Хятадын зvvн биеийн нутагт тєвлєрж байна. Хятад vндсэнтний хvн ам их учираас бусад ах дvv vндэстнvvдийг vндэстний цєєнхи буюу цєєнхи vндэстэн гэж нэрэлдэг. Хятадад, Монгол, Жуан, Хотон, Уйгар, И, Мяо, Маньж, Тvвэд, Солонгос, Казах, Орчон, Эвенк, Дагуур, Шивээ, Орос зэрэг 55 vндэстний цєєнхитэй.

    Эрт дээд vеээс Хятадын vэндэстнvvдийн євєє дээдэс Хятадын vргэн уудам нутаг дээр оршин амьдарж, эртний гэрэл цацрангуй соёлыг хамтдаа vvдэн бvтээсэн бєгєєд урт удаан хугацааны тvvхэн хєгжлийн явцад авга их Хятадын vнэдэстнvvдийн ард тvмэн хамтаараа империализм, феодализм, хvнд сурталд капитализмын эсрэг эрэлхэг баатарлагаар тэмцэж, авга их БНХАУ-ыг vvсгэн байгуулсан байна.

    Хятад vндэстэн буюу Хан vндэстний євєє дээдэс бол Хятадын эртний Хуаша vндэстэн болно. Тэд Хатан гол буюу Шармєрєн, Хєхмєрєн, Жужян мєрний сав газар болон Сунгари мєрєн, Ляохе голын тал газар зэрэгт аж тєрєн амьдарж байжээ. Хан vндэстэн гэсэн нэрэйдэл зvvн Хан улсын vеэс эхлэн одоо хvртэл уламжлагдсан байна.

    Єнєєгийн Хан vндэстэн бол урт удаан хугацааны тvvхэн хєгжлийн явцад бусад vндэстэнтэй уусан нийлж бий болсон юм. Хятадын тvvхэн дээр vндэстний нvvдэл буудал болон уусан нийлсэн явдал олон удаа гарч байжээ. Yvний улмаар Хан vнэдэстэн байнга хєгжин дэвшиж, Хятадынхаа хvн амаар хамгийн их, эдийн засаг соёл хамгаас хєгжсєн vндэстэн болсон байна. Одоо Хан vндэстэн Хятадын бvх муж, хот, єєртєє засах районд тархан амьдарж, хvн ам нь бараг 1 тэрбум гаруй байна. Хан vнэдэстэн бол Хятаддаа тэдийгvй, дэлхийн хамгийн их хvн амтай vндэстэн юм.

    Хан vндэстний оршин сууж байгаа тєв районы эдийн засаг, соёл, шинжлэх ухаан техник нэлээд хєжжиж, урт удаан жилийн турш vндэстний цєєнхvvдэд чухал нєлєє vзvvлсээр иржээ. Yvний зэрэгцээгээр Хан vнэдэстэн ч цєєнхvvдийн эдийн засаг соёлын амжилтыг байнга шингээн эвч байлаа.

    Хятадын vндэстний цєєнхvvд Хятадын хvн амын дотор бага харьцал эзлэх боловч нэмэгдлийн хурд нь харин нэлээд тvргэн байна. Хятадын vндэстний цєєнхийн нийт хvн ам 92 сая шахам байж, бараг Канад, Австрали, Заир гурван орны хvн амын нийлбэртэй тэнцдэг боловч Хятадын vндэлстний цєєнхийн нэмэгдлийн хурд нэлээд тvргэн, бvрэлдvvн нь харьцангуй залуу байдаг. Єнгєрсєн зууны далаад оны vед саяас дээших хvн амтай vндэстний цєєнхи арвахан байсан бол 1982 онд 15 болж, 1990 онд 18 болсон байлаа.

    Хятадын vндэстний цєєнхийн дотор 10 саяас дээш хvн амыг ганцхан Жуан vндэстэн байна. 10 сая хvрэхгvй, 1 саяас дээш хvн амтай vндэстэн 16 байгаа бєгєєд хvн амын vндэстэн 16 байгаа бєгєєд хvн амын тоогоор нь жагсаавал Маньж, Хотон, Уйгар, И, Тvвэд, Монгол, Буи, Тун, Ёо, Солонгос, Бай, Хани, Казах, Ли, Дай зэрэг байна. 1 сая хvрэхгvй, 100 мянгаас дээш хvн амтай vндэстэн 15 байна. Тухайлбал Ше, Лису, Гелоо, Лагу, Дуншян, Ва, Шvй, Наши, Чян, Ту, Шивээ, Мулу, Кыргыс, Дагуур, Жинпєv зэрэг болно. 10 мянга хvрэхгvй хvн амтай vндэстэн 7 байна. Тухайлбал Меба, Орчон, Дулун, Татар, Хэже, Гаошань, Луба болно.

    Хятадын vнэдэстний цєєнхvvдийн хvн ам их биш боловч маш их гэзэр нутагт дархан амьдарж байна. Бvх Хятадын 70 хувиас дээших шенд vндэстний цєєнхи байдаг бєгєєд vндэстний цєєнхvvдийн оршин сууж байгаагvй нь Хятадын нийт талбайн 64 хувийг эзэлдэг.