Хятадын цай нь шаазан эдлэлтэйгээ адилхан Хятад улсын нєгєє нэг тєлєєлєх нэр нь болж байгаа юм. Хятад улсад эртнээсээ цай тарьдаг байсан тєдийгvй дэлхий дээр цайны эх баялагыг хамгийн эрт олж мэдээд ашгалсан орон юм. Хятад оронд жуулчлах жуулчид алдартvзэмж, эртний дурсгалт газраар явж жуулчлахаас гадна Хятадын цай гардаг нутгаар явж, цайг яаж боловсруулж байгаа, яаж цай амсах зэргийг сонирхон сурах нь ч ухаалиг сонголт юм.

    Хятадын баруун ємнєд нутгийн Сь чуан мужийн Чэндv хотоос машинаар мордон хурдын замаар баруунш зуун гучин км явбал, Хятадын цай их тарьдаг алдарт бааз Мэн шан ууланд хvрэх юм. Єндєр сvрлэг vзэсгэлэнтсайхан энэ уулын мурилзан тахирласан замаар дээш єгсєхєд, алс тэртээ vvл мананд хучигдсан уул сарьдаг нь буданийдан харагдаж, замын хоёр талын уулан хазуугаар хэсэг хэсэг цайны тариа хєхрєн ногоорч, цайны тариаланчид яаралтай ажиллах харагдана.

    Мэн шан ууланд цай тариад хоёр мянга гаруй жил болж байна. Эрт дээд vед, Мэн шан уулын ойр хавьд Y Ли жэн гэсэн хvн амьдарч байсан гэнээ. Тэрбээр зэрлэг цай нь євчин засаж, тархи толгойг сэргээх vйлдэлтэйг санаандгvй олж мэдээд цай тарих болсон юм гэнээ. Энэ нь ч Хятадын тvvхэн дээрэх цай тарьсан тухай хамгийн эртний тэмдэглэл болох юм. Мэн шан уул жилийн туж vvл мананд бvрхэгдэн, уур амьсгал нь чийглэг нойтон байдаг болохоор цай тарьхад маш тохиромжтой. Мєн ийм нєхцєл байдлаасаа болоод Мэн шан уулын цай аажмаар алс ойрд алдаршсан юм. Дэлхийн цайны нутаг нь Хятад орон, Хятадын цайны нутаг нь Мэн шан гэж Хятадчуудын ярьдаг нь vнэн юм.

    Хятадчууд цай уух дуртай. Хэдэн мянган жилийн турш энэхvv амьдралын зан дадгал нь ерєєс хувьраагvй. Цай ядаргаа тайлж, тархи толгойг сэргээн, урт наслуулах чадалтай тєдийгvй, ногоон цай нь vман v євчнийг эсэргvvцэх чадалтай юм. Цай уух нь ийм олон ашигтай байдаг болохоор дэлхийн хvн ард цай ууж бие махбудаа чийрэгжvvлэх сонирхолтой болж, Хятадын цайны vйлдвэрлэлийг ч хєгжvvлсэн байна.

    Жуулчиддаа цайны тухай нэн олон мэдээ олгохын тєлєє Мэн шан районых нь нутгийн эх баялагаа ашгалан цайны тухай агуулгатай жуулчлалын ажиллага зохиож байна. Тэдгээрийн дотроос єєрєє цай боловсруулах жуулчлалын агуулга нь жуулчдын сонихлыг маш их татаж байна. Учир нь энэхvv ажиллагаар дамжин жуулчид цай боловсруулах явцыг ойлгох тєдийгvй єєрєє гар бие оролцон цай хуурч хатаахад оролцдог болохоор маш утга агуулгатай байдаг юм. Гэхдээ урьдаар тариачдын яаж хуурч байгаа арга маягийг харах хэрэгтэй юм байна.

    Цай боловсруулах явц маш нарийн. Машинаар биш, зєвхєн гараар боловсруулна. Мастерийн баялаг туршлага болон гарын эрдмээр дээд зэргийн цай хуурч гаргах юм.

    Лю Яапин гэсэн эмэгтэй жуулчдад цай хуурахыг зааж байлаа. Тэрбээр долоо найман жил цай хуурсан туршлагатай. Том тогооны зууханд гал асааж, тогоогоо халаагаад хагас кг гаруй цайны ногоон навчыг тогоондоо хийж, гараараа зогсолгvй хєдєлгєж байлаа. Халуун тогоон дахь цайны навчыг жигдэхэн хєдєлгєх хэрэгтэй. Тогоогоо хэт халааж болохгvй. Бас халаахгvй байж болохгvй. Хэтэрхий халбал тvлэгдэж, халахгvй бол шарлачхана. Тийм болохоор гараар хуурч байж, халуун бvлээнийг нь тэнцvvлэх хэрэгтэй юм. Хуурч дуусаад дэвvvрт хийж, гараараа имрэн байж, чийггvй болговол, хавтгайвтар шар навч болох юм.

    Цай боловсруулахад их мэргэжил шаардагдах тєдийгvй цай уух нь ч тогтсон ёс журамтай байдаг.
Цай амсах ёс: Урьдаар 85 хэм халуун усанд цайгаа хандална. Дараа нь цайныхаа vнэр амт нь хир зэрэг болсныг vзэж, мєн єнє буусан эсэхийг ажиглана. Цай аягалахад ч их ёс байдаг. Нар зєв эргэхийн адил, зєв тойруулан аягалах хэрэгтэй юм.

    Цай амсахад зориулсан хэрэглvvр нь аяганы хавхаг, аяга, аяганы тавиур энэ гурав байдаг.
Сая та бvхэнд Хятадын цайны нутаг Мэн шаныг танилцууллаа.