Тэнгэр ээжийн сvv ивэлсэн долоон сар гэж уудам хангай нутаг нэлдээ намираа борооноор ган тайлж, наадмын сургаар адуучин залуу ажнай хvлэг хоёр хуян хулаа гаргах гэж єдєр тоолон хvлээдэг сайхан цаг юм даа. Эх болсон дэлхийд ээжийн минь торгон тэрлэг шиг vзэсгэлэн харагддаг Євєр Монголын уудам тал нутаг хошуу нутгийнхаа наадмаараа сэтгэлээ сэргээж, итгэлээ чангалсаар олон ч жил болж байгаа юм. Энэ сайхан улиралд тааны vнэр сэнгэнэсэн хєдєє талыгаа хязгааргvй мєрєєдєн санагалзаж, бие минь Бээжинд байгаа ч бодол минь аргамжаагаасаа алдарсан морь шиг аль хэзээнээ найр хэсээд яваад єгнє дєє. Сэтгэлийнхээ жигvvрийг дэвэн дэвэн нисч vзвэл Євєр монгол гэдэг энэ их айлын гадна харин сонин юм vзэгдэв. Цэнхэр тэнгэрийн дор номин ногоон дэнж элэгдсээр бvргэд дvvлж байна. Дvvлэх дvvлэхдээ бvр хоёр мянга дєчин найман бvргэд нэгэн зэрэг дvvлж байна шvv. Тvvний хажуугаар алс тэртээгээс ямар сайхан эгшиг хангинаж байгааг сосооч.

    Yзэмчин хошууны Дvvрэнзанаа хє

    Yзvvрэлмээр дэдэлмээр хаялаад л гарлаа даа... энэ дуу vзэмчин нутгийн цагийг эзэлсэн их аврага, ёстой л тэнгэртээ мєнх нутагласан бvргэд гэмээр Дvvрэнзанаагийн тухай тууль хайлж, сэтгэлийг минь соронзон мэт vлдээлгvй сороод аваад явчихлаа. Тиймээ, Монгол хvн шиг бєхєд хайртай vндэстэн энэ хорвоод ховор гэж хэлэхэд ер хилстэхгvй бизээ. Монгол бєх маань дэвээд гарахаараа бvргэд шиг, дэгээлээд ноцолдохоороо арслан шиг харагддаг болохоороо, дэвээд гарсан хоёр мянга дєчин найман бєх дvvлээд ниссэн хоёр мянга дєчин найман бvргэд шиг харагдахаас арга ч гvй бизээ. Євєр Монголчууд ч гэсэн ялгаагvй. Євєр Моголын Байран, Хишигтэн, Барга, Ар Хорчин, Алшаа, Yзэмчин, Сєнид зэрэг нутгийн бєх их алдартай. Амьдралын дундах энгийн нэгэн жишээ хэлэхэд, миний найз А.Баяр гэж Євєр Монголын Зvvн Yзэмчин Хошуунд нутагтай. Хєх хотод ажилтай, Уртын дууг ёстой нэг уяртал согттол дуулдаг сайхан эр бий дээ.

    Бєхийн сураг сонсох юм бол тэр ерєєсєє тогтохоо байна даа. Ямар их ажилтай байсан ч, хэдий хол зам хєєж байж ч гэсэн бєх vзэхээр жийгээд єгнє дєє. Єєрєє бас хаяа ноцолдчихно. Намраас дараа жилийн намар болтол, энэ жил манай нутгийн хэн хэн тvрvvлэх ёстой байсан юм, жаахан дутуудчихлаа гэх мэтээр бараг бvтэн жил халаглана. Энэ зун Євєр Монгол, Баруун Yзэмчин Хошуунд хамгийн олон бєх барилдуулж, геннесийн номонд хvртэл бичигдэж орсон бєхийн барилдаанаас хийсэн сурвалжлагыг бєхєд хайртай та бvхэндээ єргєн баръя. Бэлтгэсэн сэтгvvлч Г.Баатар