Хятадын Нийгмийн Шинжлэх Ухааны Академийн Мєнгєн Гvйлгээний Судлагааны Хvрээлэнгийн захирал бєгєєд эрдэм шинжилгээний ахлах ажилтэн Ли Ян саяхан хэлэхдээ, єнгєрєгч зуунаас нааш, Хятадын эдийн засгийн хєгжлийн онцлогийг хамгийн хураангуй илтгэсэн томъёлол бол даруй "нийтлэг бус хэлбэр" гэсэн vг юм гэжээ. Хятадын эдийн засгийн "нийтлэг бус хэлбэр"-ийн онцлогт анхаарлаа хандуулж, єєр талаас Хятадын єнєєгийн эдийн засгийн хєгжил хэт тvргэн байгаа асуудлыг шинжилж, улс ардын аж ахуйн тогтуунаар тvргэн хєгжихийг хангаж, тvvнд их хэлбэлзэлтийн байдал гарахаас сэргийлэх ёстой гэж тэр vзсэн байна.

    Эрдэмтэн Ли Ян "Шан хайн Чуэн Цюань Бао" буюу "Шан хайн Yнэт Цаасны Сонин"-д нийтлvvлсэн єгvvлэлдээ энэхvv саналаа дэвшvvлсэн юм. Эрдэмтэн Ли Ян уг єгvvлэлдээ Хятадын эдийн засгийн "нийтлэг бус хэлбэр"-ийн онцлогийн буй болсон хэдэн том хvчин зvйлийг бодитойгоор шинжлэн агvvлсэн байна.
Тэр нь тухайлбал: 1. Даяарчлалын хvчин зvйл. "Made in China" гэсэн ойлгогдахуун буй болсон явдал нь Хятад улсыг бvх дэлхийн ажахуйн нэгжvvдийн доторхи дуиагдаж болгшvй чухал бvрэлдэхvvн хэсэг болгосон юм.

    Олон улсын ажлын хуваарын шинэ тогтолцооны явцад Хятад улс нь vйлдвэрлэлийн тєв байринд байж, зарим удс орнуудаас тvvхий материал импортоор авах шаардлага болон зарим орнуудад аж vйлдвэрийн бзтээгдэхvvнээ экспортоор гаргах шаардлага нь ихээр нэмэгдэж, "их хэмжээгээ импортоор авч их хэмжээгээр экспортоор гаргах" болсноор Хятад улс нь худалдааны маргаан зєрцлийг байнга зохицуулах хэрэгтэй болсон билээ. Yvнээс гадна, даяарчлал нь ч Хятад улсын мєнгєний бодлогын бие даасан чанарыг сорилтод нvvрлvvлсэн юм. 2. Шинжлэх ухаан техникийн хувьсгал болон "шинэ эдийн засг"-ийн хvчин зvйл. "Шинэ эдийн засаг" нь дэлхий нийтэд маш их єєрчлєлтийг буй болгосон юм.

    Энэхvv орчин нєхцєлд их олон эдийн засагт єєрчлєлт гарсан байна. Жишээ нь эдийн засгийн нэмэгдэл бvхэн нь ажлын байрыг нэмэгдvvлэх биш болсон юм. 3. Тогтолцооны єєрчлєлтийн хvчин зvйл. Тогтолцооны єєрчлєлт нь уулаасаа Хятадын эдийн засгинй vйл ажиллагаанд нєлєєлєх єєрчлєлтийн гол хvчин зvйл болсоор ирсэн билээ. Энэ тогтолцооны єєрчлєлт нь Хятадын хvнд аж vйлдвэр болон экспорт гэсэн хоёр салбарт голцуу хєлєєлсєн байна. 4. Аж vйлдвэржvvлэт болон хотжилтын хvчин зvйл. Yvнээс болох бvх талын нєлєєг хvмvvс бvрэн сайн ойлгож чадаагvй байсан юм. Жишээ нь хотжижлт нь хот байгуулалтын шаардлагыг нэмэгдvvлж, хотын хєгжилтэй холбоотой ажил тєрлvvдийн хєгжлийг тзргэтгэдэг байна.

    5. Хvн амын байдал болон хадгаламж, хєрєнгє оруулалтын хvчин зvйл. 20-р зууны 90-ээд оноос нааш, Хятадын хадгаламжийн хэмжээ болон хєрєнгє оруулалтын хэмжээ нь 50%-д хvрсэн юм. Yvнийг одоо болтол маш сайн тайлбарлаж чадаагvй байна. Хvн ам судлалын ухаанд, хєдєлмєр хvчний хувь хэмжээ их, хvн амын оролцлого маш єндєр vед ажил хийгч хvмvvсийн хувь хэмжээ ч маш их байдаг болохоор хадгаламж эзэмшигчид ч олон болдог учиртай. Хадгаламж маш их байвал хєрєнгє оруулалт ч маш их болдог нь хэвийн vйл хэрэг юм гэж vздэг. Ийм болохоор урд хугацаанд их хадгаламж, их хєрєнгє оруулалттай байхыг батлагаажуулах механизмыг буй болгохоор бид чармайн ажиллах ёстой гэж эрдэмтэн Ли Ян vзсэн байна.