• РҐСЏС‚адын олон улсын радиБидний тухай• РќТЇТЇСЂ хуудас
China Radio International Monday    Apr 14th   2025   
Хятадын мэдээ
Дэлхий дахинд
Эдийн засаг
Соёл урлаг
Спорт
Бусад мэдээ
v РќРёР№РіРјРёР№РЅ амьдрал
v РҐСЏС‚адын шинэ С‚У©СЂС…
v РђСЏР»Р°Р» жуулчлал
v РђРјСЊРґСЂР°Р»Рґ тустай
v Р¦Р°РіРёР№РЅ урсгал
v Yндэстний С†У©У©РЅС…
v РЁРЈ боловсрол
v РўР°РЅРёРЅ РјСЌРґС…ТЇР№
(GMT+08:00) 2004-11-16 17:40:31    
Гvнж дуучин Мака

CRI

    "Бээжинд Дэдмаа, Тэньжинд Гуан Му цvн, Шинжянд Мака" гэсэн vнэлэлтээс Макагийн Хятадын дуучны тавцан дах байр суурийг мэдэж болох юм. Тэр бол Монгол, Хятад, Yйгар, Хасаг, Киргис, Орос, Татар зэрэг vндэстний хэлээр хангинатлаа дуулж, онцгойлон Шинжянгийн єргєн уудам нутагт аж тєрєж амьдарч байгаа vндэстэн ястны баяр талархалыг хvлээсэн монгол дуучин юм.

    Мака бол Шинжянгийн Торгууд аймгийн хамаг эцсийн хатан хаан-Балжидын хоёрдугаар охин болно. Тиймдээ хvмvvс тvvнийг "Гvнж дуучин" гэцгээдэг.

    Макагийн дуучин болох замд олон олон vлгэр домогтой билээ. Хатан хааны охин байсан улс тєрийн нєлєє нь тvvний дуучин болох хар багын хvслийг олон удаа vймvvлж байсан удаатай. Гэвч тэр зориг шатарсангvй, аз тохиолыг хайн, уйгагvй чармайсны хvчинд эцэсдээ нэрт дуучин болох сайхан хvслээ биелvvлж, нутаг ус, улс орон цаашлаад дэлхий дахинд нэр алдартай дуучин болсон юм. Yнэнийг хэлэхэд, нэрт дуучин болоход нь гvнж зэрэг нь єчvvхєн ч тус болсонгvй, харин тєр цагийн vймээний vед буцаад тушаа болсон учиртай. 1973 онд Мака нутагтаа жирийн нэгэн дэлгvvрийн ажилчин байжээ. Дуучин болох хvсэлдээ автан тэрээр Єрємчєєс Бээжин, Бээжингээс Жинань зэрэг олон олон газруудын дуу урлагийн бvлгэмд шалгуулсан боловч улс тєрийн нєлєєгєєс болж удаа дараалан ялагдсаар байжээ.

    "Чармайлт хvнийг гомдоодоггvй" гэгчээр 1976 оноос эхлэн нутгийнхаа дуу бvжгийн бvлгэмд ажиллаж эхэлжээ. Энэ нь тvvний дуучин болох анхны алхам болсон юм. 1980 онд Мака Шиншянгийн уран сайхны бvлгэмийн тоглогчоор сонгогдон, улсын хэмжээний олон олон концертод оролцож, vзэгч олныхоо баяр талархалыг хvлээлээ. "Ардын єдрийн сонин" дээр Макагийн дуу хоолойг vнэлсэн мэдээллvvд нийтлэгдэж нийгэм нийтэд бага бус тусгал гарлаа. 1981 оны "Тэнгэр уулын цууриа" дуу хєгжмийн концерт дээр "Миний нутаг" анхны бvтээл нь нэгдvгээр байранд шалгарчээ.

    Сvvлээр нь Мака Хятадын тєвийн дуу хєгжмийн дээд сургуульд 4 жил суралцаад хайр сэтгэлийнхэн ундрал болсон Шинжяндаа буцсан билээ.

    Сvvлийн vе Мака хорин хэдэн жилийн урлагийн амьдралынхаа сонгодог бvтээл болох CD хэвлvvлсэн байна. Энэх "Єндийн морин хуур" зэрэг монгол дуугаар голлосон CD-д нь "Хоргодог" гэх уйгар ардын дуу, "Хєрсєн сэтгэл" гэх хасак ардын дуу, "Хадуур шиг сар" гэх Татар ардын дуу, "Толоно" гэх Орос ардын дуу хийгээд "Хайрын дуулал" гэх Киргис ардын дуу багталчжээ. Макагийн анхны CD бол тvvний єргєн хайрын бvрийн тайлбарлалт болох юм. Мака сайн дуучин бєгєєд бас ч сайн багш юм. Тэр урьд хожим хориод шавь хvмvvжvvлж урлагийн аянд мордуулсан билээ.

    Мака торгууд хааны хойчис болохоор "Гvнж дуучин" цол хvртэх соёлтой юм. Тэр бол эх орны баруун хойт нутагт оршин амьдарч байгаа монгол угсаатны нэгэн тасархай торгуудаас цолгорч гарсан нэрт дуучин тєдийгvй тvvх, цаг vеийн нэгэн онцгой тэмдэглээс байгаа юм.

© China Radio International.CRI. All Rights Reserved.
16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040