Далайн тvвшнээс 4600 метр єндєрт єргєгдсєн Тvвдийн Андє сияньд Лара гэдэг нэгэн уул байдаг. Энэ ууланд єндєр богино шохойн чулуугаар бvтсэн баганаар дvvрчээ. Зарим нь суврага шиг, зарим нь шорон оройт дов толгод шиг харагдана. Энэ чулуун баганууд олонхдоо 20-40 метр єндєр, хамаг єндєр нь 60 гаруй метр байна.

    Шохойн чулуугаар бvтсэн маш олон багана нь тус тусдаа том жижиг агуй буюу нvхтэй. Онц зарим агуй дотроос нь бас хєхєн чулуу буюу чулуун сєює олдох юм. Нутгийн малидын сахиулсан уул гэж тахин шvтдэг энэ ууланд аялан жуулчилж бартаа хайх, эсгvvл уул авьрах аятай сайхан газар юм. Эрдэм шинжилгээний ажилтад хайн судлаад, энэ ууланд анх нь Гvйлиний уул ус шиг гоё vзэсгэлэнтэй байсаныг нь нотлосон байна. Андє сиянаас гадна, Лхас хотын баруун дvvрэг, шинэ Дин эр сияний ойролцоо, хуучин Дин эр сияний ойролцоо, Эртvv сияний грин уулын ам, Намцуу нуурын эргээр, манка сияний ойролцоох газарт бvр хадан уусагдмал газрын гадрагын vзэмжтэй.

    Иймэрхvv vзэмж нь одоогоос бараг 25 саяагаас 3 саяа жилийн ємнє бvрэлдэн тогтсон уусагдмал хадат газрын гадрагын vлдэгдэл vзэмжид харьяалагдах юм. Бараг 3 саяа жилийн турших дєрєвдvгээр галавын мєсдлийн цаг агаарын хvйтэн хєлдvv салхи шуурганд идэгдсэний улмаар, гуравдугаар галабын сvvлийн vе бvрэлдсэн ихэнх уусагдмал хадны гадрагын ил гарсан хэсэг нь алга болж, харин хєрсєн доорох нємрєг давхаргын уусагдмал хадан гадрага нь сvvлчийн дєрєвдvгээр галабын vед товойн гарч ирээд, єндєрлєгийн одоогийн уусагдмал хадан гадрагын vлдэгдэл vзэмжийг бvрэлдvvлсэн юм байна.

    Жанан, Лунз, Дансюн, Чанд, Лэй v зи, Бяруу зэрэг сияний нутагт байрлаж байгаа уусагдмал хадан агуйнууд тус тусынхаа онцлогтой бєгєєд Тvвдэд маш алдартай юм. Эдгээр агуй нь бас єєр єєрийнхєє єнгє vзэмжтэй. Эдгээр агуйнуудыг єнгєрсєнд шашин шvтдэг шvтлэгтэн нар бурхан тэнгэрийн зохиосон ариун vзэмж гэж биширч байсан бол одоо аялал жуулчлалын баялаг єв болж байна. Тvвдийн умард нутгийн Бяруу сиянь болон Бачин сияний уулзарт байрлаж байгаа Мэймvv гэсэн нэртэй агуй бол маш vзэсгэлэнтэй сайхан агуй юм. Агуй дотроо агуйтай, гvvн мєртєє ухаан хєл нь олдохгvй. Чанд сияний Цунка гацааны нутагт, далайн тvвшнээс 5400 метрийн єндєрт, уулын оройд байгаа Гvпv агуй нь морой сорой мєртєє дотогш арван км гvvн байдаг. Энэ агуй доторхи мєгєн чулуу элдэв янзаар ургаж, агуйн гадна нь таван єнгийн хайр чулуутай. Тvвдийн умард нутгийн Намцу нуурын хєвєєн дэх Жаши хойг дээр уусагдмал хадан агуй, чулуун шор, гvvр зэрэг vзэсгэлэн сайхан vзэмжтэй.