Ли бай бол Хятадын Тан улсын vеийн нэрт яруу найрагч бєгєєд олон улсад хамгийн их нэр хvндтэй Хятадын уран зохиролчдын нэг юм. Тvvний бvтээл нь сонин сайхан холбон бодолт, нvнжиг жавхлантай сvр хvчнээрээ нийт олны анхаарлыг татсан юм.

    Ли бай?701--762? Хятадын баруун хойт зvгийн хил хязгаар нутгийн нэг жижиг хотод тєрж, хар багаасаа ном их уншсан, шулуун шударга зантай, сэлэм сайн тоглож чаддаг хvн байжээ. Ли бай мэдлэг боловсролоо нэмэгдvvлэхийн тєлєє хорь эргэм наснаасаа олон газраар аялан жуулчлаж явжээ. Тэрээр гvн их эрдэм боловсролтой бєгєєд олноос оройлсон ой билигтэй байсан учраас уран бvтээлийн талаар гарамгай амжилтад хvрсэн байна. Тухайн vед ном хэвлэл, зам харилцаа хєгжлєєр тун тааруухан байсан боловч уран бvтээлчдийн бие биедээ бэлэг дурсгал болгож, хэлхээ холбоотой байж, эрдэм боловсролын солилцоо хийдэг байснаас Ли бай маш залуугаасаа их нэртэй болсон байлаа.

    Эрдэм боловсрол эзэмшиж, шалгалтад оролцон єргєгсєд болох бол Хятадын эртний бичгийн хvмvvсийн ямагтын эрэл хvсэл байсан юм. Иймээс Хятадын фиодалын нийгмийн vед эрдэм боловсролтой яруу найрагч, уран зохиолч, уран бvтээлчид, шинжлэх ухааны эрдэмтэн нар нь засгийн газрын албан тушаалтан юм уу цаашлаад улс тєрч ч болдог байжээ. Залуу зандан байхдаа Ли бай ч шалгалтаар шалгарахыг их хvсэж байсан тул нийслэл Чан ань орсон байлаа.

    Тан улсын Сюань зvн хааны их хайрладаг сул хатан Ян юй хуань бол цэцэн сэргэлэн бєгєєд дуу хєгжмийг нэвтэрхий сайн мэддэг хvн байв. Сюань зvн хаантан ордонд дуулдаг байсан хуучин дуунуудад дур алдарч, эрдэмтэдээр шинэ дуу зохиолгох захирамж гаргажээ.

    Тухайн vед тєрийн алба хашиж байсан Хэ чжи чжан ч нэрт яруу найрагч юм. Тэрээр хаантанд золгож, нийслэл Чан аньд шvлэг найраг уран зохиол гэсэнгvй бvр их сайн бичдэг маш их авяас билэгтэй Ли бай гэдэг нэртэй, гvн их эрдэм боловсролтой шинэ яруу найрагч ирсэн байна гэж айлтгажээ. Тан улсын Сюань зvн хаан Ли байн тухай ємнє нь сонсож байсан тул нэн даруй зарлиг болж, Ли байг тvргээхэн ордонд авч ирэхийг Хэ чжи чжанд тушаажээ.

    Ли бай омоглуун бардуун зантай байж, тухайн vеийн нийгмийн дээд давхаргын ялзран доройтож байсан байдалд маш их дургvйцэж, хааны ивээлд багтан улс тєрийн талаар эрдэм боловсролоо гаргахыг хvсэж байсан тул Тан Сюань зvн хаан єєртэй нь уулзах захирамж ирсэнд маш их баярласан байжээ.

    Тан Сюань зvн хаантан Ли байтай уулзан ярилцаж, тvvний vнэхээр их эрдэм боловсролтойг vзэж тоогоод хааны зарлиг бичиг бичvvлэхээр ордондоо vлдээжээ.

    Ли бай архи их уудаг бєгєєд уух болгондоо их согтдог байсан ба харин согтуугаараа онцын гайхамшигтай сайхан шvлэг найраг бичдэг байв. Тэрээр хааны ордонд орсноос хойш энэ зуршлаа халж ер чадахгvй байлаа.
Нэг удаа Тан сюань зvн хаан хєгжимчдээр шинэ хєгжим зохиолгоод бэлэн дууны vг байсангvй тул Ли бай-гаар зохиолгох гэж дуудуулжээ. Тэгэхэд Ли бай зоогийн газар шал согтуу байсан учраас ордны албатууд тvvнийг vvрч чирч байгаад сvvхэнд суулган ордонд авч оржээ.

   Ли бай хааныг vзээд ёслох гэсэн чинь бvр биеэ захирч чадхаа больчсон байв. Хааны албатууд сандарч, толгой дээр нь хvтэн ус шавьшсанд Ли бай арай сэгсэн байлаа. Тан сюань зvн хаан тvvний эрдэм боловсролыг их эрхэмлэдэг болохоор уурлаж загнасангvй єршєєж, нэн даруй дууны vг бич гэжээ. Зардасууд удаж тvдэлгvй Ли байгийн ємнє бийр бэх зууруул торгон цаас зэргийг бэлэн болгож дэлгэв. Ли бай газар суугаад бичих гэснээ гутлаа олж хараад хєшvvн санагдсан тул дэргэд нь байсан буурал тvшмэл руу хєлєє сунгаж гутлыг суглаад аль гэжээ.

    Тэр буурал тvшмэл нь Тан сюань зvн хааны хамгийн их хайрлаж итгэдэг тvшмэл Гао ли ши байсан аж. Гао ли ши энгийн vе хааны сvрд эрдэж, бусад албатан тvшмэдvvдийг сvрдvvлдэг байсан тул Ли бай тvvнээр гутлаа тайлуулах гэсэн нь тvvнд авч хэлбэл туйлын их гутаал доромжлол болсон шиг санагджээ. Гэвч Тан сюань зvн хааны нvvрийг бодож, хатуужин тэсвэрлэж, тоомсоргvй дvр vзvvлэн Ли байгийн гутлыг тайлж єгчээ.

    Архи нь сайн гараагvй байсан Ли бай эзэн тvшмэлийн ёс журмыг ч хамаарахгvй шууд л бий бэх руу ухасхийж, удаж тvдэлгvйгээр "Цин пин дяо" гэх гурван бадагтай дууны vг бичиж Тан сюань зvн хаанд барьжээ. Хаантан тvvнийг хэд удаа уншиж vзээд vг vгэлбэр хєг айзам нь урсам сайхан болсон тул дуучидаар дуулуулж эхэлжээ.

    Тан сюань зvн хаан Ли байг маш их vнэлдэг боловч Ли байн гутлыг тайлж єгсєн Гао ли ши харин ч єс бодож, арга бvхнийг сvвэгчлэн Ли байг хааны ємнє муулдаг байсан учраас аажмаар хаантан ч Ли байг vзэхгvй болжээ. Тєрєлхийн эрх чєлєєг дээдэлдэг Ли бай ч хаанд авч хэлбэл єєрєє нэг чимэг зvvлт тєдий байж, улс тєрийн талаар юм хийж бvтээх ямар ч боломжгvй гэдгийг олж мэджээ. Тэгээд дараа жил нь ажлаасаа чєлєєлєн албан тушаалаа буцааж єгєєд аялан жуулчлаж, сархад сэржим хvртэн шvлэг найраг бичиж явжээ.

    Ли бай насны их хагасаа аялал жуулчлал хийж єнгєрvvлсэн аж. Энэ хугацаандаа тэрээр эх байгалийн vзэмж байдлыг дvрсэлсэн маш олон яруу найраг зохиосон байлаа. Тэрээр хожмын хvмvvст хэтрvvллийн аргаар амьдлаг сайхан зvйрлэн дvрсэлсэн єнє vvрэд давтагдашгvй маш олон vг vгэлбэр vлдээж єгсєн юм.

    Ли байгийн бvтээлээс 900 гаруй шvлэг єнєєд хvрч иртэл уламжлагдаж байна. vvнээс гадна бас 60 гаруй найруулал бий. Ялангуяа тvvний зохиосон дуу шvлэг нь хожмын хvмvvст алс гvн vр нєлєє vзvvлсэн болохоор хvмvvс тvvнийг "найргийн сахиулсан" гэж хvндлэн дээдэлдэг болсон юм.