Дэлхийн соёлын єв, алдарт Дvнь Хуангийн чулуун агуй хяттадын баруун хойт зvгийн элсэн цєлт нутагт оршдог. Энэ агуй єнгєрсєн зууны эхээс эхлэн эрдэмтдийн анхаарлийг татах болсноос хойш аялал жуулчлалын ариун дагшин орон болсон мю.

    Єнєє жил 66 насиай хатагтай Фань Жинь ши бол энэхvv ладарт судалгаад амьдарлаа зориулсан шалгарсан эрдэмтдийн нэг юм.

    1963 онд 23 настай Фань Жинь ши бээжин их сургуулын Археологийн Факультетаас тєгсєєд, Дvнь Хуангийн эль хуль эзгvй агуйд ирж судулгаагаа эхлээд дєч гаруй жил болж байна. Тєч гаруй жилийн турш тэрээр Дvнь Хуан агуйнг судлах, хамгаалах ажилд амьдарлаа зориолж махран зvтгэсэн хэдий ч Дvнь Хуан агуйг ойлгох тусмаа тvvний тєлєє улам зовох болжээ.

    Бидний авч байгаа Физикийн, хиймийн, барилгийн ухааны хамгаалалтын арганууд зєвхєн тvvний хэрэгцээг урдатсхаахаас биш тvvний муудаж хуучирхийг тогтоож чадахгvй юм. Шоройн шуураг, газар хєдлєлт, ус нэвчих зэрэг байглийн гамшиг болход хєрвєл хvний хvч ямарч тус болж чадахгvй гэж Фань Жинь ши хэлж байна.

    Данс эхвхмэл хийх бол хамгаалалтын ажлын нэг чухул агуулга. Эртний данс эвхмэл зєвхэн маш хийсвэрлэг бичиг vсгийн тэмдэглэл тєдєй байсан. Хожом нь хэмжин зурах мэрэгжлийн ажилтантай болсноор данс эвхлэлийн агууллга харицангуй баяжсан. єнєє бол гэрэл зураг, дvрс бичилэг, кино зураглал зэрэг тэргvvний тенологийн аргаар данс эвхмэлээ хийж байгаа хэдий ч тэр дундаас нэг ч арга нь эдгээр данс эвхмэлийн мэдээлэлийг єнє мєнх хамгаалж чадахгvй болхоор арга барагдах юм. ялангуя сvvлийн жилvvдэд жуулчлагчдын урсгал vер болоод байгаа нєхцєлд Дvнь Хуангийн хамгаалалтыг улам их дарамтад оруулсан нь намайг улам сайн арга бодж олхийг шаардаж шалавдуулж байна гэж Фань Жинь ши хэлсэн байна.

    2003 оноос Фань Жинь ши "Дижитал Дvнь Хуан" хэмээх санаачлага дэвшvvлээд тvvнийгээ хэрэгжvvлж байна. уг тєсєл хэрэгжвэл Дvнь Хуангийн гоц сайхан дурсгалууд Дижитал кино зургийн хэлбэрээр тэмдэглэгдэх тул жуулчлагчид агуйд оролгvйгээр, Дvнь Хуангийн дижитал кино тятарт ороод цахим тооцоолуурын зохиомал технологоор таваараа зугаацаж, тал талаас нь стереочилсан мрэгжлээр агуй дотрох нарин ширэн vзэгдлийг харж болх бєгєєд Дvнь Хуангийн соёлын тvvхэн нєхцєл байдлийг ч тал бvрээр ойлгож болх тул жуучлагчдийн агуйд удаан байх цагийн хасагдуулж болх юм. "Дижитал Дvнь Хуан" хэмээх тєслийн тал бvрээр биелvvлхэд 300 сая юуани мєнг тєгрєг хэрэгтэй бєгєєд уртхан ч цаг хугцаа хэрэгтэй юм байна.

    Єнєєгийн технологийн нєхцєл боломжоос авч vзвэл, дээд техникийн компьютер, мэдээлэлийн техникийн арга хамгийн сайн. Энэ тєслийг бєхєлд нь дуусгах гэсэн бол бидний зорилт юм. гэтэл энэ нь их цаг авх болно. Эдгээр мэдээлэлийг бvхэл бvтнээр нь vлдээж єгх ёстой. Ийм ховор цухаг єв хєрєнг дэлхийд цорын ганц байдаг. тийм болхоор ямар ч аргаар бvх мэдээлэлийг vлдээж хадаглах нь бvр зєв гэж би боддог гэж Фань Жинь ши хэлж байна.