Манж vндэстэн бол Хятадын єнє эртний тvvх иргэншилтэй боловсон vндэстнvvдийн нэг нь юм. Манжчуудын дунд соёл урлаг нэлээд их хєгжсєн бєгєєд "Найман талт хэнгэрэг" гэдэг нь тэдний уламжлалт дуурь болно. Энэхvv дуурь Бээжингийн том жижиг гудамжинд олон зуун жилээр дуулагдсаар ирсэн байна. Одоо Бээжинд амьдарч байгаа манж vндэстний их олон настайчуул мєн "Найман талт хэнгэрэг" гэдэг энэ дуурийг дуулж баясан цэнгэцгэдэг юм.

    "Найман талт хэнгэрэг" гэдэг нь тvvний хавсрал хєгжмийн зэмсэг нь найман талтай нэг жижиг хэнгэрэг байдгийн улмаас нэрлэгдсэн зvйл юм. Бээжингийн Куньцюй дуурийн хамтлагийн жvжигчин Жан Вэйдун бол Манж vндэстэн юм. Тэр "Найман талт хэнгэрг"-ийн ирлэл гарлыг сайн мэддэг. Тэр хэлэхдээ, найман талт хэнгэргийн хэлбэр тєрх нь онцгой учир агуулгатай юм гэжээ.

    'Найман талт хэнгэрг'-ийг бол бєєгийн хэнгэрэг болон цэргийн хэнгэргээс vлгэр авч зохиосон юм. Найман тал нь найман хошууг, аврага могойн арьсаар бvрсэн нь нутаг орны нэгдлийг, єнцєг бvрд нь 3 хуулин даруулга суулгасан нь Манж, Хань, Монгол 3 vндэстнийг тус тус тєлєєлж байдаг юм" гэж Жан Вэйдун хэллээ.

     Бээжинд настайчуул Манж vндэстнийг "Хошууныхан" гэдэг бєгєєд Бээжингийн Манжчууд єєрийгєє мєн тэгэж нэрлэдэг байна. Энэхvv нэр нь тvvхийн ирэл гаралтай байдаг юм. Манж vндэстэн 300 гаруй жилийн ємнє, Хятадын хамгийн сvvлчийн феодлын хаант тєр—Чин улсыг байгуулжээ. Чин улсын ноёлогчид нь улс орноо удирдахад дєхєм болгохын тєлєє, Манж vндэстнээ найман хошуу болгон хувааж захирсан байлаа. Манжчууд дайны vед цэрэг болж, энгийн цагтаа жирийн иргэн болж явдаг байсан ажээ. Манжчуудын амьдрал нь хошуугаар нэгж болгодог болохоор тэднийг хvмvvс "Хошууныхан" буюу "Хошууны хvvхэд дvv нар" гэдэг байлаа.

    Бээжингийн Манж vндэстний дуурийн урлаг бол Манжчуудын найман хошууны цэргийн дуулж байсан дуунаас vvсэн хєгжиж ирсэн байжээ. Ардын дунд уламжлагдсан домогт тэмдэглэснээр, хилийн хамгаалалтын алба хашиж байсан Манж цэргvvд удаан жилээр харь нутагт суухдаа уйтгар ихтэй, гэр нутгаа байнга санадаг болохоор амны аяар дуунууд зохион дуулж байсан гэдэг. Тэд Бээжинд буцаж ирснийхээ дараа ч тэр дуугаа байнга дуулдаг байсан нь яваандаа хааны ордонд уламжлагдаж, хаанд таашаадсан учир, хаан албан ёсны бичиг буулгаж, найман хошууны хvмvvсийн цуглаан хийж дуулахыг нь зєвшєєрсєн ажээ. Жан Вэйдун танилцуулж хэлэхдээ: "Цуглаан хийдэг газрыг нь найман талт хэнгэргийн байшин гэдэг байсан. Хааны буулгасан зарлигт тоглолт гаргахдаа нэгд эрхлэлтийн чанартай тоглолт гаргахыг зєвшєєрєхгvй, хоёрт албаны ажлыг сатааж болохгvй, сул сэлvv цагтаа тоглож болно гэж тогтоосон байдаг" гэжээ.

    150 гаруй жилийн тэртээх Чин улсын хаанаас найман хошууны хvмvvст буулгасан тэр зарлигийг єнєє Бээжинд амьдарч байгаа Манжчууд мєн мєрдсєєр байдаг. Тэд дуу дуулдаг газар байгуулсан нь зєвхєн єєртєє баясан цэнгэж ур мэргэжлээ солилцохын тєлєєгєєс биш харин ашиг орлого олохыг ер нь огт хєєцєлдєггvй юм.

    100 гаруй жилийн тэртээ мэндэлсэн "Найман талт хэнгэрэг" хэмээх дуурь нь залуу хvмvvсийн сонирхлыг тєдий л их татдаггvй боловч, энэхvv эртний урлагийг сонирхдог залуу хvмvvс бас бий. Тэд уг дуурийг сонсох дуртай тєдийгvй бас бусдад шавь орж сурахыг хичээн оролдож байна. Дуурийн жvжигчин Ма Чи энэ тухай сурвалжлагчид ингэж ярьсан юм.

    "Би нэг удаа дуурийн ажиллагаанд оролцсонд 5 хvvхэд надад шавь орсон юм. Тэр 5 хvvхэд vvгээр ажил vйлс болгохгvй атлаа зугаа цэнгэл болгон сурч олон хvнтэй танилцан найзлахыг хvсч байгаад нь би маш баярласан" гэж Ма Чи хэллээ.

    Одоо Манж vндэстний дуурийн урлаг сурсан залуу хvмvvс ч "Найман талт хэнгэрг"-ийг маш сайхан дуулж байна. Тэд хуучин Бэжингийн Манжчуудтай адилаар энэхvv эртний урлагийг хvндэтгэн дээдэлж хєгжvvлсээр байгаа юм. "Найман талт хэнгэрэг" хэмээх энэ дуурь нь эдийн засгийн болон нийгмийн ашиг бvтээхгvй байж мэдэх боловч, хуучин Бээжингийн Манжчуудын чєлєєтэй романтик зан чанар нь энэхvv урлагийг одоод хvртэл уламжлан хадгалсаар ирсэн бєгєєд Бээжин хотын уянга дууны нэг цууриа болон дуурсаар байгаа юм.