Гаулийн хаант тєрийн хот болон тvvний дагалт барилгуудыг дэлхийн євийн хорооны 28-р хуралаар дэлхийн євийн нэрсийн жагсаалтад оруулсны улмаар Хятадын дэлхийн євийн тоо 30 болж, дэлхийд 3-р байр эзэлсэн байна.

    1972 онд ЮНЕСКО "Дэлхийн євийн конвинц" баталсан юм. Хятад улс 1985 онд энэхvv конвинцэд нэгдэн орсон юм. Єнєє Хятадын байгалийн болон соёлын 30 тєрлийн єв дэлхийн євийн нэрсийн жагсаалтад ороод байна. Yvний дотор Тай шань уул, Хуан шань уул, Э мэй шань уул, Лэ шань уулны том бурхан, Y и шань уул зэрэг нь соёл болон байгалийн давхар єв болсон байна. Yvнээс гадна бас дэлхийн євд оруулахаар єргєдєл дэвшvvлсэн юм уу дэвшvvлэхээр байгаа 100 орчим тєсєл байна. Ингээд Хятад улс нь дэлхийн євт оруулах хамгийн олон єргєдєл гаргасан орон болсон юм.

    Хятадын нутаг дэвсгэр єргєн уудам байж, єнє удааны тvvхтэй болохоор тvvх соёлын болон аялал жуулчлалын чухал vнэ цэнэтэй газрууд их олон байдаг юм. Эдгээр нь дэлхийн євт оронгуут аялал жуулчлалын халуун цэг болдог. Дvнь хуан судлалын хvрээлэнгийн дэлхийн соёлын євийн хамгаалалтын ажил хариуцсан, уг хvрээлэнгийн дарга хатагтай Фань жинь ши хэлэхдээ, Єнєєгийн байдлаас vзэхэд, Цєєн бус дэлхийн євvvдийг хэт их нээж ашиглаж байна. Yзэн танилцагсад маш олон болохоор болгомжтой хандахгvй бол эвдэж сvйтгэхэд хvрнэ гэжээ.

    Иймэрхvv байдал Хятадын дэлхийн євvvдэд vнэхээр гарч єнгєрсєн бєгєєд Хятадын засгийн газар vvнийг анхааралдаа авсан байна. Хятадын vндэсний тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хэрэг эрхэлсэн газрын дэлхийн євийг удирдах ажил хариуцсан хэлтэсийн хариуцалгатан Гvє жань хэлэхдээ, Хятадын нутаг дэвсгэр єргєн уудам болохоор эдийн засаг соёлын хєгжлийн тvвшин тэнцvvргvй юм. Зарим нутгийн дэвшvvлсэн єргєдєл нь давхардах, удирдлага чанга биш, дэвтагдуулж нээж ашиглах, хамгаалалт сайн биш зэрэг асуудал оршиж байна. Бид євийн хамгаалах талаар буур суурьтай ажиллаж байгаа боловч євтэй холбоотой vзэмжит газруудаар янз янзын асуудал оршиж байна гэжээ.

    Уг албаны хvн хэлэхдээ, тvvхийн шалтгаанаас болж, хятадын дэлхийн євvvд нь vндэсний тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хэрэг эрхэлэх газар, барилгын яам, орон нутгийн засгийн газар гэх зэргийн єєр єєр салбарт хариалагдаж байна. Удирдлага нэгдэлтэй биш учраас хамгаалалтын талд зарим доголдол гарч байна гэжээ.
Єнєє ийм доголдлуудыг залруулж байна. Хятадынvндэсний тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хэрэг эрхэлсэн газар, барилгын яам зэрэг салбар хориод магадлах хурал хийж, дэлхийн євийг хамгаалах талаар Хятадын онцлогт тохирсон тєслvvд боловсруулж байна. Yvний зэрэгцээ эдийн засгийн хvчин аажмаар эрчимжхийн хирээр тєв засгийн газраас орон нутгийн засгийн газруудад хvртэл тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хамгаалах талаарх эдийн засгийн хvчин чадлаа ихээр нэмэгдvvлсэн байна. 2004 онд Бээжин хот дэлхийн євт орсон єєрийн харианы 6 газрыг засан сэлбэх тєсєл нийтэлсэн байна. Бээжин хотын тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хэрэг эрхэлсэн газрын дарга Мэй нин хуа сурвалжлагчид хэлэхдээ, тэнгэрийн сvмийн засварын ажил эхлээд байна. И хэ юань цэцэрлэгт хvрээлэн, цагаан хэрмыг ч засаж байна. 13 бунхны vзэмжит район болон хэдэн хаягдмал бунхныг ч засан сэлбэж байна. Энэ удаа тvvхэнд гараагvйгээр их оруулалт хийж, Бээжингийн дэлхийн євийн хамгаалалтын байдлыг vндснээс нь сайжруулж байна гэжээ.

    Сvvлийн жилvvдэд дэлхийн євийг хамгаалах ажил бvх Хятадын хэмжээнд эрчимжсэн байна. Yvнд хєрєнгє мєнгєний оруулалт болон хууль дvрмийг эрчимжvvлснээс гадна бас Шинжлэх ухаан техникийн шинэ арга барилаар хамгаалах ажлыг ч эрчимтэй хийж байна.

    Yvнээс гадна Хятад улс сvvлийн жилvvдэд бас дэлхийн євийн тухай мэдлэг боловсрол болон тvvний чухал чанарыг тvгээмэлжvvлэх талаарх ажлыг ч сайтар хийж, нийгмийн олон нийтийн тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийг хамгаалах талаарх vзэл ухамсрыг ихээр дээшлvvлсэн байна. Хятадын vндэсний тvvх соёлын дурсгалт зvйлсийн хэрэг эрхэлсэн газрын дэлхийн євийн ажил эрхэлсэн хэлтсийн дарга Гvє жань хэлэхдээ, Дэлхийн євт оруулахаар єргєдєл гаргахад тоо хэмжээний хязгаар тогтоосон нь манай нхийж байгаа євийн ажил vйлсийн хєгжлийг ихээр хязгаарлаж байгаа юм. Гэвч манай хvч тавьж байгаа нь тоог нэмэгдvvлэхдээ биш болохоор дэлхийн євт оруулахаар дэвшvvлэх єргєдєлєє дахин цэгцлэж, хамгаалж удирдах тvвшнээ дээшлvvлж, дэлхийн євт албан ёсоор єргєдєл дэвшvvлж чадахгvй ч гэсэн дэлхийн євийн онол аргаар тvvний хєдєлгєх хvчнийг ашиглан хамгаалалтын ажлаа тал бvрээр ахиулна гэжээ.

    Гvє жань хэлэхдээ, тvvх соёлын дурсгалт газруудыг дэлхийн євт оруулах нь омогшин баярлууштай явдал болох юм. Гэвч хамгийн гол нь эцэсийн зорилго бол vvнээр дамжуулж эдгээр эх баялагийг нэн сайн хамгаалахад байгаа юм гэжээ.