Хятадын цагаан сар нь ердийн байдалд хєхєє сарын 23-ны єдрийн галын тахилга хийснээр эхлэл болгодог юм. Ийм учраас зарим нутагт хєхєє сарын 23-ныг бас "Бага цагаан сар" гэдэг байна.

    Галын тахилга бол Хятадын иргэдийн дунд єргєнєєр уламжлагдсан дэлгэрсэн маш их нєлєєтэй зан заншил юм. Эрт дээр vед айл єрх болгон нь бvр галын сахиулсны хєрєг дахиж байжээ. Ардын дунд уламжлагдсан vлгэр домогт тvvнийг хурмаст тэнгэрийн зарлигаар айл єрх болгоны гал голомтыг сахихаар тэнгэрээс буусан гэлцдэг юм. Сахиулсны гvнгэрваа нь их тєлєв гал догооны єрєєний умард тал буюу зvvн талд байрлаж байдаг. Сахиулсны гvнгэрваагvй айл нь сахиулсны зургийг шууд ханан дээрээ наадаг байв. Тахидаг сахиулсан нь их тєлєв галын сахиулсан байдаг ба зарим нь бас галын сахиулсан болон галайхан эх хоёрыг хамтад нь тахисан байдаг билээ. Сахиулсны хєрєг зургийн хоёр талаар нь "Дээд тэнгэрт сайныг айлгаж, доот ертєнцєд амгалан соёрхому" гэсэн бичээстэй хос уянга наасан байдаг.

    Галын сахиулсан нь єнгєрсєн жилийнх нь битvvний єдєр тухайн айл єрхєд залран бууж, тэдний бгх гэрийн амар амгалан байдлыг хамгаалан саатдаг бєгєєд дараа жилийнх нь хєдєє сарын 23-ны єдєр тэнгэрт гарч, хурмаст тэнгэрт тухайн айл єрхийн сайн муу явдал vйлдсэн эсэхийг айлтган мэдvvлдэг гэж ардын дунд уламжлагдсан vлгэр домогт єгvvлдэг юм. Галын сахилулсныг vдэх тэр ёслолыг "Галын тахилга" гэдэг.

    Хурмаст тэнгэр галын сахиулсны тайлангийн дагуу, шинэ нэг жилд тэр айл єрхийн хvртэх ёстой сайн муу хувь заяаны соёрхлын эрхийг галын сахиулсанд олгодог гэлцдэг байна. Иймээс айл єрхєд авч хэлбэл, галын сахиулсны тайлан нь тэдний "ашиг сонирхолтой шууд холбоотой, чухал их ач холбогдол"-той vйл явдал болдог байна.

    Галын тахилга нь олонхидоо бvрий болох vеэр явагддаг юм. Айл гэрийн ахмад нь гал догооны єрєєнд ширээ засан галын сахиулсанд хvж зул барьдаг бєгєєд єргєл барьц єргєж, хурмаст тэнгэрт сайн зvйлсийг нь айлтгаж, саар зvйлийг нь хэлэхгvй байхыг хvсэн даатгадаг байна.

    Хєхєє сарын 23-ны галын тахилга нь цагаан сартай нягт холбоотой байдаг. Нэг долоон хоногийн дараах битvvний орой галын сахиулсан нь нэг гэрийн энэ нэгэн жилд эдлэх ёстой сайн муу хувь заяаны ерєєл тавиланг авч, бусад олон сахиулсантай хамтаар хvний ертєнцєд залран буудаг байна. Энэ vеэр сахиулсныг угтах тахилга болдог юм. Гэхдээ тахилгын ёс журам нь дєхємхєн байж, гал догооны єрєєндєє галын сахиулсны шинэ зураг наах буюу гvнгэрвааныхаа ємнє нь гvж асаагаад л дуусдаг байна.

    Галын сахиулсны vvсэл гарлын тухай Хятадын иргэдийн дунд олон зvйлийн vлгэр домог яригдаж байдаг. Тvvний доторхи нэг vлгэр домогт галын сахиулсан бол Хятадын эртний домогт гардаг галыг нээсэн "Суй рэньши" болно гэдэг.

    Хятадын тvvхэн сурвалж бичигт тэмдэглэснээр, Хятад улсад аль эрт 3000 шахам жилийн тэртээх Жоу улсын vед галын тахилгын ёслол vйлдэж байсан бєгєєд тэр нь цагаан сарын бэлтгэл ажиллагаатай уялдаа холбоотой явагдаж байсан ажээ. Єнєєдєр гэхэд Хятадын зонхилох айл єрхvvд нь гал тахихаа больсон боловч, хєхєє сарын 23-ны єдєр нь цагаан сарын эхлэл болсон хэвээр байна. 23-ны єдєр гэхэд хот хєдєєгийн гэсэнгvй, дэлгvvр болгон нь бvр уламжлалт идээний тєрєл зvйлл болох чихир жимс зэргийг зардаг бєгєєд маш олон хvн бас "24-ны єдєр гэр єрєєгєє цэвэрлэдлэг" заншлаа хадгалсаар иржээ. 23-ны єдєр болоход дэлгvvрvvдийн лангуунууд ч цагаан сарын бараагаар дvvрдэг болохоор цагаан сарын байдал бvрдэж эхэлдэг билээ.