Хятадын нийслэл Бээжин хот бол єнє удаан жилийн тvvх соёлтой хот бєгєєд мєн ч уламжлалт гар урлалын онцгой эрдэм авьяастай урчууд тєвлєрєн сууж байгаа газруудын нэг нь юм. Тэд цаасан шувуу, шилэн vзэм, шавар баримал зэрэг гар урлалын бvтээлvvдийг урладаг байна. Тэдгээр уран бvтээл нь гоё vзэмжтэй мєртєє бас юvмэрлэг шинжийг бvрдvvлсэн байдаг болохоор соёл сонирхогчдад маш их таашаагддаг байна. Тvvхийн учир шалтгааны улмаас тэдгээр урчуудын дотор нь Манж, Монгол, Хотон зэрэг vндэстний цєєнхийн хvмvvс зонхилж байдаг билээ.

     Бээжингийн 4-р сар бол урьхан салхи сэвэлзсэн сайхан цаг болохоор хvмvvсийн цаасан шувуу нисгэдэг аятай цаг болдог юм. Хотын тєв дэх нэртэй Тянь Аньмэнь талбайгаас авхуулаад том жижиг олон хороолол гэсэнгvй газар болгонд цаасан шувуу нисгэж байгаа хvмvvс байнга харагддаг. Тэдгээр цаасан шувуунууд нь хараацай, эрвээхий, бvргэд, луу зэрэг олон зvйлийн амьтан араатны дvрстэй байдгаас гадна бас хэлбэр маягийн хувьд Хятадын уламжлалт наамал юм уу орчин vеийн маягийн нейлон ширхлэгээр хийгдсэн зvйлvvд ч бий.

    Цаасан шувуу нисгэх явдал нь Хятад улсад 2000 гаруй жилийн тvvхтэй болоод байгаа юм. Бээжинvvдийн нисгэдэг Хятадын уламжлалт цаасан шувуудын дотор нь "Цаасан шувуу-Ха" гэдэг нь хамгийн нэртэй байдгийг байнга цаасан шувуу нисгэдэг Бээжингийн угуул иргэд хэн хэнгvй сайн мэддэг. "Цаасан шувуу-Ха" гэдэг нь Бээжин хотын Ха овогтой нэг Хотон хvний хийсэн цаасан шувууг хэлдэг юм. Одоо тэр нь нэрт маркийн бvтээл болсон байна.

    Ха И-чи бол "Цаасан шувуу-Ха"-гийн уламжлалт арга эрдмийг євлєн залгамжилж авсан дєрєв дэх vеийн хvн юм. Тэрээр гэрийнхээ цаасан шувуу хийсэн тvvхийг сурвалжлагчид танилцуулж хэлэхдээ: "Манай гэрийнхэн Манж Чин улсын Бадруулт тєр хааны онуудад тухайлбал 160 гаруй жилийн тэртээгээс цаасан шувуу хийж эхэлсэн юм. Манай гэрийнхэн хамгийн эхэндээ Хэ Бэй мужийн Хэ Зянь гэдэг газарт сууж байсан Хотон vндэстэн юм. Тэнд Хотончуудын хороолол байсан. Элэнц євєє "Цаасан шувуу-Ха"-гийн хожмын хєгжилд vндэс суурь тавьж єгсєн байна. Хоёрдугаар vеийнхэн бол миний євєє болох бєгєєд тvvний vеэс дэлгvvр ажиллуулж, цаасан шувууны наймаа хийх болсон юм" гэлээ.

    "Цаасан шувуу-Ха" нь аль эрт єнгєрєгч зууны эхээр олон улсын хэмжээний vзvvлбэрт оролцож эхэлсэн байна. Ха И-чигийн vе болоход "Цаасан шувуу-Ха" хийх уламжлалт аргыг олон улсын тэргvvний арга технологитой урганикаар уялдуулах болсон тул, энэ нь "Цаасан шувуу-Ха"-г шинэ хєгжилтэй болгосон билээ.

    Цаасан шувуунаас гадна, Бээжинд бас vзvvлбэрийн чанартай ардын гар урлалын бvтээлvvд байдаг юм. Yvнд шавар баримал, нvvрний баг, шилэн vзэм зэрэг бий. Тэдгээрийн дотроос шилэн vзэм бол Бээжингийн уламжлалт гар урлалын онцлог бvтээл болдог байна. Тvvнийг хийхэд тvvхий материалаа хайлуулаад, vлээбэрээр vлээж жижиг жижиг vзмийн мєхлєг болгоод, тvvнээ бас олон єнгєєр будаж, дараа нь тэдгээрийг хооронд нь хэлхээд, хамгийн сvvлд нь навч цэцэг нэмж, хяруу шиг цагаан зvйлээр гоёж чимдэг байна.

    Иймэрхvv шилэн vзмийг бол Чан овогтой нэг Монгол хvн анхлан хийсэн болохоор "Yзэм-Чан" хэмээн нийтийн дунд алдаршжээ. "Yзэм-Чан"-гийг хийх уламжлалт арга эрдмийг євлєн залгамжлж авсан тавдугаар vеийн хvн болох Чан Хун хэлэхдээ: "Манай гэрийнхэн бол Монгол vндэстэн юм. Манж Чин улсын сvvчийн vед хаан нь нэг Монгол Гvнжийг сонгож ордонд оруулахад миний євєє Гvнжийг дагаж Бээжинд иржээ. Манай хийдэг шилэн vзмийн онцлог зvйл нь хєндий голтой, маш хєнгєхєн байж, vлээбэрээр vлээж хийсэнд оршино. Ямар єнгєєр будсан ч жинхэнэ vзэм юмшиг тунгалаг харагддаг юм" гэжээ.

    Бээжин хотын Ардын Урчуудын Нийгэмлэгийн нарийн бичгийн дарга Юй Жихай танилцуулж хэлэхдээ, хотын Засгийн газар болон иргэдийн зарим байгууллагууд ардын уламжлалт урлалын євийг хамгаалах талаар зохих арга хэмжээ авч байна гэжээ.

    "Бид голцуу vзэсгэлэн ажиллуулах, яриа уулзалт хийх, хилийн чанадынхантай солилцоо хийх, яриа уулзалт зохиох зэрэг арга хэмжээ зохион явуулж, ардын урлагийг хамгаалж дэмжиж байгаа юм. Бээжин хотын тєвлєрсєн тєсвєєс ардын урлагийг хамгаалахад зориулан оруулж байгаа хєрєнгє мєнгє нь жилээс жилд нэмэгдэж байна" гэж Юй Жихай тэмдэглэжээ.

    "Цаасан шувуу-Ха"-гийн уламжлалт ур эрдмийг євлєн залгамжилсан Ха И-чи хэлэхдээ: "Би одоо бас ур технологи сурч байна. Би гэрийн єв уламжлалаа залгамжлан дvгнэх болно. Євєг дээдсээс улажилж ирсэн зvйлсийг vсэг бичгээр тэмдэглэн авч, зураг зэргийг хавсарган эмхтгэнэ. Би 10-аас 20 жилд багтаан энэхvv ажлыг дуусгаж, ардын урлагийн жижиг цоморлогийг хожмын хvмvvст євлvvлэх болно" гэж Ха И-чи хэлсэн байна. (О. Дарамбазар орчуулж, Урангоо хянав)