Хятад улс бол 56 vндэстнээр бvрэлдсэн орон бєгєєд тvvний дотор Хань vндэстнээс гадна бас 55 vндэстний цєєнх байдаг юм. Хятадын vндэстний цєєнхvvд тvvхийн учир шалтгааны улмаас зонхилох нь Хятадын хил хязгаар нутагт оршин сууж аж тєрж байдаг билээ. Хятадын баруун ємнєд нутгийн Гуйжоу, Гуанси, Юньнань зэрэг газрын Мяочуудын нутаг бол уул ус нь vзэмж сайтай, цаг агаар нь тохилог сайхан газар юм. Мяочуудын хулсан бишгvvрийн баясгалантай сайхан тоглолт, vндэстний онцлон бvхий хувцас гоёл нь тэнд очсон хvн болгоны сонирхлыг татдаж нvдийг баясгадаг байна.

    Мяолчуудын тосгонд залуу хvvчvvд хулсан бишгvvрээр яруу сайхан хєгжим хєгжимдэхэд охидууд нь бvжиг бvжиглэж хєгжєєн нариант байдалд ордог болохоор Мяочуудын баяр баясал, гониг гутрал альваа бvхэн нь хулсан бишгvvрийн тунгалаг яруу уянга дууны дунд тайлагддаг юм.

    Хулсан бишгvvр бол Хятадын ємнєд нутгийн vндэстний цєєнхvvдийн сонирхдог нэг зvйлийн хєгжмийн зэмсэг болно. Гэвч бусад vндэстнийхтэй адилгvй зvйл нь гэвэл, Мяаочууд нь хулсан бишгvvр vлээх цагийн талаар хатуу дvрэмтэй байлаг явдал юм. Хулсан бишгvvрийн тоглолтын ажлыг олон жил хийж ирсэн Мяо vндэстний ахмад тоглогч Тан Фэй танилцуулж хэлэхдээ: "Хулсан бишгvvрээр хєгжимдэх нь тогтсон цагтай байдаг юм. Жил болгоны 11-р сарын эхний арав хоногт намрын ургац цайруулсны дараа, мєн шинэ жилийн vеэр ч хулсан бишгvvрээр хєгжимддэг байна. Уламжлалт зан зуршлын дагуу, 5-р сар гарснаас хойш хєгжимдэхээ больдог, энэ нь голцуу шинээр тарьсан vр тариаг "vлээж" ургацанд нь нєлєєлєх болгозой гэж хичээдгээс болсон юм" гэжээ.

    Зуун шувуут гоёлын хувцасны баяр бол хаврын улиралд болдог Мяочуудын уламжлалт баяр юм. Энэ баярын vеэр, гоё хувцас ємсгєлєєр чимсэн Мяо vндэстний эрэгтэй эмэгтэй заллуучууд уулны бэлд хуран цугларч, хар єнгєтэй хувцас ємєссєн залуу хvv хулсан бишгvvр vлээж, яруу сонсголонтой хєгжим хєгжимтєхтэй зэрэг, хvмvvс хєгжмийн аясыг даган дойрон бvжиглэж эхэлдэг байна.

    Мяочуудын хувцас гоёл нь олон зvйлийн єнгє тарлан, янз хэрбэртэй байдгаараа нэрд гарсан юм. Мяочуудын баяр наадам нь Мяо охидын ур эрдэм болон хувцас гоёлоо гайхуулан харуулах цаг болдог байна. Мяочуудын хувцас гоёлын талаар нэлээд судалгаа шинжилгээ хийсэн Мяо охин Вэй Янь-янь сурвалжлагчид танилцуулж хэлэхдээ: "Мяо vндэстний хувцас ємсгєл нь биендээ ємссєн тvvхийн ном гэж хэлж болно. Учир нь манай Мяо vндэстэн бол нvvдэлчин vндэстэн юм. Ємнєд нутаг руу нvvх явцдаа бvсгvйчvvд торгон утсаар єєрийн vндэстнийхээ тvvхийг хувцасан дээр урлаж алсын нутагт авч очсон байна. Мяочууд очсон газар болгондоо єєрийнхєє соёлыг дэлгэрvvлж байсан юм" гэлээ.

    Эх байгалиа дээдэлдэг Мяочууд шувуу, эрвээхий, vхэр, луу, уул ус, євс мод зэрэг зураг дvрсийг хувцасан дээрээ урлан хатгадаг бєгєєд тvvнийг бэлэг дэмбэрэлтэй зvйл гэж бэлэгээж vздэг юм. Мяочуудын хувцас нь хvрэн єнгє юм уу хєх єнгєєр гол болгож байдаг бєгєєд vндэстний онцлогийг нь хамгийн ил тод харуулдаг зvйлд нь Мяо бvсгvйчvvдийн юбка болдог байна. Юбкийг улаан, хєх, хvрэн єнгийн матеиралаар хийдэг бєгєєд тvvнийхээ дээр нь цагаан єнгийн жижиг жижиг бємбєглєгєєр чимэглэж, шувууны vдийг бэлэгддэг байна. Охидын толгойн гоёл чимэглэл нь ч маш онцлог байдаг, тэд мєнгєн саарал єнгєтэй малга дээрээ улаан, хєх єнгєєр алаглан шувууны vдээр хийсэн чимэглэлийн зvйлсийг зvvдэг. Ийм малгыг зvvснээр Мяо охид нэн гоо vзэсгэлэнтэй харагддаг байна.

    Гуансигийн Жуан Yндэстний Єєртєє Засах Районы Руншуйгийн Мяо Yндэстний Єєртєє Засах Сяний дарга Вэй Миншань хэлэхдээ: "Руншуйгийн Мяо Yндэстний Єєртєє Засах Сянь нь 'Найр наадмын єлгий' гэж алдаршсан газар юм. Жилийн 4 улиралд бvр баяр наадмын єдєр тохиодог бєгєєд тvvнд vндэстний онцлог зан заншлуудыг харуулсан байгаа юм" гэжээ.

    Yндэстний онцлог ихтэй соёл болон vзэмжит сайхан уул устай Руншуй нутаг нь жуулчдын сонирхлыг маш их татдаг байна. Аялал жуулчлалын ажил vйлсийн хєгжил нь тухайн нутгийн vндэстний онцлог соёлыг харь нутгийн хvмvvст ойлгуулж байгаа тєдийгvй бас тухайн газрын эдийн засгийн хєгжил болон Мяочуудын амьдрал ахуйн байдлыг дээшлvvлэхэд нааштай vvрэг гvйцэтгэж байгаа юм. (О. Дарамбазар орчуулж Урангоо хянгав)