Америкийн "Business Week" долоо хоног тутмын сэтгvvл "юаний ханшийг хэн єсгєхєєр санаж байгаа бол" гэсэн єгvvлэлийг нийтэлсэн байна.
Бээжин хатуу баримталсаар ирсэн валютын системдээ єєрчлєлт оруулаач, ямар арга хэмжээ авсан ч болно, юаний ханшийг єсгєєч гэж Вашингтон, Токио, Лондон болон бусад орнууд сvvлийн хэдэн сарын турш Хятадын засгийн газарт энэ мэдээг уламжилаж байлаа. Бvх дэлхий улс тєрчид юаний ханшид єєрчлєлт оруулахыг Хятад улст уриалж байна. Эдгээр орнуудын том компаниуд ч юаний ханшийг єсгєхийг хvсэж байна гэж та бодож магад, тэгбэл та буруу бодлоо. Хятад улст ажил vйлс эрхэлж байгаа барууны том том vндсэн дамнагсан компаниуд юаний ханшийг их анхаарч байгаа хэдvй ч юаний ханш тогтвортой одоогийн хэвээр байхыг хvсэж байна.
Барууны эдгээр vндсэн дамнагсан компаниудын vзэл бодлыг ойлгохын тєлєє бид эдгээр тоо баримтыг vзэе. Ноднин Хятадын экеспорт 593 тэрбум ам доллар байсны 55% нь гадаадын хєрєнгє оруулалттай компаниуд биелvvлсэн байна. Америкийн Хятадтай хийж байгаа худалдааны алдагдал 160 тэрбум ам доллар байсан нь хvмvvсийн анхааралыг их татаж байна. Гэвч ноднин Хятад улсын импорт 561 тэрбум ам доллар байж, худалдааны ашиг нь 32 тэрбум ам доллар л байлаа гэсэн vг юм. 2004 онд Хятадын гадаадаас шууд авсан хєрєнгє 60 тэрбум ам долларт хvрсэн байна. Юаний ханшийг бууруулах нь хямд хєдєлмєр хvч, газар болон Хятадад vйлдвэрлсэн єрсєлдєх хvчнээр их экеспортын бvтээгдхvvн бий боллоо гэсэн vг. Тєв байр нь Сеулд байдаг LG электерон компани бол vндсэн дамнасан электерон бараа vйлдвэрлэдэг том компани болох юм. Тус компанийн єндєр албан тушаалтан танилцуулж хэлэхдээ, Хятад улс бол манай компанийн чухал vйлдвэрийн баз болно.
Тэрээр ийм чухал байх учраас бид юаний ханш гэнтээр єєрчлєгдєхийг хvсэхгvй байна гэжээ. LG компани Хятадад шарагчаас эхлээд гар утас зэрэг цахилгаан бараа болон электрон бараа vйлдвэрлэж, Хятадаас 90%-ийн эд анги авч, бэлэн бvтээгдэхvvн болгон 60%-ийг нь экеспортоор гаргадаг байна.
АНУ-ын том компаниуд ч адил vзэлттэй байна. Америкийн худалдааны зєвлєлєєс Бээжинд суугаа хэрэг эрхэлэх газрын дарга Emory Williamson хэлэхдээ, юаний ханшийг єсгєх асуудлаар бид жинхэнэ vзэлттэй болж чадаагvй банйа гэжээ. Энэ нь даруй тvvний чухал гишvvд юаний ханшийг єсгєх асуудалд анхаарал хандуулаагvй байна гэсэн vг юм. Америкийн аж vйлдвэрийн нийгэмлэг ч Хятадыг валютын ханшийг жолоодож, худалдааны хуулиас зєрчиж байна, иймээс тvvнд хориг тавихыг шаардсан ажиллагаанаас татан гарсан байна.
Энэ нь Америк болон Европын аж vйлдвэрvvд юаний ханш єсєх асуудалд санаа зовохгvй байна гэсэн vг биш юм. Олон жижиг аж vйлдвэрvvд Хятадын экеспортын барааны нєлєєг их хvртэж, єрсєлдєєнд хvнд цохилтод учирч байна. Гэвч тэдгээр Хятадад vйлдэр байгуулж, борлуулалт хийж байгаа vндсэн дамнагсан компаниуд санаа зовох нєхцєлгvй юм. Эдгээр компаниудад авч хэлвэл юаний ханш єсєх нь ямар ч нєлєєгvй юм. Юаний ханш єсснєєр импортоор авах эд анги хямдараж, єєрийн єртєг нь хямдарах болно. Гэвч бvтээгдэхvvнээ Хятадад борлуулах тул vнэ нь єсєх болно.
Одоогийн байдлаас аваад хэлэхэд, Бээжин юаний ханшийг єсгєх гэсэн дарамтын талаар тийм их дарамтад учирахгvй гэсэн vг. Вашингтон болон бусад орон vргэлжлэн Хятад улст дарамт vзvvлэх болно. Гэвч эдгээр vндсэн дамнагсан компаниуд эсэргvvцэл илэрхийлэхгvй бол Хятадад экеспортын талаар яллан шийтгэх туйлын муу арга хэмжээ авахад хvрэхгvй юм гэж тус єгvvлэлд бас тэмдгэлсэн байна.
|