Дэлхийн оюуны ємчийг хамгаалах єдєр байхыг Хятад болон Алжир хамтаар санаачилж,дэлхийн оюуны ємчийн байгууллагуудын гишvvн орнуудын их хурлаар батлуулсан юм.Yvний зорилго нь Дэлхийн хэмжээнд оюун мэдэлгийг эрхэмлэн хvндэтгэх,шинжлэх ухааныг хvндэтгэн дээдлэх,оюуны ємчийг баттай хамгаалах vзэл ухамсарыг дээшлvvлэн,шинэ vйлс бvтээхийг урамшуулж,оюуны ємчийн эрхийг хамгаалах хууль дvрэмтэй орчин ахуйг бий болгох гэсэн болно.Сvvлийн жилvvдэд Хятадын засгийн газар оюуны ємчийг хамгаалах талаар чухал чухал арга хэмжээнvvд авч ололт амжилттай ажилсан байна.

    Оюуны ємчийн эрх гэдэг бол оюуны хєдєлмєрчдийн ухаан билгээс ундран гарсан уран бvтээл нь хуулийн баталгаатай байдаг нэг зvйлийн эрхийг хэлж байгаа юм. Дэлхийн оюуны ємчийг хамгаалхад тус дєхєм vзvvлэх,олон улс болон оюуны ємчийн байгууллагуудын хоорондын хамтын ажиллагааг эрчимжvvлхийн тєлєє 1967 онд,Шведийн нийслэл Стокгольмд "Длхийн оюуны ємчийн байгууллага " байгуулсан байна.Хятад улс 1980 онд Дэлхийн оюуны ємчийн байгууллагад нэгдэн орсноосоо хойш,"Шошгийн хууль", "Патентын хууль","Зохиогчийн хууль" зэрэг оюуны ємчийн эрхийг хамгаалах чухал чухал хууль дvрэм нийтэлсэн юм. Хятад улс оюуны ємчийг хамгаалах талаар хууль зvйгээр хянан таслах болон засаг захиргааны аргаар хууль хэрэгжvvлэх ийм хоёр зvйлийн тогтолцоотой ажилж байна. 2003 онд Хятад улс нь оюуны ємчийн тухай нийт 6000 хэргийг бvртгэн авсан байна. Тухайлбал: Бээжингийн дунд зэргийн шvvх, Бээжингийн Бао лэй юань шинжлэх ухаан техникын компани нь хулгайлсан хэвлэлийн зvйлсийг худалдан авсны улмаар Бээжингийн Бэй да фан жэн компанид заалдагдсан хэрэгт таслалт хийсэн байна. Таслалтын дvнд Бао лэй юань компани буруугаа хvлээж Бэй да фан жэн компанид 70 мянган юань тєлж єгсєн байна.

    Хятадын засгийн газар бас засаг захиргааны арга барилаар оюуны ємчийг хамгаалж байна. Сvvлийн vе Хятадын vйлдвэр худалдааны салбарынхан Хятадын Гvан жєv хотод нэг удааны шошгын эрхэнд халдсан хэргийг шийтгэсэн байна. Хятадын жирийн нэг гоо сайхны гоёл чимэгллийн газар нь олон улсын нэрт марк болох Estee Lauder шошгийг ашиглан хуурамч бvтээгдvvн vйлдэн хуурамч сурталчилгаа хийгээд хэрэглэгчдыг хvнд ночтой хохироосон байна. Одоо Гvан жєv хотын vйлдвэр худалдааны засаг захиргааны удирдах газраас хуулын дагуу тус асуудлыг зохицуулсан бєгєєд шошго хулгайлсан этгээдийг 200 мянган юанаар торгож, олон улсын нэрт маркын аж ахуйн нэгжийн ашиг сонирхолыг vр ашигтэй хамгаалж чадсан байна. 1996 оноос 2003 он хvртлэх байдлаар, Хятадын гаалийнхан хулгайлан борлуулсан 300 сая гаруй уян дийскыг байцаан гаргаж, Хятадын засгийн газар нь оюуны эрхийг хамгаалж, хэрэглэгчдийн эрх ашгийг ямагт хамгаалж байдгийг илт харуулсан байна. Нийгэм нийтийхний оюуны ємчийг хамгаалах vзэл ухамсарыг дээшлvvлэх болон хууль хэрэгжvvлэх хvмvvсийн соёл боловсорлыг сайжруулхын тєлєє Хятадын холбогдох байгууллагууд оюуны ємчийг хамгаалах тухай хууль дvрмийн сурталчилгааг бас дорвитой єрнvvлж байна.

    Хятад улсад оюуны ємчийн хууль дvрмийг нийтлэх бvрдээ радио, телевиз, сонин сэтгvvл зэрэг хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлvvдээр єргєн сурталчилгаа хийлгэдэг бєгєєд хэвлvvлсэн ном бичиг, холбогдох бичлэгтэй пянзнуудаа vлэмж олноор гvйлгээнд оруулж байгаа юм. Хятадын засгийн газар бас холбогдох олон улсын байгууллагуудтай нягт хамтран ажилж холбогдох хvмvvсээ зохион байгуулж гадаадад суралцуулан тєрєл бvрийн курс дамжаа болон эрдэм шинжилгээний хуралд оролцуулж байна.Зєвхєн дэлхийн оюуны ємчийн эрхийн байгууллагатай хамтран эрхэлсэн курс дамжаа болон эрдэм шинжилгээний хурал нь 30 гаруй удаад хvрч давхардсан тоогоор нийт 3000 гаруй хvн бэлтгэн хvмvvжvvлсэн байна. Хятад улсын оюуны ємчийн эрхийг хамгаалах талаар гаргасан идэвх хvчин чармайлтыг олон улс даяараа хvлээн зєвшєєрч байгаа юм. Дэлхийн оюуны ємчийн эрхийн байгууллагын ерєнхий захирал доктор Apad Bogsch vнэлгээ хийж хэлэхдээ: Оюуны ємчийн эрхийн тvvхэн дээр Хятад улс хийеэ гэсэн ажил бvхнээ амжилттай биелvvлж хурдын талаар ч хэсэн хосгvй тvргэн байгаа юм гэжээ. /Л.Буянтогтох орчуулав/