(2) Хятадын ойр vейн хєрєнгєтний эдийн засгийн vvсэл хєгжил
    Євєр Монголын хєрєнгєтний аж vйлдвэр худалдаа дотор газрынхаас хожуу шиг хєгжсєн бєгєєд хар тамхийн дайс хойш эхлэн бий болж, 19-р зууны сvvлчээр хєгжлєє олсон байна. тухайн vед Гvй Сvй хотоор тєв болгож, Фен Жен, У Чуань, Бугат болон зvvн хэсгийн Жин Пен, Сvй Дун, Ляо Юуань, Тао Нань, Хайлар, Манжуур зэрэг хот суурнийг холбосон худалдааны сvлжээтэй болж, тариалан мал аж ахуйн бvтээгтхvvнийг таваарчлан доотор газар борлуулах болсон байлаа. дотор газрын цай, давуу, торго, тємєрлєг эд хэрэгсэл, ваар шаазан зэрэг єргєн хэрэглээний бvтээгтхvvнийг Євєр Могголд оруулдаг байлаа. vvнээс гадна гадаадын ойр vейн аж vйлдвэрийн бvтээгтхvvн, бєс, цаг , гэрэл чиидэн, гоо сайхны бараа, хvvхдийн тоглоом зэрэг нь ч хот суурин газар борлуулагдаж байжээ.

    Энэ явцад явуул наймаачид дотор газар болон Євєр Монголын худалдаанд гол байр эзэлж байжээ. Аж vйлдвэрийн хувид арис шир боловсруулах, эсгий хийх, мод боловсруулах, тємєр эдлэл хэрэгсэл vйлдвэрлэх, зэрэг гар vйлдвэрээр гол болгож байжээ. Тэр мєртєє цар хэмжээ нь тєдийн их биш гар vйлдвэрлэлээр гол болгож байжээ. Ийм шйлдвэр Гvй Хуа хотод 30 гаруй байж, бусад хот сууринд ч адил бус тооны жижиг гар vйлдвэрvvд байсан байжээ. 1852 он Чин улсын засгийн газар цэргийн зардал бэлтгэхийн тєлєє олон газруудыг алт мєнгєний уурхай байгуулах тушаал буулагасан байна. vvний улмаар Алшаа Хошуу, Онгонууд Хошуу, Харчин Хошуу нэг бvлэг алт мєнгєний уурхай байгуулсан байлаа. энэ нь Євєр Монголын уул уурхайн аж vйлдвэрийн эхлэл байлаа. хожим нь уурхайн баялаг хомостож, эзэгнэлт нь муу байснаас олонх уурхай нь дампуурсан байлаа.

    19 дзгээр зууны сvvлчээр Чин улсын засгийн газар бас дахин рзарлиг буулгаж, алт мєнгєний уурхай байгуулхыг шаардснаар бас нэг бvлэг алт, мєнгє, нvvрсний уурхай бий болжээ. Yvнд Уухан хошууны алтны vйлдвэр, Жуань Зишаны алтны уурхай, Онгонууд хошууны алтны уурхай, Хєлvн Буйрын алтны уурхай зэрэг байлаа. эдгээр нь Євєр Монголын уул уурхайн эх баялагийг нээж ашиглах тvvхэнд чухал байр суурь эзэлдэг юм.

    Хоридугаар зууны эхээр Чин Улсын засгийн газар шинэ засаг явуулж эхэлснээр Євєр Монголд ойр vейн хєрєнгєтний шинэ аж vйлдвэр байгуулагдлаа. Жишээлвэл, Уухан хошууны алтны уурхай, Ханрчин Хошууны мєнгєний уурхай, Хєлvн Буйрын нvvрчний уурхай зэрэг ойр vейн чанартай аж ахуйн нэгж бий болсон байна.

    Гvй Хуа хотын ноосон нэхмэлийн vйлдвэр, Горлосын Ємнєд хошууны давсны vйлдвэр, Харчин Баруун Хошууны Ерєнхийлсєн vйлдвэр, Монгол аж vйлдвэрийн компани, Их Хянган давааны модон марериалын vйлдвэр зэрэг бол бvр тэр vед байгуулагдсан шинэ хэлбэрийн vйлдвэрvvд болно. энэ нь Євєр Монгол нутагт ойр vейн хєрєнгєтний дэвшилт эдийн засгийн хvчин зvйл бий болгосон байна. vvvнээс гадна энэ vед ойр vейн шуудан холбооны ажил тєрєл ч хєгжиж эхэлсэн байна.

    19-р зууны сvvлчээр Чин Улсын засгийн газар Бээжингээс Хармєрєн хvрэх зvvн хойтын цахилгаан утасны шугам байгуулж, тvvний зам дагуу байдаг Євєр Монголын зvvн нутагт цахилгаан утасны газрууд байгууладсан байлаа. 1906 онд Чин Улсын засгийн газар шуудан холбооны яам байгуулснаас хойш Євєр Монголын Тао Нань, Ляо Юунь, Улаанхад, Гvй Хуа, Сvй Юуан, Саалч, Хорингэр, Тогтох, У Чуань, У Юуань зэрэг газарт бvр шуудан холбооны газар байгуулагдсан байлаа. тэр vед хэдийгээр Євєр Монголд тємєр зам тавих тєлєвлєєгєє байсан боловч биелэгдэж чадаагvй юм.