7-р сарын 21-ний єдєр Хятадын тєв банк Хятад улс зах зээлийн эрэлт хангалгаар vндэс болгож, удирдалгатай, хэлбэлзэлтэй валютын ханшийн мехнизм хэрэгжvvлэхээ мэдэгдсэн байна. Юаний ханш дахин ганц ам долларын ханшийг барихаа болиж, хэлбэлзэлтэй мехнизмтай болсон байна. Хятадын тєв банк зах зээлийн байдал болон эдийн засаг, санхvvгийн байдлыг vндсэлэн валютын ханшдаа тохируулалт хийх болно.
Мєн vvний зэрэгцээ улсын дотоодын эдийн засаг санхvvгийн байдлыг vндсэлэн, зах зээлийн эрэлт хангалтаар vндэс суурь болгож, валютын ханшийн хэлбэлзэлийг харгалзан, юаний ханшид удирдан зохицуулалт хийж, юаний ханшийг зохистой, эрх тэгш vндсэн дээр тогтвортой байлгах болно. Валютын ханшийн шинэ мехнизм хэрэгжvvлэхийн зэрэгцээ юаний ам доллартай харицах ханш 2%-аар нэмэгджээ.
Зах зээлийн тєсєєлж байсан юаний ханшийн мехнизмын єєрчлєлт юаний ханшийн бий болох мехнизмын єєрчллєт болон юаний ханшийг бага хэмжээгээр єсгєх бодлого гарснаар эхэлсэн нь Хятад улс олон улсын зах зээлийн эдийн засгийн том орон болох тийш баттай алхам хийснийг харуулж байна. Yvний зэрэгцээ макро эдийн засгийн эрхлэлтэд цаг vедээ зохицасан тохируулалт хийсэн байна.
Зах зээлийн мехнизмаар vндэс бологсон Юаний ханшийн єєрчлєлтийг удирдалгатай хэлбэлзэлтэй ханшийн мехнизм хэрэгжvvлэхээ дахин нотолсон нь Хятадын эдийн засгийн зах зээлийн мехнизмын vндэс суурийг улам нэг алхам нотолжээ. Валютын ханший бол нэг орны валютын олон улсын зах зээл дээрэх vнийг хэлж байна. Зах зээлийн эдийн засгийн цєм--vнэ ханшийг зах зээлийн эрэлт хангалтын vндсэн дээр тогтоож, эрэлт хангалтын єєрчлєлтийг дагалдан зохицуулдаг юм. Yнэ ханшийн хэлбэлзэл зах зээлийн эрэлт хангалтыг дагалдан хэлбэлзэх ёсгvй, гэвч зах зээлийн эрэлт хангалтаас тусгаар байх ёсгvй юм.
1994 онд юаний ханшид тvvхт чанартай єєрчлєлт хийж, зах зээлийн эрэлт хангалтаар vндэс бологсон удирдалгатай валютын хэлбэлзэлийн тогтолцоо тогтоожээ. Аж ахуйн нэгж, хувь хvн, банк хоорондын гадаад валютын аралжаа, банкууд хооронд буюу гадаад валютын зах зээлийн байгууламж хоорондын гадаад валютын аралжаа нь бvр зах зээлийн эрэлт хангалтын єєрчлєлтийг vндэслэн зохих хvрээ хэвчээнд хэлбэлзэж бйадаг. Энэ бол Хятад улс зах зээлийн мехнизмаар vндэс бологсон юаний ханшийн тогтолцоо тогтоосоны чухал агуулга болно.
1997 онд Азид санхvvгийн хямрал гарсаны дараа, Азийн эдийн засаг санхvvгийн тогтвортой эргэлтэд ашигтай болгохын тєлєє Хятад улс юаний ханшийн хэлбэлзэлийг тогтоон барисан байна. Олон улсын хандаштай босон
Юаний ханш ам долларыг хараж байснаа, тvvнээр лавлалт болгох болсон нь Хятадын эдийн засгийн олон улсын чанартай болсныг харуулж байна.
Хєгжиж байгаа орон болон зvvн Европын социалист орнуудын шилжилтийн байдлаас vзвэл, зах зээл тийш шилжих явцдаа эдгээр орнууд ам доллар буюу худалдааны бусад гол тvнш орны валютыг хараж байсан тvvхтэй юм.
Єнгєрєгч зууны 70-аад оноос эхлэн юаний ханшийг тодорхойлоход ганц ам долларыг хараж байснаа 1994 онд удирдалгатай хэлбэлзэлтэй мехнизм тогтоосон боловч мєн л ам долларыг vндэслэн валютын ханшаа тогтоож байсан юм. 2001 онд Хятад улс ДХБ-д нэгдэн орсны дараа нэн олон улс оронтой эдийн засаг худалдааны хэлхээ холбоотой болж, гадаад худалдааны тvнш нь ч єдєр ирэх тутам олон ургалч болсон байна. Yvнийг дагалдан гадаадын бизнизменийн хєрєнгє оруулалтын эх vvсвэр ч єргєн болж, Хятадын эдийн засгийн олон улсын чанартай болж олон ургалч тийш хєгжиж байгааг харуулсан байна.
Энэ нь мєн ч Хятадын макро эдийн засаг банк санхvvгийн бодлогийн биеэ даасан чанарыг харуулсан байна. Юаний олон улсын нєлєє єдєр ирэх тутам эрчимжиж, юань нь эргэн тойрны орнуудад чухал гадаад валют болсон байна. Юаний ханшийг тогтоох мехнизм бий болсноор юаний олон улсын байр суурь дээшилэж, Хятадын олон улсын зах зээлт эдийн засгийн байр суурь ч бэхжин, эргэн тойрны олон орнуудын эдийн засгийн хєгжилт, банк санхvvгийн тогтвортой байдалд ашигтай болох юм.
|