Дээр зууны 60-аад оны vеээр Євєр монголын Ордос хотын Ушинжуу хошуунд нэг vеийн хvмvvсийг дvргvvлсэн Муу усын элс цєлтэй тэмцэж, "Дазай, Ушинжуу"-аас суралцах ажилгааг улсын хэмжээнд єрнvvлсэн гармагай эмэгтэй, Хятадын хєдєлмєрийн сайчуул бол Боролдой байгаа юм.
Боролдойн тєрж єссєн нутаг нь элс манханд дарагдан, бэлчээр ус муудаж, малаа тvшиж амьдарч байгаа малчдад зовлонгийн vндэс тарьж байгааг олж хараад Ушинжуугийн єнгє тєрхийг єєрчлье гэвэл ой мод тарих хэрэгтэй гэж Боролдой боджээ. Тухайн vед нэгдлийн дарга байсан Боролдой "Тэнэг євгєн уулыг нvvлгэх" зоригоор элс манхыг єєрчилж, нутаг усаа байгуулахаар зориг шийдэж, "шилдэг єрхийн цэрэг" "тємєр хvvхнvvдийн хэсэг"-ээр гол болгосон олон нийтийг дайчилж, цєлжилттэй тэмцэж эхэлжээ. Ажлын хэт яаруугаас болж, Боролдой ар гэрийн ажлаа бараг орхисон юм, тухайн жилд тэрэг машингvй дээрээ унаа хєсєг ч хvрэлцээ муутай байсан болохоор тэрээр нєхдvvдээ дагуулан хэдэн арван газрын холоос чих мод vvрч тарьдаг байсан бєгєєд нэг нэг суулгаар ус дамнан усалж байгаад Муу усын элсийг ногоон єнгєтэй золгуулсан хайхамшгийг vvдсэн билээ. Єнєє ч Ушинжуугийн орчин ахуйд тvvний жолоодолгоор тарьсан модод элсийг даран сєхийн ургаа билээ.
Ушинжуугийн хvмvvс Боролдойг дурдахтай зэрэг "тэр бол эр зоригтой хvн, євс модны чухал чанрыг эрт мэдсэн бvсгvй, тухайн жилд тэр vр хvvхдээ авч, бvтэн єдєр хєдєлмєрлєєд vдэш нь бас хурал сурлага эрхэлэх зэрэг ажлуудыг бvр хийгээд амждаг байсан. Одоо бодоход vнхээр амаргvй хvн байжээ" гэж хэлцгэдэг.
Ван Гvєшян бол дээр зуунй 90-ээд онд Хєвчийн элсэнд ой мод тарьж амжилт олсон эмэгтэй баатар, Боролдойн vйлсийг залгамжлагч, Хятадын мод тарьсан эмэгтэй баатар юм. Тэр Євєр монголын Шагзмуни синий ард иргэдийн ядуу хоцронгуйг єєрчлєхєд заавал ой мод тарих хэрэгтэй гэж хэлсэн бєгєєд бодит ажиллагаараа биелvvлсэн юм.
Шагзамуни синий 17 тосгоны 13 нь элсэн дунд байрлаж, ургац хураалт доор бєгєєд vйлдвэрийг хєгжvvлэхэд маш бэрх байжээ. Тэр 1987 оноос эхлэн, явганаар айл єрх болгоноор хvрч, ойжуулахын чухал чанрыг сурталчлахад, зарим хvмvvс "нэг бvйгvй хvн байж, энд тэнд гvйхээрээ амар жимир гэртээ суусан нь дээр биш уу?" гэж басамжилж ч байсан бєгєєд нэн зарим нь тvvний ажлыг дэмжихгvй мєртєє тарьсан модыг нь єгтєж хаясан удаа ч бий. Гэвч тэр зориг мухсангvй, хийдгээ хийсээр байв. Єнєє тус синий 80 хувийн элс ногоон єнгєєр хучигдаж, ядуу хоцронгуй байдлаасаа ангижирсан байна.
Ень Юйжэнь бол Хятадын хєдєлмєрийн сайчуул, Боролдойн ажил vйлсийг залгамжлагч идэр насны бvсгvй юм. Тэр Муу усны элсийн Урьд бие синьд гэрлэж ирээд борхон амьдарлаа эхлvvлэх vе эргэн тойрноо хараад цоцож авсан юм. Єдєржин хар салхи дэгдэж, нэг гэр бvлийн хэдэн хvнээс єєр хvн малын бараа хадагдахгvй, vйлдвэр амьдарлын нєхцєл ч тун муу байлаа, энэх байдлыг єєрчлєхийн тєлєє євс мод тарьж, элс манхтай дайн зарлаж эхэлжээ. 1985 онд нэг ямаагаар 600 суурь чих мод солиж, мод тарьж эхэлжээ. Хатуужилтай дэмцснээс єнєє болоход 3 мянга гаруй га элсийг ойлжуулсан байна.
|