"Аравдугаар таван жилийн тєлєвлєєгєє"-ний хугцаанд манай орны дээд боловсрол тvргэн хєгжиж ирсэн байна. Єнєє манай орны дээд боловсрол хvлээж байгаа нийт хэмжээ 20 саяаас давж, дэлхийд тэргvvн байр эзэлж, сургуульд оюутан элсэж байгаа хэмжээ 19%-иас давж, ард иргэдийн дээд боловсрол хvрэх боломж богинохон зургаан жилийн дотор хёор дахин нэмэгдсэн байна.

     Хэдхэн жилийн ємнє, хvмvvс их сургуульд элсvvлэхийг "Мянга тvмэн цэрэг морь ганц гvvрээр шахалдаж", гарч чадсан нь " тэнгэрийн хєвгvvн" хэмээгдэж, их сургуульд шалгуулах хvн олон жинхэнэ элсэж авах нь цєєн, их сургуульд элсvvлэх нь тэнгэрт гарахаас ч бэрх байсан байдлыг дvрслэн хэлж байсан юм. Бодитойгоор жишээлээд хэлбэл, 1998 онд ерєнхий боловсролын их дээд сургуульд 1 сая 84 мянган vндсн анги болон тусгай мэрэгжлийн ангийн оюутан элсэж, тєрєл бvрийн их их дээд сургуульд элссэн нийт тоо 2 сая 158 мянга байж, их сургуульд эvлсvvлсэн хэмжээ 9.8 -хан хувьд хvрч байлаа.

     1999 оноос их сургуульд оюутан "Єргєтгєн элснэ" гэдэг шинэ нэр томъёо гарлаа. Шинжлэх ухаан боловсролоор улс орноо хєгжvvлэн мандуулах стратеги болон эдийн засгийн хєгжлийн шаардлага ард тvмний дээд боловсрол хvртэх эрэл хvслийн дагуу, улс орон их сургуульд оюутан элсэх цар хэмжээг ихээр єргєтгєхєєр шийдвэрлэсэн байна. 2001 онд их дээд сургууль 4 сая 807 мянган оюутан элсэж, 2004 онд 7 сая 11 мянгад хvрч, 2001-2004 онуудад ерєнхий боловсролын их сургуулийн vндсэн агни болон тусгай мэрэгжлийн ангид оюутан элссэн хэмжээ дунджаар жилд 18.6 хувиар нэмэгдсэн байна.

     "10-р таван жилийн тєлєвлєєгєє"-ний хугцаанд манай орны дээд боловсрол дэлхий нийтэд зєвшєєрєгдсєн бvх нийтэд тvгэмэлжсэн хєгжлийн vе шатанд орсон явдлыг энд онцлон дурдууштай юм.

     Єнєє хэдийгээр их сургуульд оюутан элсэх хэмжээ 19 хувьд хvрсэн гэсэн ч энэ нь єргєн олон ард тvмний дээд боловсрол хvртэх асар их хэрэгцээ шаардлагыг мєн дvvрэн хангаж чадахгvй байна гэснийг энд бас хэлэх хэрэгтэй юм.

     Их сургууль оюутан "єргєтгєн элсэх" болсноор нэн олон хvнд их сургуульд сурах боломж тохиол хангасан байна. Хvмvvсийн их сургуульд сурах хvсэл мєрєєдєл биелэгдэхийн хирээр ирэх тусамаа дээд боловсролын чанарыг дээшлvvлэхэд нэн олонхvн анхааралаа хандааулах болсон байна.

     2005 онд Боловсролын Яам дээд боловсролын ажлын гол талд зохицуулалт хийж, цар хэмжжээг єргєтгєхийг чухалчилж байснаасаа чанарыг дээшлvvлэхэд нэн анхааралаа хандуулах болсон байна. Боловсролын яам болон мужийн шатны боловсролын засаг захиргааны салбар оюутан элсэх тєлєвлєєгєє, боловсролд оруулах хєрєнгє оруулалт энэ хоёр зангийгаагын ажлыг чухалчилан хийж, оюутан элсэх тоо хэмжээ хурдацыг тогтоон барж, хєрєнгє оруулалтаа нэмэгдvvлэн дээд боловсролын чанарыг чармайн дээшлvvлж байна.

     Yvнээс бид Хятадын дээд боловсрол хэдэн жилийн тvргэн хєгжих явцыг єнгєрєєгєєд єнєє цар хэмжээ, чанар, бvтэц, vр ашиг зэргийг багтаасан зохицонгуй хєгжлийг хайж байгааг харж болох юм. /Урангоо бэлтгэв/