Нутаг дэвсгэр: 147181 хавтгай дөрвөлжин км.

     Хүн ам: 2002 оны 7-р сарын байдлаар 25 сая 87 мянга. Ла-и, Линбү, Сүнүвар, Даман, Мажар, Гүлүн, Шарба, Ванир, Талү зэрэг үндэстэнтэй. Төрийн хэл нь балба хэл, дээд давхаргийн нийгэм нь Ангил хэл түгээмэл хэрэглдэг. Хүн амын 86,2 хувь нь Энэтхэг шашин шүтэж, 7,8 хувь нь Буддын шашин, 3,8 хувь нь Исламын шашин шүтэж, 2,2 хувь нь бусад шашин шүтдэг.

     Нийслэл: Катмандуь, 2001 оны байдлаар бараг 671 мянга гаруй хүн амтай, 7-р сард хамгийн халуундаа 29 хэм хүрч, 1-р сард хамгийн хүйтэндээ 2 хэм.

     Чухал баяр дурасгалын өдөр: улсын вангийн төрсөн өдөр -- 7р сарын 7-ны өдөр (1947 он), мөн төрийн баяр, үндэсний баяртай адил байж, бүх хүмүүс нэг өдөр амардаг. Дасайн баяр (мөн их Дасайн баяр гэж хэлдэг) болон Вижаяа Дашамигийн баяр бол Балбын ардын хамгийн том баяр юм. Нийтийн тооллын 10р сард болж, нийт 15 хоног өргөлжилдэг бөгөөд нийт хүмүүс 7 хоног амардаг. Түүний гуравдах өдөр хуучин вангийн ордон хавын өргөн талбай дээр цэргийн анги мал нядлах ёслол хийдэг, дөрөвдөх өдөр юм юу Вижаяа Дашамигийн өдөр улсын ван болон вангийн хатан вангийн ордондоо албаны хүтүүс, ард иргэд болон гадаадын хүмүсийн магнай дээр улаан цэг зурж өүдөг.

     Ерөнхий байдал: дотоод эх газрын уул ихтэй орон, Гималайн нурууны өмнө энгэрт байж, хойт талаараа Хятадтай хөршилж, бусад гурван талаараа Энэтхэгтэй хил нийлэж, хийт хилийн шугам нь 2400 км байдаг. Бүх нутгийг хойт гэсгийн уулан нутаг, төв хэсгийн дулаан бүс, өмнөт гэсгийн завсарын халуун бүс гэж хуваадаг. Хойт гэсэг нь хамгийн хүйтэндээ хасах 41 хэм хүрч, өмнөт хэсэг нь зундаа хамгийн халуундаа 45 хэм хүрдэг.

     Манай тооллын 6-р зуунд вант улс байгуулав. 1769 онд Балбын баруун хэсэгт өсч өндийсэн Ша-агийн вант улс Катмандугийн хөндийг байлдан дагуулснаар Балба аажмаар нэгдсэн бөгөөд он жил нь тодорхой, үнэн бодитой бичигдсэн түүхтэй болсон байна. 1814 онд Ангил цөмрөлт хийсний дараа Балбын өмнөд хэсгийн их хэмжээний назар нутгийг Энэтхэгт таслан өгсөн бөгөөд Балбад төрөл бүрийн онцгой эрх эдлэх болсон байна. 1846 – 1950 онуудад Ланагийн аймаг төрлийхэн Ангилчуудад түшиглэн цэрэг засгийн бүх эрхийг авсан бөгөөд ерөнхий ёайдын тушаалыг үе залгамжлан авах болж, улсын ванг тоглоом болгсон байна. 1923 онд Балбын тусгар тогтнолыг Ангил хүлээн зөвшөөрөв. 1950 онд Балбын ард түмэн Налагийн аймаг төрлийн ноёрхолын эсрэг олон түмэнч хөдөлгөөн болон зэвсэгт тэмцэл өрнүүлэв. Улсын Ван Мэлибүвэн болон шрээ залгамжлах аги Махэндэла Энэтхэгийн дэмжилгээр хэлэлцээ хийж вангий эрхээ сэргээв. Ланагийн аймаг төрлийн ноёрхол дуусч, Балба вангийн хэмжээв эрхэд үндсэн хуулийн тогтолцоо хэрэгжүүлэв. 1960 онд ван Махэндэла улс төрийн намуудыг цуцалж нам бүлгийн бус парламентын дүрэм хэрэгжүүлэв. 1990 онд Балад Ардын хөдөлгөөн өрнөж, ван Биландэла аргагүйн эрхээл олон намтай парламентын дшрэм хэрэгжүүлэв. Түүнээс хойш Балбын улс төрийн байдал тогтворгүй болж, нам бүлгүүдийн тэмцэл ширүүсч, засгийн газар олон удаа солигдсон байна. 1996 онд Балбын Коттонист намын хэт даврагчид нь засгийн газрын эсрэг хүчин болж, "Ардын дайн" гэдгийг хийж цэрэг цагдаатай үргэож мөргөлдөөн үүсгэх болсон байна. \ М.Цэцэн бэлтгэв\