Хятадын баруун нутгийн, ялангуяа хил хязгаар нутгийн их дээд сургуулиудын багшийн эгнээ, шинжлэх ухааны салбарын байгуулалт, эрдэм шижилгээний талын түвшин доор байгаа явдал нь баруун нутгийн хөгжлийг боогдуулж байгаа чухал асуудал болсон байна. Харин Хятадын дотор газарт, ялангуяа зүүн хэсгийн тэнгисийн эрэг дагуу нутгийн их дээд сургуульд эрдэмтэн мэргэжилтэн олширч, хөгжлийн шинэ орон зай олох гэж хөөцөлдөж байна.

     Баруун зүүн нутгийн их дээд сургуулиудын хооронд гүр тавьж, мэдлэг чадвартай багш нарын баялаг их эх баялагийг ашиглан Хятадын дээд боловсролын ерөнхий түвшнийг дэшлүүлэхийн төлөө, Хятадын боловсролын яам 2001 оноос "Баруун бүсийн их дээд сургуулиудыг дэмжих ажил төрлийн төлөвлгөө" хэрэгжүүлсэн бөгөөд, 2005 оноос "Шиньжянгийн их дээд сургуулиудын шинжлэх ухааны салбарын байгуулалтыг дэмжих төлөвлөгөө" хэрэгжүүлж эхэлсэн байна.

     Ван Сүнлин бол Наньжин их сургуулийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн салбарын зураг төслийн мэргэжлийн профессор юм, тэрээр өнөө Шиньжянгийн хөдөө аж ахуйн их сургуулийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн салбарт багшилж байна. Тэрээр хэлэхдээ, Шиньжянд ирээгүй юм бол энд багш тийм их дутаж байгааг мэдэхийн аргагүй юм. Би Наньжин их сургуульд байхдаа жилд 200 цагийн хичээл заадаг байсан, энд ирээд одоо хагас жилийн дотор 300 гаруй цагийн хичээл орж байна. Эндэх багш нар маш их ачаалалтай ажилладаг юм байна. Тэд нарт мэргэжил дээшлүүлэж, илүү юм сурах яамар ч боломжгүй байна гэжээ.

     Шиньжян нь хил хязгаар нутаг болохоор эрдэм чадвартай хүн энд тогтохгүй, өөрийн хөгжлийн төлөө дотор газрийн их хот руу тэмүүлдэг байна. Гэвч нийгмийн хөгжлийн эрэлт хэрэгцээний улмаас Шиньжян нь 1998 онд 40 мянган оюутан авч байсан бол одоо 200 мянга шахам оюутан авч байна, харин багшийн нэмэгдэл нь оюутаны өсөлтийн хэмжээнээс хол доор байна. Иймээс багшийн тоо хэмжээ дутуу, багшийн мэдлэг боловсрол өндөр биш учраас хичээл сургалтын яс чанар доор байгаа нь яахын аргагүй асуудал болсон юм байна. Үүний дээр нь Шиньжян бол үндэстний цөнхийн район болохоор заавал хоёр хэлээр заах шаардлагатай байдаг. Энэ бүхэн нь Шиньжянгийн дээд боловсролын хөгжлийн том харш саад болсон байна.

     2001 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн "Баруун бүснийн их дээд сургуулиудыг дэмжих ажил төрлийн төлөвлгөө"-ний хүрээнд, Хятадын боловсролын яам нь Бээжин их сургууль, Ши-аны зам харилцааны их сургууль, Хуа-дүнгийн багшийн их сургууль, Хятадын Ардын их сургууль зэрэг дотор газрын 15 их сургуулийг зохион байгуулж, Шиньжянгийн 11 их дээд сургуульд ажил төрлийн туслалцаа үзүүлж, нийт 53 эрдэмтэн профессор, шилэг багш сонгож Шиньжянд очуулан ажиллуулсан байна.

     Ажил төрлийн туслалцааг цаашид гүнзгийрүүлж, Шиньжянгийн их дээд сургуулиудын шинжлэх ухааны бүтцийг сайжруулан, шинжлэх ухааны салбарын байгуулалтыг эрчимжүүлж, Шиньжянгийн дээд боловсролын яс чанарыг дээшлүүлэхийн төлөө, Хятадын боловсролын яам 2005 оноос "Шиньжянгийн их дээд сургуулиудын шинжлэх ухааны салбарын байгуулалтыг дэмжих төлөвлөгөө" хэрэгжүүлж эхэлсэн байна.

     Шиньжянгийн Уйгарын Өөртөө Засах Районы засгийн газрын даргын туслах Лэну энэ хоёр төлөвлөгөөг өндрөөр үнэлж, энэ хоёр төлөвлөгөө Шиньжянгийн дээд боловсролын хөгжилд нааштай хувь нэмэр оруулсан байна гэж хэлсэн байна.

     Багш бэлтгэх бол "Шиньжянгийн их дээд сургуулиудын шинжлэх ухааны салбарын байгуулалтыг дэмжих төлөвлөгөө"-ний гол агуулга юм. Энэ төлөвлөгөөг хэрэгжүүлсэн нэг жил гаруйн турш Шиньжянгийн их дээд сургуулийн 58 багш докторантад сурч, 53 багш магистрантад сурч, 64 багш мэргэжил тээшлүүлсэн байна. Үүний зэрэгцээ дотор газрын 92 эрдэмтэн профессор Шиньжянд очиж багшилсан байна.

     Энэ хоёр төлөвлөгөө нь өнөө Шиньжянд үр өгөөжөө өгч, үр жимисээ суулгаж байна.