1998 оны бүртгэлээр Хятадын Юнь наньд нийт 10 мянга 400 монголчууд байж, бүх мужын үндэстэний цөөнхийн хүн амын 0.106% хувийг эзэлж байна. Эдгээр монголчуудын олонх нь Юи ши хотын Түн хай шяний Шин мэн монгол үндэстэний шянд сууршиж, цөөн хэсэг нь бусад районоор тархаж бий. Юнь наньд байгаа монголчууд бол Юань Улсын цэрэгтэй хамт ирээд хожим нь Түн хай шяньд нутагшижээ.

     Юань Улс мөхөсөний дараа тархан сууршисан монголчуудын олонх нь хятад үндэстэн болж, аажмаар хятад үндэстэн болон бусад үндэстэнтэй холилдон суурших болжээ.

     Шин мэн шян бол 1987 онд мужын засгийн газраас зөвшөөрж албан ёсоор байгуулагдасан үндэстэний шян юм. Энд 5 тосгонтой, 1998 оны бүртгэлээр бүх шянд нийт 1737 өрх, 5479 хүн амтай. Үүнд монгол үндэстэний хүн ам нийт 5338 байж, 98% хувийг эзэлж бий.

     Монгол үндэстэн нь өөрийн гэсэн үг хэлтэй юм. Монгол хэл нь Алтай язгуур хэлний монгол төрөл хэлэнд багтадаг. Хэдэн зуун жилийн турш Юнь наний монгол үндэстэний үг хэл, үсэг бичиг нь тухайн газар орны түүлийн хөгжлийн дагуу хувирч өөрчөлөгдөсөн юм. Одоо Юнь наний монголчууд цөм хятад үсэг хэрэглэж, онцогой нэгэн бие даасан үг хэлээр яридаг.

     Түмэн бодист өөрийн амьтай гэдэгчилэн Юань наний монгол үндэстэн нь олон бурхан шүтээнтэй юм. 80-аад оны эхээр Юнь наний монголчууд наадмын баяраа сэргээж, бүх шянаараа үндэстэний бүжиг, эспортын хөдөлгөөн зэрэг баялаг агуулагатай соёл эспортын арга хэмжээ зохион явуулдаг байна. Юнь наний монголчууд бас сар шинийн баяр, элбэг хураалтын баяр, галын баяр зэрэг олон баяр ёслолын ажиллагаа хийдэг байна.

     ХКН-ын 11-р хугацааны 3-р бүгд хурлаас нааш хөдөө тосгоны эдийн засаг урьд өмнө байгаагүй хурдтай хөгжиж, шян шяний аж ахуйн нэгж нэн хөгжиж бузгайрсан байна. Юнь наний монголчууд маань баян тансаг, жаргалтай амьдралаа цогцолж явна.