Сүүлийн жилүүдэд Шулуун хөх хошуу нь Монгол Улстай эдийн засаг, соёлын солилцоогоо өргөтгөн, гадаадад өөрийгөө сурталчилахыг чухалчиласанаас Монгол Улсын олон эрдэмтэн судлаачид тус хошуунд ирсэн байна.

     2006 оны 7-р сарын 3-ны өдөр Монгол Улсын шинжлэх ухааны Академийн түүхийн хүрээлэнгийн захирал, доктор, порфессор Даши-Даваа, Шинжлэх ухааны академийн академич, Монгол Улсын их сургуулийн түүх судлалын хүрээлэнгийн доктор порфессор Ж.Болд-Баатар, Археологийн хүрээлэнгийн доктор порфессор Д.Баяр, Түүхийн хүрээлэнгийн судлаач доктор А.Понсог нар алс хол Улаан-Баатараас Юаний дээд нийслэлийн буурийг зорин Шулуун хөх хошуунд хүрч ирсэн байна. 3 өдрийн хугацаанд тэд хошуу дарга Баганаа, намын хорооны нарийн бичгийн орлогч дарга Цэцэн-Чимэг, түүхийн судалгаатан Ш.Дүншиг нарын бараа боллоготойгоор Юаний дээд нийслэлийн буурьтай танилцаж, хүн чулуун хөшөөг судалсан бөгөөд Хулан шарга даагын элстэй ч танилцаж, тус хошууны орчин ахуйн хамгаалалтыг өндөр үнэлсэн байна. Чулуун хөшөөний судлалаараа дэлхийн монгол судлалд чухал хувь нэмэр оруулсан Монголын шинжлэх ухааны эрдэмтэн, доктор, порфессор Д.Баяр Юаний дээд нийслэлийн буурь дах хүн чулуун хөшөөг үзээд "Дэлхийд ховорхон байдаг гайхамшиг, жинхэнь, Монголын эртний хүний дүр төрх байна. Ийм үнэн бодитой, нарилаг үйлдэсэн эртний хөшөөг анх үзсэндээ сэтгэл өндөр байна" гэжээ. Тэд бас Шулуун хөх хошууны үндэстэний түүх соёлын эх баялагийг бахдан сайшааж "Энэ сайхан нутагт соёл жуулчлалын үйлсийг хөгжүүлэх тун их нөөц хүчин хадгалагдаж бий. Дэлхийн соёлын өв болох Монгол Улсын Хар Хорим хотын буурь ба Шулуун хөх дэх Юань Улсын дээд нийслэлийн буурийг холбосон түүх дурсгалын шугамыг хоёр орноороо эрдэм шинжилгээний үүднээс санаачилбал нээн хөгжүүлэх тун их боломжтой бөгөөд чухал ач холбогдолтой" гэж үзсэн байна. Хоёр талаараа бас эдийн засаг, соёлын солилцоогоо нэмэгдүүлэн хамтын ажиллагаагаа өргөтгөх талаар санал бодлоо солилцосон байна.