Жилийн 4 улирал гэж ажилч хүн, алжуу хүн гэж ялгалгүй цагтаа ирээд цагтаа буцдагаас хойш, энэ оны хавар ч хүмүүст жилийн ажил хавраас эхэлж, насны ажил залуугаас эхэлдгийг сургасаар хүрч ирлээ. Хавар гэж "хаан эзэд ч хазаар тохойлж, хатагтай авгайд ч хайч барьдаг" яаруу улирал болохоор хөдөө орон нутгаар хаврын тариалга, төл малын тухай ойлгох сайхан тохиолыг олгосон юм.

      Хаврын тариалгын бэлтгэл ажлаар сонин юу байна ?

      Тэнгэр тулаарч газар гэсэхтэй зэрэг тариан газрын ажил гэж их байдаг шуу дээ, өвс модыг нь арилгаж, газраа тэгшлин, бордуураа оруулна гээд хийх юм бол байх л ажлууд, харин энэ үед сайн сорт сонгож авна гэдэг ч тариачдын бүх жилийн ургац хуриалттай холбогдох хэцүү ажлын нэг байдаг, хэрэв муу сорт таарчих юм бол бүх жилийн ажил хөдөлмөр талгаар болж, ургац ч авахгүй болно шуу дээ, ийм болохоор тариачид маань хаврын тариалгын бэлтгэл ажлаа хийхдээ ажилч хөдөлмөрч байх хэрэгтэй бөгөөд лавдуун хянуур байх хэрэгтэй юм байна даа.

      Өвөр монголын Хянган аймгийн Түчуань сяньд ийм нэг зүйл олны анхааралд орж байна, өнгөрсөн жилүүдтэйгээ адилаар хөдөө аж ахуйн хэрэгсэл борлуулах наймаачдын их хэмжээний химийн бордуур нэгэнт орж ирээд тариачдын очиж сонгон авахыг хүлээж байхад энэ нутгийн тариачид химийн бордуур худалдан авах нь тун цөөн болж, харин хүрзэн, шээг тээсэн трагктор, морин тэрэг, элжгэн тэрэг нааш цааш зөрөлдөх юм. Бордуур тээгээд яаруу байсан нэг тариачин бидэнд "өнөөгийн хүмүүс бохирдолгүй идээн идэх болжээ, иймээс хүрзэн шээг чинь өнөө ховор эрдэнэ болчихоод байна, энэ жилийн ургац хураалтыг сайн олохын төлөө олноороо аль эртээс хөдлөлцөж, хүрзэн шээг цуглуулан хаврын тариалгын бэлтгэл ажлаа хийж байна " гэлээ.

      Манай Түчуань сяний Сүйчуань суурины ногоон буурцагийн мөхлөг нь сайн байдгаараа бохирдолгүй идээнээр үнлэгдсэн гэнэ лээ, сонсохоор бас гадаад гаргаж байна гэсэн, идгээр нь бүр байгалиг бордуур хүрзэн шээг оруулсны ач юм, хүрзэн шээг илүү оруулбал салхи нэвтэрч, чийг хадгалж хөрсиний урганиг бодисыг нэмэгдүүлхээр барахгүй, бас тариа тарих өөрийн өрдгийг бууруулж, нэг га газраас наад захдаа 750 юаний зардал хэмнэж чадна гэж тариачин Дэн Юуньхэ хэлж байлаа. Сүйчуань суурин бол уламжлалт хөдөө аж ахуйн суурин юм, буурцгийн чанарыг дээшлүүлэхийн төлөө, хүрзэн шээг оруулахыг ихээр ахиулснаар тус суурины ногоон буурцгийн ургац нь жилд 7 сая гаруй кг-аас даваж, ашиг орлогоо нэмэгдүүлж байна.

      Хаврын төлжилтийн байдал ямар байна?

      Шилийн голын малчид 2 сая 300 мянга гаруй төл тосчгоод, энэ оны мал аж ахуйн үйлдвэрийн үүргээ давуулан биелүүлэхээр чармайж явчгаана. Цаг агаарын зөрөөнөөс болж, Өвөр монголын олонхи газрын төл тосох улирал адилгүй байдаг, жишээлэхэд, Өвөр монголын баруун биеийн нутгаар цаг агаар дулаахан байдаг болохоор өвлийн төл тосдог, харин зүн хойтын цаг агаар хүйтэн нутгийн малчид хаврын төл тосдог, гэвч малын тарга хүчийг батлан, бэлчээрийн дарамтыг багасгах зорилгоор сүүлийн жилүүдээс өвлийн төл тосохыг урамшуулсаар ирсэн юм, тэгэхэд олонхи нутгийн малчид өвлийн төлөө мэнд тоссон суурин дээр хаврын эртний төл тоссох ажлаа ч эрчтэй хийчгээж байна. Малчдынхаа өвөл, хаврын эртнийн төл тосч бойжуулан, эрт худалдаж борлуулахыг урамшуулахын төлөө Шилин хот, Баруун Үзэмчин хошуу нөхвөр олгох бодолгыг хэрэгжүүлснээр малчдын ашиг орлого нь ихээр нэмэгдүүлжээ.

      Хянган аймгийн Жалайд хошууны малчид өвлийн төлөө мэнд бойжуулсан суурин дээр хаврын эртний төл тосох ажлаа эрчтэй хийснээр нийт 220 мянга гаруй төл тосч ашиг орлогоо нэмэгдүүлж байна, одоохонд өвөл хаврын төл тоссон малчид хурга бордох нарлиг бордоо оруулан, өвөл хаврын төлөө бордоод яарч байна.