Африкийн павильонтой танилцъя

      6-р сарын 3-нд Шанхайн ЭКСПО-гийн Африкийн Холбооны өдөрлөг болж өнгөрлөө. Сайхан хот, сайхан амьдрал сэдэвтэй Дэлхийн ЭКСПО-гийн хүрээлэн дэх Африкийн нэгдсэн ордон нь хүмүүст Африкийг харуулж, тэндэхийн улс орнууд, ард түмний амьдралыг хүмүүст нэн гүнзгий танилцуулж байна. Африкчууд хэдийгээр олон талын хүндрэл бэрхшээл, өрсөлдөөн сорилтод тулгарч байгаа боловч тэд сайн сайхан амьдралын төлөө чармайж байна, ирээдүй нэн сайн сайхан болно гэж тэд итгэлтэй байна.

      Африкийн өргөн уудам эх хуурайн тухай тун олон хүмүүс төдий л сайн ойлгоогүй байдаг. Гэтэл Африкийн нэгдсэн ордонтой танилцахад ордны гадар үзэмжийг чимсэн том зураг, ордны доторх олон үзэсгэлэнгээс Африкийн өнгө үзэмж, бас өөр өөрийн онцлогтой улс орнуудыг олж харах юм. Жишээлбэл Маврикийн павильон нь дөхөмхөн боловч аралт орныхоо үзэмжийг гүйцэд танилцуулж, гүүн цэнхэр далайн эрэгд байгаа шиг санагддаг. Тус павильон дохь "үзэмж бүрдсэн арал", "уламжлалт гэр байшин" гэсэн хоёр гол сэдэвтэй үзэсгэлэнгээс хүмүүс Маврикий улс түүх соёлын өвөө хэрхэн хамгаалж байгаа, адил бус соёлыг зэрэг байлгах талаар хүчин чармайлт гаргаж буйг ойлгож болох юм. Үүнээс гадна Африкийн нэгдсэн ордонд бас нэг жижиг зах ажиллуулж байна. Эндээс цул Африкийн бараа бүтээгдэхүүнтэй танилцах буюу худалдан авч болох бөгөөд тэндхийн хүмүүсийн амьдралын байдлыг тун ойрхноос ойлгож болдог билээ.

      Сенегалын нэгэн хүрээн буй орчныг хамгаалах болон экспортын ажил эрхэлдэг компанийн хариуцлагатан Алиоу Диоп танилцуулж байгаагаар, Африкийн хотын хүмүүсийн амьдрал бусад улс орнуудтай адилхан л байдаг, олон улсын банк санхүүгийн хямрал бас хүмүүсийн амьдралыг нөлөөлсөн. Гэхдээ олонх хүмүүсийн амьдрал мөн л их дөхөмхөн байсаар юм гэлээ.

     "Африкийн олонх улс орнуудтай адил Сенегал ч эдийн засгийн хямралд нөлөөгдсөн, үүнээс болж Дакарын амьдралын хэрэглээний үнэ өссөн. Ерөнхий байдлаас үзэхэд бид их дөхөмхөн амьдрал хийж байна."

     Олны мэдээжээр түүхийн шалтгаан болон газар зүйн нөхцөл байдлаас болж Африкийн хөгжилд хүндрэл бэрхшээл тулгарсаар ирсэн юм. Жишээлбэл усны нөөцөөр дутуу, хүнс тэжээл хүрэлцэхгүй байгаа гэх мэт. Гэтэл ийм боловч Африкийн ард түмэн сайн сайхан хот амьдралын хүслэн эрмэлзлээ орхисонгүй юм. Шанхайн ЭКСПО-гийн Африкийн холбооны үзэсгэлэнгийн ажил хариуцсан төлөөлөгч Надир Мерах ярилцлага өгөх үедээ хэлсэн мэт, Африкийн их хуурайн хөгжил олон талын өрсөлдөөн сорилт нүүрлэж байгаа боловч ард түмний сайн сайхан амьдралын төлөөх чармайлга ямагт үргэлжилж байна.

     "Африкийн орнууд хөгжлийн завшаан боломж хайн сүвэгчилж байна. Бидний өмнө хатуу сорилт тавигдаж байна. Хамгийн гол нь Африкийн орнууд хөгжих хэрэгтэй, ард түмэнд хангалттай амь хүнс байх хэрэгтэй, амьдралын болон боловсролын нэн сайн нөхцөл боломж байх хэрэгтэй юм.

     Африкийн ард түмэн хүсэл мөрөөдлийн амьдралаа цогцлон байгуулахад тийм хялбархан биш. Олон жилийн турш хөгжлийн тохиромжтой арга хэлбэр сүвэгчилсээр иржээ. Африкийн маш олон тооны хүмүүсийн хувьд Хятадын хөгжил тэнд суралцах үлгэр жишээ нь болжээ. Хятадад сурч байгаа Кот-Диуварын оюутан Аморо-гийн үзэж байгаагаар Африк тив Хятадын хөгжлийн арга туршлагаас суралцах болно гэлээ.

     "Манай улс Хятад улсаар нэгэн үлгэр жишээ болгож, Хятад улс, Хятад хүмүүс улс орноо түргэн хөгжилд хүргэсэн арга туршлагаас суралцах нь зүйтэй гэж боддог. Миний үзэхээр бидэнд үнэхээр хөрөнгө мөнгө хэрэгтэй байна. Нэн чухал нь Хятадын хөгжлийн ойлголт ухамсар ба туршлага хэрэгтэй байна."

     Африкийн улс орнуудын хөгжлийн хир төвшин зөрөөтэй тул, Африкийн улс орнуудын засгийн газар болон ард түмний өөрсдийнхний хүчин чармайлтаас гадна тэдэнд олон улсын хамтын нийгэмлэгийн туслалцаа ч дутаж болохгүй. Ялангуяа Африкийн холбоо гэх энэхүү бүс нутгийн байгууллагын гүйцэтгэж буй үүрэг ролийг чухалд үзэх ёстой. Иргэдийн амьдралын нөхцөлийг сайжруулах, амьдралын чанар чансааг дээшлүүлэх тал дээр Африкийн холбоонд цөөн бус тооны хүмүүс найдлага тавьж байна.

     Диоп-ын үзэж байгаагаар, "Бид Африкийн холбоонд маш өндөр хүсэл найдлагатай байна. Учир нь бид бүс нутгийн хоорондын эдийн засгийн харилцаа солилцоог явах тусмаа чухалчлах болсон. Энэ талаар Африкийн холбоо олон талын ажил хийх ёстой. Бүс нутгийн дотоодын харилцаа солилцоо бүрэн гүнзгийрч чадаагүй. Бидэнд нэгдсэн зах зээл бүрдээгүй. Тус бүс нутгийн байгууллага эдгээр ажлыг биелүүлэхийг хүсэж байна" гэлээ.

     Тал бүрийн ажлуудад Африкийн холбоо хүчин чармайлт гаргасаар байна. 53 гишүүн орны хөгжлийн төлөө, онцгойлон бүс нутгийн зөрчил мөргөлдөөнийг арилгах, үр тарианы хангалтыг баталгаатай болгох зэрэг тал дээр илэрхий амжилт гаргасан байна. Африкийн холбоо урт хугацааны хөгжлийн стратеги тогтоосон бөгөөд дээрээс нь олон улсын хамтын нийгэмлэгийн дэмжлэгтэйгээр хатуу бэрхшээлийг давж, нэн сайн сайхныг бүтээнэ гэдэг олон хүмүүс итгэлтэй байна. Африкийн холбооны талын төлөөлөгч Надир Мерах хэлэхдээ,

     "Өнөөгийн байдлаар бид эрч хүчинтэй стратегийн төлөвлөгөө тогтоогоод байна, бид бас Хятад улсыг багтаасан олон оронтой сайн түншийн харилцаатай юм, иймээс бид олон өрсөлдөөн сорилтыг зохицуулж чадна гэж үзэж байна." гэж хэллээ.

     Хэрэг дээрээ, дэлхийн олон орнуудын ирээдүйн хотын хөгжлийн ойлголт ухамсрыг олон талаас харуулсан Шанхайн дэлхийн экспо нь Африкийн улс орнуудад өөрсдийнхөө нөхцөл боломжоо харуулах, бус орны хотын хөгжлийн арга туршлагаас суралцах тавцанг хангаж өгсөн юм. Африкийн холбооны Худалдаа, аж үйлдвэрийн ажил хариуцсан гишүүн Елисабес Танкеу Африкийн арга хэмжээний өдөр хийлгэсэн хэвлэлийн бага хурал дээр илэрхийлэхдээ, Африкийн улс орнууд Шанхайн Экспо-гоос хотын хөгжлийн шинэ арга зам олж авахыг хүсэж байна гэжээ.

     "Африкийн холбооны комисс болон Африкийн холбооны гишүүн орнууд Шанхайн ЭКСПО-д оролцохоор дамжин шинэ арга зам олж, Африкийн хотууд нэн сайн сайхан амьдралыг цогцлон байгуулахын дагуу энх тайван, аюулгүй байдлыг биелүүлж чадахыг бид хүсэн хүлээж байна" гэж Танкеу илэрхийлжээ.