第13课　      在中餐厅

Н: Сайн байцгаана уу? Эрхэм найз нараа. “Өдөр тутмын хэрэглээний Хятад хэл”-ний хичээл эхэлж байна. Өмнөх хичээлээр бид түргэн хоолны газарт үйлчлүүлэх үед хэрэглэх үгнүүд сурсан. Өнөөдөр бид шинэ хичээл эхлэхээс өмнө түрүүчийн хичээлээр сурсан хичээлээ эргэн саная. Мөнхөө, юу идэх вэ? гэснийг хятадаар яаж хэлэхээ та санаж байна уу?

M: 你想吃什么？

Н: Тиймээ. 想, санах, бодох.

M: 想。

Н: 吃, идэх.

M: 吃。

Н: Би нэг гамбургер, нэг аяга байхуу цай авъя гэхийг хятадаар “我要一个汉堡，还有一杯红茶.” гэж хэлнэ.

M: 我要一个汉堡，还有一杯红茶. Номио. Аль нь өнгөрсөн хичээлээр сурч байсан тооны нэр үг юм бэ?

Н: “一个” болон “一杯” нь болно. Хятад хэлэнд тооны нэр үг нэлээд хэцүү байдаг юм.

Н: Гамбургерийг “汉堡” гэж хэлнэ.

M: 汉堡。

Н: Байхуу цайг “红茶” гэнэ.

M: 红茶。

Н: Энд идэх үү? Авч явах уу? гэснийг хятадаар 在这儿吃还是带走？гэж хэлнэ.

M: 在这儿吃还是带走？

Н: 这儿, энд. 带走, аваад явах.

M: 带走. ариун цэврийн өрөө хаана байна вэ? гэдгийг хятадаар юу гэж хэлэх юм бэ?

Н: “请问, 洗手间在哪儿？” гэж хэлж болно.

M: 请问, 洗手间在哪儿？

Н: Надад цаасан алчуур өгөөч гэхийг хятадаар “请你给我几张餐巾纸.” гэж хэлдэг .

M: 请你给我几张餐巾纸。

Н: 餐巾纸, амны цаасан алчуур.

M: 餐巾纸。

Н: За, бид одоо ярианы дасгалаа сонсоцгооё. 

完整对话     Нэгтгэсэн ярианы дасгал

对话一 Ярианы дасгал нэг

A: 你想吃什么？Чи юу идье гэж байна вэ?

B: 我要一个汉堡, 还有一杯红茶. Би нэг гамбургер, нэг аяга байхуу цай авъя.

对话二 Ярианы дасгал хоёр

A：在这儿吃还是带走？Энд идэх юм уу? Авч явах юм уу?

B：在这儿吃. Эндээ иднэ.

对话三 Ярианы дасгал гурав

A：请问, 洗手间在哪儿？Ариун цэврийн өрөө хаана байгааг хэлж өгөөч.

B：往前走, 左拐. Урагшаа яваад зүүн тийшээгээ эргэ.

对话四 Ярианы дасгал дөрөв

A：请你给我几张餐巾纸. Та надад хэдэн амны цаасан алчуур өгөөч.

B：好的, 您稍等. За, та түр хүлээж байгаарай.

Н: За, энэ бол бидний өмнөх хичээлээр сурсан ярианы дасгал. Өнөөдрийн хичээлийн гол агуулга нь:

今日关键  Чухал өгүүлбэрүүд

你(nǐ)们(men)有(yǒu)什(shén)么(me)特(tè)色(sè)菜(cài)？Танайх ямар онцлог хоолтой юм бэ?   

你(nǐ)需(xū)要(yào)刀(dāo)叉(chā)吗(ma)？ Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу?

请(qǐng)问(wèn)你(nǐ)要(yào)红(hóng)茶(chá)吗(ma)？ Та байхуу цай уух уу?

我(wǒ)们(men)AA制(zhì)吧(ba)。 Бид хоолны төлбөрөө тус тусдаа хийе.  

Н: Хятад хоолны газар хоолонд орохдоо танайх ямар онцлог хоолтой вэ? гэж асуух хэрэгтэй. Учир нь Хятад хоолны төрөл олон. Газар нутгаас болоод хоолны амт нь ч адилгүй байдаг. Жишээлэхэд Сычуань хоол гэхэд халуун ногоо ихтэй байхад, Шанхай хоол чихэрлэг байдаг. Иймээс хоолонд орохоосоо өмнө заавал тодруулж асуух нь зүйтэй.

M: Тиймээс бид хятадаар “你们有什么特色菜？” гэж асуудаг.

Н: Танай хоолны онцлог юу вэ? 你们有什么特色菜？

你们, та нар.

M: 你们。

Н: 有, байх .

M: 有。

Н: 什么, ямар, юу .

M: 什么。

Н: 特色, өвөрмөц онцлог .

M: 特色。

Н: 菜, хоол буюу хуурга, ногоо  .

M: 菜。

Н: 你们有什么特色菜？Танай хоолны онцлог юу вэ?

M: “你们有什么特色菜？”

Н: За, бид нэгтгэсэн ярианы дасгалаа сонсъё.

对话一 Ярианы дасгал нэг

A：你们有什么特色菜？Танайх ямар онцлог хоолтой вэ?

B：烤鸭.你喜欢吗？Шарсан нугас байна. Та идэх дуртай юу?

A：喜欢. Дуртай.

Н:Бээжингийн шарсан нугасыг дэлхийн хамгийн амттай хоолны нэг гэж хэлж болно. Бээжинд ирсэн жуулчид бүгд энэ хоолыг амтлахыг хүсдэг. Би ч идэх их дуртай. Шарсан нугас гэснийг “烤鸭” гэж хэлдэг юм.

M: Тийм үү? Танайх ямар онцлог хоолтой вэ? гэдгийг “你们有什么特色菜？” гэж хэлэх юм уу?

Н: Тиймээ, “你们有什么特色菜？” гэж хэлнэ.

Н: Савх бол хятад хоолны гол хэрэгсэл болно. Хятадад анх ирж байгаа буюу хятадад ирээд удаагүй гадаадын хүн савх хэрэглэж сураагүй байдаг. Иймээс үйлчлэгч:你需要刀叉吗？ Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу? гэж асуудаг юм.

M: 你需要刀叉吗？

Н: 需要, хэрэгтэй, шаардлагатай.

M: 需要

Н: 刀, хутга.

M: 刀。

Н: 叉, сэрээ.

M: 叉。

Н: 吗, асуух сул үг болно.

M: 吗。

Н: 你需要刀叉吗？Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу?

M: 你需要刀叉吗？

Н: Бид ярианы дасгалаа үргэлжлүүлэн сонсоцгооё

对话二 Ярианы дасгал хоёр

A：你需要刀叉吗？Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу?

B：不, 我想试着用筷子. Үгүй ээ. Би савх хэрэглэж үзэх санаатай.

M: Номио. Хутга, сэрээг хятадаар “刀叉” гэж хэлэх нь зөв үү?

Н: Мөнхөө. Та их зөв хэллээ. Хэрэгцээтэй гэхийг “需要” гэж хэлнэ.

M: 需要。

Н: 你需要刀叉吗？

M: Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу?

M: Номио. Хятад цай их нэртэй байдаг, би хятад найзаа хоолонд оруулах гэвэл түүнээс цай уух уу? гэж асуух гэвэл хятадаар яаж хэлэх вэ?

Н: “请问你要红茶吗？” гэж хэлж болно.

M: 请问你要红茶吗？

Н:请, асуух гэж хүссэн санааг илтгэсэн үг.

M: 请。

Н: 问, асуух.

M: 问。

Н: 请问гэдэг нь асууя гэж хичээнгүйлэн хэлсэн утгатай үг. Хятадууд хүнээс учир явдал сураглахдаа байнга ингэж хэлдэг. 

M: 请问。

Н: 你, чи.

M: 你。

Н: 要, авах.

M: 要。

Н: 红茶, байхуу цай.

M: “红茶” гэсэн үгийг бид өнгөрсөн хичээлээр бас сурч байсан.

Н:吗, асуух сул үг.

M:吗. Номио. Хятад хэлэнд асуух сул үг нь өгүүлбэрийн

төгсгөлд байдаг уу?

Н: Тиймээ. Бидний саяын сурсан “请问你要红茶吗？” гэдэг асуух өгүүлбэрийн “吗” гэсэн үг нь өгүүлбэрийн төгсгөлд орж байна. 

M: 请问你要红茶吗？

对话三 Ярианы дасгал гурав

A：请问你要红茶吗？Та байхуу цай авах уу?

B：我想尝尝中国绿茶. Би хятад ногоон цайнаас амсах санаатай.

M: Одоо Хятадын залуучуудын дунд хоолны мөнгөө тус тусдаа төлөх нь элбэг болсон. Бид хоолны мөнгөө тус тусдаа төлөх гэсэн санааг яаж илтгэх вэ?

Н: Ингэж хэлж болно. 我们AA制吧。

M: 我们AA制吧。

Н:我们, бид.

M: 我们。

Н: AA制, төлбөрөө тус тусдаа хийх.

M: AA制。

Н: 吧, туслах сул үг.

M: 吧。

Н: 我们AA制吧。

M: Бид төлбөрөө тус тусдаа хийх үү?

对话四 Ярианы дасгал дөрөв

A：我们AA制吧. Бид төлбөрөө тус тусдаа хийе.

B：下次吧. 这次我“买单”（请客）. Дараа болъё. Энэ удаа би төлбөр хийе.

Н. 我们, бид.

M: 我们。

Н: AA制, мөнгөө тус тусдаа төлөх.

M: AA制。

H: 我们AA制吧。

M: Бид төлбөрөө тус тусдаа хийх үү?

Н: За, одоо бид нэгтгэсэн ярианы дасгалыг сонсоцгооё.  

完整对话     Нэгтгэсэн ярианы дасгал

对话一Ярианы дасгал нэг

A：你们有什么特色菜？Танайх ямар онцлог хоол байдаг вэ?

B：烤鸭。你喜欢吗？Шарсан нугас байна. Та идэх дуртай юу?

A：喜欢. Дуртай.

对话二 Ярианы дасгал хоёр

A：你需要刀叉吗？Танд хутга сэрээ хэрэгтэй юу?

B：不. 我想试着用筷子. Үгүй ээ. Би савх хэрэглэж үзэх санаатай.

对话三 Ярианы дасгал гурав

A：请问你要红茶吗？Та байхуу цай авах уу?

B：我想尝尝中国绿茶. Би хятад ногоон цай амсах санаатай.

对话四 Ярианы дасгал дөрөв

A：我们AA制吧. Бид төлбөрөө тус тусдаа хийх үү?

B：下次吧. 这次我“买单”（请客）. Дараа болъё. Энэ удаа би төлбөр хийе.

М:Өнөөдрийн хичээл энд хүрээд өндөрлөж байна. Одоо Хятадын соёлын тухай танилцуулъя.

Хятадын соёлын тухай

Хоол хийх урлагаараа Хятад улс дэлхийд алдартай. Хятад хоолны төрөл зүйл бараг 10 мянга гаруй байдгийг бүртгэл харуулжээ.

Урт хугацааны хөгжлийн явцад Хятадын олон газар өөр өөрийн өвөрмөц онцлог, үнэр амттай орон нутгийн хоолны төрлийг бүрдүүлсэн байна. Үүнд хамгийн нэртэй нь Шаньдүн хоол, Сычуань хоол, Гуандүн хоол, Жянсү хоол, Жэжян хоол, Фүжянь хоол, Хүнань хоол, Аньхүй хоол зэрэг найман том төрөл байдаг. Эдгээр хоол нь адил бус амт чанартай. Сычуань хоол нь халуун ногоо ихтэй, Жянсү хоол нь чихэрлэг, Гуандүн хоол  өөх тос багатай байдаг.

Хятад банш урт хугацааны түүхтэй. Хятадууд банш идэх дуртай байдаг. Түүний хэлбэр нь эртний алт мөнгөн ембүүтэй адилхан болохоор хятадууд цагаан сараа тэмдэглэх үедээ банш чимхэж баян тансаг байхыг бэлэгддэг.

Эрхэм найз нараа. Өнөөдрийн хичээл өндөрлөх цаг дөхөж байна. Бид танд нэг асуулт үлдээе. “Хоолны төлбөрөө тус тусдаа хийе” гэдгийг хятадаар юу гэж хэлдэг вэ? Энэ асуултын хариуг та mon@cri.com.cn гэсэн хаягаар бидэнд И-мейл бичиж ирүүлээрэй. Энэ хичээлийг дахин сонсохыг хүсвэл та https://mongol.cri.cn гэсэн хаягаар манай вэб сайтаар зочлоорой. “Өдөр тутмын хэрэглээний Хятад хэл”-ний хичээлээр уулзтал түр баяртай. 再见！