Хятадын гадаад худалдааны эерэг дохионууд
2024-10-16 10:11:56
Share
Share this with Close
youtube WeChat

“Хятадын экспорт гурван улирал дараалан нэмэгдлээ”, “Олон тоо баримт шинэ амжилт гаргав”, “Зах зээл Хятадын эдийн засагт итгэх итгэлийг нэмэгдүүлж байна”... Саяхан Хятадын гадаад худалдааны хамгийн сүүлийн үеийн “тайлангийн хуудас” гарсны дараа гадаадын томоохон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тайлбар хийсэн байна. Тоо баримтаас үзвэл, энэ оны эхний гурван улиралд Хятадын бараа бүтээгдэхүүний импорт экспортын хэмжээ 32 триллион 330 тэрбум юаньд хүрч, өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 5.3 хувиар өссөн байна. Үүний дотор экспорт 6.2%, импорт 4.1% тус тус өссөн байна. Дэлхийн эдийн засаг сэргэж, дэлхийн худалдааг ивээх үзэл эрчимжиж байгаа энэ нөхцөлд Хятадын гадаад худалдаа төсөөлснөөс давж тогтвортой өсөлтөд хүрэх нь амаргүй гэдгийг онцолжээ.

Энэ "тайлангийн хуудас"-д хоёр "редорд" байгааг дурдах нь зүйтэй. Нэг нь, энэ оны эхний гурван улиралд импорт экспортын хэмжээ мөн хугацаанд түүхэндээ анх удаа 32 их наяд юанийг давж, өнгөрсөн оны мөн үед 30 триллион 800 тэрбум юань байсан. Өөр нэг зүйл бол улирал бүрийн импорт экспортын хэмжээ 10 их наяд юаниас давж, улирал тутам нэмэгдэж байгаа нь түүхэн дэх анхны тохиолдол юм. Харьцуулбал, өнгөрсөн оны мөн үеийн эхний гурван улирлын импорт, экспортын хэмжээ тус тус 9.72 их наяд юань, 10.29 их наяд юань, 10.79 их наяд юань байсан юм. Хятадын ардын их сургуулийн Эдийн засгийн сургуулийн профессор Ван Шяосун хэлэхдээ, олон улсын худалдаа ихэвчлэн янз бүрийн улиралд, ялангуяа томоохон баярын үеэр хэлбэлздэг, энэ хоёр "рекорд" нь Хятадын гадаад худалдааны хөгжлийн тогтвортой байдал, хүчирхэг байдлыг бүрэн харуулж байна гэжээ.

Хятадын гадаад худалдааны амжилт нь "тогтвортой тоо хэмжээ, чанар сайжирсан"-ыг харуулахаас гадна илүү өндөр чанартай, ухаалаг, ногоон Хятад бүтээгдэхүүнийг дэлхийд хүргэж байна. Дэлхийн хамгийн том үйлдвэрлэл, агуулах, тос буулгах платформ, шүүрдэх, угаах, арчиж цэвэрлэх үйлдлийг нэгтгэсэн ухаалаг шүүрдэх робот, арав гаруй төрлийн амтыг исгэх бүрэн автомат кофены машин гээд... Хятад улс шинэ бүтээмжийн хөгжлийг хурдасгаж, Хятадын "ухаалаг" үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүнийг янз бүрийн улс орнууд сайшааж байна. Эхний гурван улиралд Хятадын дээд зэрэглэлийн тоног төхөөрөмжийн экспорт өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 43.4%-иар нэмэгдэж, нэгдсэн хэлхээ, автомашин, гэр ахуйн цахилгаан хэрэгслийн экспорт тус тус 22, 22.5, 15.5%-иар өссөн байна.

Гадаад худалдаа нь тухайн улсын эдийн засгийн хөгжлийг илэрхийлдэг хэмжүүр юм. Хятадын гадаад худалдааны эерэг эрч хүч үргэлжлэн бэхжиж байгаа нь Хятадын эдийн засгийн тогтвортой байдал, эрч хүчийг харуулж байна. Саяхан АНУ-ын Голдман Сакс групп зэрэг олон улсын санхүүгийн байгууллагууд Хятадын сүүлийн үеийн эдийн засаг, зах зээлийг эрчимжүүлэх арга хэмжээнүүдэд үндэслэн Хятадын 2024 оны эдийн засгийн өсөлтийн таамаглалыг нэмэгдүүлсэн гэж мэдэгдэв.

Одоогийн байдлаар Хятадын гадаад худалдаанд тулгарч буй гадаад орчин ээдрээтэй, ширүүн хэвээр байгаа бөгөөд геополитик болон худалдааг ивээх үзлийн нөлөөлөл үргэлжилсээр байна. Гэвч Хятадын гадаад худалдааг дэмжих таатай нөхцөл өөрчлөгдөөгүй, хөгжлийн эерэг хүчин зүйлүүд ч нэмэгдсээр байна. Хятадын Коммунист Намын 20 дахь удаагийн Төв Хорооны 3-р бүгд хурал чансаатай шинэ нээлттэй эдийн засгийн тогтолцоог байгуулж, гадаад худалдааны тогтолцооны өөрчлөлтийг илт гүнзгийрүүлэн, гадаад худалдааг хөгжүүлэх байгууллагын бат бэх баталгааг бий болгохыг санал болгов. Удахгүй Шанхай хотноо Хятадын олон улсын импортын 7 дахь яармаг нээгдэж, дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн шинэ хуучин найз нөхдөө угтан авах гэж байна. Хятад бол гадаадын хөрөнгө оруулагчдын орхиж чадахгүй зах зээл хэвээр байгаа бөгөөд дэлхийн худалдааг сэргээх чухал хөдөлгөгч хүч, дэлхийн эдийн засгийн өсөлтийн хамгийн том хөдөлгүүр юм хэмээн шинжээчид үзэж байна.