Хятадын баруун хойд нутаг Тэнгэр уул, Кунлун нурууны цаст оргилууд дунд баян бүрд, арвин хөндий зэрэгцэн хосолсон тэр нутагт адуутай, айрагтай, бүргэдтэй нэгэн зон амьдарч дуулан хуурдан амьдардаг. Тэр ард түмнийг Киргиз түмэн гэнэ. Тэд олон мянган жил өөрийн түүхийг Манас баатарлаг туульдаа шингээж өвлүүлэн улдамжилж иржээ. Манас тууль найман бүлэг, 230 мянган мөр шүлэгтэй юм. Манас туулийг 2009 онд ЮНЕСКО-ийн "Хүн төрөлхтний биет бус соёлын өв"-д бүртгэжээ.

Манас баатарлаг туулийг нэг хүн, нэг цагт, нэг дор зохиосонгүй. Киргиз хүмүүс олон зуун жилийн турш оюун ухаан, авъяас билгээ нэмэрлэн шингээсээр бүтээсэн "суварга" юм. Хэдэн мянган жил аман дамжлагаар өвлүүлж өнөөг хүртэл Манас туульд киргиз үндэстэн амьдралын тухай, орчлон ертөнцийн тухай үзлээ багтаасан тул Киргиз үндэстний "нэвтэрхий толь" гэх болсон юм.

"Бүс ба Зам" дагуух оронд олон мянган жил дуулагдсан соёлын үнэт өв болох Манас туулийг орос, герман, англи, франц, турк, япон зэрэг олон хэлээр орчуулан хэвлэсэн юм.