 • Кvн зийн ордон, Кvн зийн сvм, Кvн зийн ой
Кvн зи бол дэлхийн хамгийн нэртэй гvн ухаантаны нэг, хятадын Кvн зийн сргаалыг vvсгэн байгуулсан хvн юм. 3 Кvн гэж алдаршсан Кvн зийг дурсгасан Кvн зийн ордон, Кvн зийн сvм, Кvн зийн бунхан бол хятадын олон vеийн хаад ноёдуудын Кvн зийн сргаалыг хvндлэн дээдэлж байсныг харуулж байгаа юм. Энэ нь хятадын тvvх болон дэлхийн дорнын соёлд ил тод байр суурь эзэлдэг юм. |
 • Дvнь хуангийн ном судрыг хадгалах тусгай агуулах Бээжинд байгуулагдлаа
Дvнь хуангийн ном судрыг хадгалах Хятадын vндэсний номын сангийн тусгай агуулах тун саяхан Бээжинд байгуулагдсан бєгєєд мянгаад жилийн тvvхтэй Дvнь хуагийн ном судруудыг vр ашигтай хамгаалах болсноо єргєн их ёослол хийж тэмджэглэжээ. |
 • Хуан лvнгийн vзэмжит район
Хуан лvн гєvгийн кальцжсан vзэмж нь энэ газрын бас нэгэн гайхамшиг болох юм. Модны уг vндэс намаа салаа кальцжиж, "ертєнцєд буусан дагина", "саранд тэмvvлсэн Чан э", "эрхэлэн тоглох хулсаны баавгай" гэх зэргийн байгаль эхээс заяасан баялаг агуулга, янзын хэлбэртэй уран дvрсvvд нь vнэхээр vгээр илтгэхэд брх гахамшигтай сайхан билээ. |
 • Ли цзян-гийн эртний хот
Ли цзян хэмээх эртний хот Хятадын баруун ємнєд нутгийн Юнь нань мужийн Ли цзян мєрний хєвєєн дєх На си vндэстэний єєртєє газас сяньд байрладаг. Энэ хотыг Сvн улсын сvvлч vе﹙манай тооллын 13-р зууны сvvлч vе﹚-эр байгуулжээ. Энэ эртний хотод єнєє 6200 гаруй айл єрєх, 25000 гаруй хvн ам оршин сууж байна. |
 • Мин Чин улсын хаадын бунхад—Мин сянь лин бунхан, Чин дvн лин бунхан, Чин си лин бунхан
Мин улс Чин улс﹙манай тооллын 1368—1911 он﹚-ын vе бол бунхны байгуулалтын тvvхэн дэх хамгийн оргил vе байсан юм. Мин улсыг vндэслэн байгуулагч Чжv юань чжан нойрсолгын ордон буюу бунхны дvрэмд чухал єєрчлєлт хийжээ. |
 • Y лин юаний алдартай vзэмжит район
Хv нань мужийн баруун хойт биед байрладаг Y лин юань нь Чжан цзя чжай хотын Чжан цзя чжай ойн цэцэрлэгт хvрээлэн, Сы ли сяний Сvє си хавчлын байгалийн дархан цаазтай нутаг болон Сан чжи сяний Тянь зи шань уулын байгалийн дархан цаазтай нутгаар бvрэлдэж, нийт бараг таван зуун хавтгай дєрвєлжин км талбайтай юм. Сvvлийн vе энд бас Ян цзя чжай гэдэг шинэ vзэмжит район нээсэн байна. |
 • Y и шань уул
Y и шань уул нь Хятадын зvvн ємнєд нутгийн Фv жянь мужийн баруун хэсгийн Цvн нань сяний нутагт байрладаг. Нийт талбай нь жаран хавтгай дєрвєлжин километр байдаг юм. Энэ газар эрт дээр vеэсээ vзэмж байдлаараа Хятадын зvvн ємнєд нутагт тэргvvлдэг гэж нэр алдар мандсан байлаа. |
 • Жиv Сай гєv-гийн vзэмжит район
Дэлхийн євийн хорооны нотолгоо: Жиv Сай гєv Сы чуань мужийн хойт хэсэгт байрлаж, нийт талбай нь 72000 гаруй га байдаг юм. Муралзан тахирлаж уртаас урт vргэлжилсэн Жиv Сай гєv хавчил далайн тvвшнээс 4800 метр єндєр байдал тул ой шугайн экологийн єєр єєр системийг бvрдvvлсэн байдаг. |
 • Лvн мэний чулуун агуй
Лvн мэний чулуун агуй нь Хэ нань мужийн Лvє ян хотын ємнє дvvргээс 12.5 километр зайтай газарт, Лvн мэнь хавчлын зvvн баруун хоёр талын асга хадны хооронд байрладаг юм. Лvн мэнь шань уул бол Сюн эр шань уулны салбар болох бєгєєд баруунаас зvvнш сунжран Лvн мэньд хvрээд єєд єєдєєсєє харсан хоёр хэсэг асга хад болон тасарч, тvvний дундуурх эх байгалиас тогтоож єгсєн сэтэрхийгээр нь И шvй хэмээх гол урсан єнгєрдєг болохоор тэндэхийг "Игийн сэтэрхий" гэж нэрэлдэг болсон ажээ. |
 • Жєv кєv дяний Бээжин хvн сармагчны туйрь
Жєv кєv дяний Бээжин хvн сармагчны туйрь нь Бээжин хотоос баруун ємнєшєє 48 километр зайтай орших Фан шань дvvргийн Жєv кєv дянь тосгоны Лvн гv шань буюу Лууны яст хэмээх ууланд байрладаг. Энэ газар нь уулархаг газар болон тал газрын уулзарт оршиж, зvvн ємнє талд нь хятадын умрад нутгийн их тал газар, баруун хойт талаар нь уулархаг район байрладаг. |
 • И хэ юань цэцэрлэгт хvрээлэн
И хэ юань цэцэрлэгт хvрээлэн бол дэлхийд нэртэй хааны цэцэрлэгт хvрээлэн юм. Энэ эцэрлэгт хvрээлэн нь Бээжин хотын баруун хойт дvvргийн Бээжин хотоос 15 километр зайтай байрладаг юм. Чин улсын хааны аяны ордны энэ цэцэрлэгт хvрээлэнг уулдаа Цин и юань хvрээлэн гэж нэрлэж байжээ. |
 • Хуучны эдлэл хэрэгслийн сонирхолт сайхан музей
Бээжинд жуулчилж ирсэн жуулчид ер нь ауга сvрлэг цагаан хэрэм, vзэсгэлэнт сайхан И хэ юань цэцэрлэгт хvрээлэн, Хааны ордон, Найралт Найрамдах сvм зэрэг эртний алдарт vзэмжээр алдалгvй хvрч жуулчлан сонирходог. |
 • Кvнзийн соёл
Хоёр мянга гаруй жилийн турш Хятадын уламжлат соёлын гол урсгал болсоор ирсэн Кvнзийн соёлыг ойлгохоор дотоод гадаадын жуулчид Хятадын Шандун мужийн Чюй фv хотооор жуулчлах маш их сонирхолтой болж байна. |
 • Да тvнгийн Юнь гангийн чулуун агуй
Юнь гангийн чулуун агуй Хятадын умрад нутгийн Шань си мужийн Да тvн хотоос барууншаа 16 километр зайтай орших Y цзєv шань уулны ємнє бэлд байрладаг. Yvнийг умард Вэй улсын Син аний 2-р он буюу манай тооллын 453 оноос эхэлvvлж, ихэнхийг нь умрад Вэй улс нийслэлээ Лvє янд шилжvvлэхээс ємнє мєн манай тооллын 494 оноос ємнє дуусгасан байв. |
 • Хятадын 2003 оны археологийн 10 том шинэ илрvvлэлт
Сvvлийн жилvvдэд Хятадын баруун бvсийг нээн хєгжvvлэх стратеги хэрэгжхийн дагуу vндсэн байгуулалтын хєрєнгє оруулалтын цар хэмжээ тасралтгvй нэмэгдэж байна. Орон нутгуудын дурсгалт зvйлсйн ажил эрхлэсэн салбарууд барилгын гол тєслvvдтэй хамтарч ажиллан шинжилгээ судалга хийхийн зэрэгцээ археологийн их хэмжээний олборлолт хийжээ. |
 • Э мэй шань уул болон Лэ шаний том бурхан
Э мэй шань уул болон Лэ шань уулын том майдар бурхан бол дотоод гадаадад алдартай жуулчлалын сайхан газар юм. Энэ нь асар их цар хэмжээ, аугаа сvрлэг нvсэр жавхаа, эх байгалийн хосгvй сайхан vзэмж байдал, домог vлгэрт гардаг шиг бурхан сахиулсан арш хувилгаадын уул хайрхадтай зэргээрээ онцлог болдог юм. |
 • Циркийн найруулагч Ли Шинин
Циркийн найруулагч Ли Шинингийн "тор сvлжсэн эгшиглэн" бvтээл нь эртний сэдвээр найруулагдсан юм. Тvvнд дай vндэстний залуухан охины намрын vдэш усанд туссан сарны дvрээр тоглож байгаа vзэгдлийг дvрслэн харуулжээ. |
 • Бээжинд ном унших дэлхийн єдєрлєг боллоо
1616 оны 4-р сарын 23-ны єдєр, дэлхийн хоёр том мастер нэрт жvжгийн зохиолч Shakespeare болон нэрт зохиолч Miguel de Cervantes Saavedra энэ ертєнцєєс хамт нэгэн єдєр халин одсон билээ. Тvvнээс хойшхи 379 жилийн дараа 1995 онд НYБ-ын гэгээрэл боловсрол, шинжлэх ухаан, соёлын байгууллагаас 4-р сарын 23-ны єдрийг "Ном унших дэлхийн єдєрлєг"-єєр тогтоосноо нийтэлсэн юм. |
 • Дэлхийн гайхамшиг—Да зv-гийн чулуун сийлмэл
Хятадын Чvнчин хотын Да зv-гийн чулуун сийлмэлд 9-р зуунаас 13-р зууны vед бvтээгдсэн асга хадны агуйн хєрєг зураг их байдгаараа дэлхий дахинд алдар нэр мандсан юм. 1999 онд НYБ-ын гэгээрэл боловсрол шинжлэх ухаан соёлын байгууллага тvvнийг "Дэлхийн євийн жагсаалт"-д жагсаасан байна. |
 • Лун мэний чулуун агуй
Лун мэний чулуун агуй нь хятадын тєв нутгийн Хэ нань мужийн Ло ян хотын ємнє дvvргийн Лун мэнь ся хэтээх хавчилд байрладаг, гол горхи олонтой, цаг агаар тохилог жуулчлалын сайхан газар юм. Тэндэхийн хад чулууны чанар нь сайн байж, сийлж шуухад маш тохиромжтой байдаг учир, эртний хvмvvс хадан дээр агуй малтаж гаргажээ. |
 • Хятадын улс vндэстний ардын соёлоо хамгаалах ажлыг сайн хийж байна
"Хятад улс vндэстний ардын соёлыг хамгаалах тєсєл" хэрэгжvvлсэн нэг жилд их олон талаар ахицтай болсон байна. Тун саяхан Хятад улс vндэстний ардын соёлыг хамгаалах тєслийн туршилтын цэгийн ажлын солилцооны хурал Юнь нань мужид боллоо. |
 • Дэлхийн гайхамшиг—Тай шань уул
Байгалийн vзэмж хvмvvнлэгийн соёл уусан шингэсэн Тай шань уулны євєрмєц vзэмж байдал нь Хятадад тєдийгvй дэлхийд ч ховорхон байдаг гайхамшиг ажээ. Иймээс Тай шань уулыг 1988 онд ЮНЕСКО буюу НYБ-ын гэгээрэл боловсрол, шинжлэх ухаан, соёлын байгууллагаас "Дэлхийн есєн том ерєнхий євийн тэргvvн єв"-єєр нотлон тогтоосон юм. |
 • Газар доороос илрvvлсэн хулсан дээр бичигдсэн ховор нандин бичиг судрууд
Хятадын археологчид сvvлийн жилvvдэд эртний бунхдаас хулс модон дээр бичигдсэн бишгvй олон бичиг судрыг илрvvлсэн байна. Газар доор 1000 гаруй жил булагдаж архелогийн олборолтоор илрvvлсэн дэлхий дахиныг дvргvvлсэн эдгээр ховор нандин тvvхэн бичиг материалуудыг газар доорх бичиг судар гэж нэрэлцгээж байна. |
 • Лу шань уул
Хятадын ємнєд нутгийн Цзян си мужийн Лу шань уул бол байгалийн єнгє vзэмж, соёл, боловсрол, улс тєр, шашин шvтлэг нэгдэн нийлсэн дэлхийн нэрт уул юм. 1996 онд Лу шань уул нь "Соёлын vзэмжит єв"-ийн хувиар "Дэлхийн соёлын євийн жагсаалт"-д орсон билээ. |
 • Хятадын гайхамшиг—Цагаан хэрэм
Хятад орон бол єнє эртний тvvх, цацрангуй их соёл, жуулчлалын баялаг нєєцтэй орон юм. 1985 онд Хятадын Засгийн Газар "Дэлхийн євийн конвенцэд"элсэж, 1987 онд Хятадын Цагаан хэрэм, Хааны ордон зэрэг 6 дурсгалт газар нь "Дэлхийн євийн жагсаалт"-ын анхны ээлжийн бvртгэлд орсноос хойш, єнєє уг жагсаалтад хятадын 29 дурсгалт газар хамрагдаж, дэлхийд 3-р байр эзэлсэн юм. |
 • "Хятадын зууны нэрт хvмvvсийн тухай vзэсгэлэн" Сингапур, Малайзи-д болов
2004 оны 6-р сарын 11-ээс 22-ны єдрvvдэд Бээжингийн Нэрт хvмvvсийн дурсгалын 6 ордон музейгээс бvрдсэн "Хятадын зууны нэрт хvмvvсийн тухай vзэсгэлэн" Сингапур, Малайзи-д боллоо. Уг vэсгэлэнд Хятад улсын хvндэт дарга асан талайгаач Сун Цинлин, нэрт зохиолч Лу Сюнь, Мао Дунь, Го Можо, Лао Шэ, Бээжин ший-гийн нэрт жvжигчин Мэй Ланьфан нарын тухай танилцуулсан байна. |
 • Хятадын гайхамшиг-Хааны зуслангийн ордон болон тvvний эргэн тойрны район дахь сvм хийдvvд
1994 онд хятадын Хэ бэй мужийн Чэн дэ хотын хааны зуслангийн ордон болон тvvний эргэн тойрны районы сvм хийдvvд нь НYБ-ын "Дэлхийн євийн жагсаалт"-д албан ёсоор орсон юм. Би шv шань чжуан хэмээх хааны зуслангийн ордныг Чэн дэгийн аяны ордон ч гэдэг. |
 • SOS хvvхдийн тосгоны залуу "ээж" болон тvvний 9 хvvхэд
Хятадын олонхи нутагт цаг агаар дулаарч урин дулаан улирал болж байгаа vеэр баруун ємнєд нутгийн хамгийн єндєрлєг газарт оршдог Хєхнуур Тєвдийн єндєрлєгт ч хавар цагийн єнгє vзэмж бvрдэж эхэлсэн байна. |
 • Хятадын гайхамшиг — Будлаа ордон
Хятадын Тєвдийн Єєртєє Засах Районы тєв Лхас хотод байрладаг Будлаа ордон бол "Дэлхийн нууруун дахь гэрэлт сувд" хэмээн нэр алдаршсан, урлагийн асар их vнэ цэнэтэй євєрмєц содон гайхамшигт барилга юм.
Будлаа ордон нь Лхас хотын тєв дэхь улаан уулан дээр байгуулагдсан байдаг. |
 • Хятадынхны соёл иргэншлын vvсэл хєгжил
Хятад хvмvvс єєрийгєє лууны залгамж хойч, Янь Хуангийн удам угсаа гэж хэлдэг бєгєєд vvнтэй холбоотой vлгэр домог ч их байдаг билээ. Хятадын эртний сурвалж бичгvvдэд Янь ди хаан, Хуан ди хааны vеийг хятадын соёл иргэншлийн vvсэж бий болсон vе хэмээн тэмдэглэж, хятад хvмvvс ч Янь Хуангийг євєг дээдсээ хэмээн хvндлэн дээдэлдэг юм. |
