|
Y
лин юаний алдарт vзэмжит район
Ху нан мужийн баруун хойт биед
байрладаг Y лин юань нь Жан жиа жай
хот, Жан жиа жайн ойн цэцэрлэгт хvрээлэн,
Си ли сияний Сvє ши хавцлын байгалийн
дархан цаажтай нутаг болон Сан жи
сияний Тиан зи шан уулын байгалийн
дархан цаажтай нутгаар бvрэлдэж, нийт
бараг таван зуун хавтгай дєрвєлжин
км талбайтай. Чин улсын орон нутгийн
тэмдэглэлд, энэ хавийн нутгийг “тvм
мянган шовхо хад архайж, хад чулууны
хавиар суврага сэхvйлцэн, хvрэн улаан
єнгєтєй хадан оргилууд нь
vvлэнд шургасан vзэсгэлэнтэй” гэж бичсэн
байдаг. 1992 онд НYБ-ын гэгээрэл боловсрол,
шинжлэх ухаан, соёлын асуудал эрхэлсэн
байгууллага, Y лин юаний vзэмжит районыг
“ дэлхийн євийн жагсаалтад ” оруулсан
юм.
Y
лин юаний vзэмжит районы газрын давхарга
нь улаан хайртай чулуу, хадан цагаан
чулуулгаар голлож, урт удаан хугацааны
геологийн хувьралт, урсгал усанд огтлогдон,
салхинд идэгдсний улмаар, хачин ховорхон
хайр чулуулаг хадан оргилын шугуйт
хавцал жалгийн газрын байц бvрэлдэн
тогтож, хэдэн мянган чулуун оргил,
аймшигт хад тэгш газарт сvндэрлэн,
янз янзын дvр тєрхтєй харагдана.
Энэ нутгийн хачин vзэсгэлэнт оргил
сарьдгууд, олон янзын vзэмжтэй нуур
бvрд, оргилоо булаг, цутгалан хvрхрээ,
хvмvvсийг тєєрvvлэм агуй хадууд,
газар доорохь хєндий нvх, єргєн
их ой шугуй энэ бvхэн нь балар эртний
байгалийн гоёмсгыг харуулж, жуулчид
энэ газарт хvл тавихтай зэрэг ариун
дархан ертєнц, уул усны уран зургийн
урт гудамлигт орсон шиг сэтгэгдэл
тєрvvлэх юм. Жан жиа жайгийн ойн
цэцэрлэгт хvрээлэнд Хуан ши жай тосгон,
Жин биан ши горхи, Ёо зи жай тосгон,
Ша дао гуу, Пи па ши горхи зэрэг таван
том vзэмжит газар багтаж байна. Эдгээр
vзэмжит газарт ерэн гурван ангилалын
таван зуун арван долоон тєрлийн
модтой. Тэдгээрийн дотроос хаслис
мод, мєнгєн гvйлс, амтат жимсэт
мод зэрэг ховор нандин мод ургамал
ургаж байна. Дєчин нэгэн тєрлийн
жигvvртэн шувуу, хорин долоон тєрлийн
араатан амьтан орогнон амьдарч байгаагын
дотор улаан хошуут амраг бор, урт сvvлт
гургууль, хєгшмєл самж, хvдэр,
элбэх зэрэг амьтан нь нэлээд ховхр
нандин байдаг.
Сvє
ши хавцлын байгалийн дархан цаажтай
нутагт хоёр зуу гаруй vзэмжийн цэгтэй.
Уул хайрхан нь онцын vзэсгэлэнтэй,
гол горхи нь гойд сайхан, гvvр далан
нь хачин аймшигтай байрлаж, агуй дvн
нь нам сэлvvн онцлогоороо дэлхийд алдаршсан
юм. Энэ хавцлын баруун талд нь Ши хай
нуур, байгалийн ургамлын хvрээлэн,
арван газрын зургийн гудамлиг гэх
зэрэг vзэмжит район байрлаж байна.
Ємнє талд нь зуун жан гvvн хавцал,
Бао фэн хvv нуур зэрэг vзэмжийн цэгтэй.
Зvvн талд нь газар доорохь хайлшин
агуй, Бай хуу тан дуган зэрэг vзэмжийн
цэгтэй. Сvє ши хавчилын хойт талд
байрлаж байгаа арван км урт Хуан лvн
дvн агуй дотор хоёр гол, гурван хvрхрээ
болон чулун vзэмжийн арван гурван
тэнхимтэй. Хамгийн том чулуун багана
нь гучин метр єндєр, есєн метр
бvдvvн байгаа аж. |
|
