|
|
| |
Тєвдийн
єєртєє засах район |
=============================================================================================== |
| |
| |
|
|
Будлаа
орд
Тєвдийн
Лхас хотын улаан уулан дээр байрлаж
байгаа Будлаа ордны нэрийг Санскрит
vгээр хэлбэл арьяавал бурхны залран
суугаа ордон гэсэн утгатайв Лхас
хотын Будлаа ордныг хvмvvс Будлаагийн
хоёрдугаар уул гэж ч нэрлэж байна. |
Будлаа
ордныг манай тооллын долдугаар |
|
|
| |
зуун,
даруй Тєвдийн гучин гуравдугаар
vеийн Соронзангомбын vед байгуулсан
юм. далайн тvвшнєєс 3700 гаруй метр
єндєрт єргєгдсєн, гурван
зуун жаран мянган хавтгай дєрвєлжин
метр газар эзэлж, барилгын талбай
нь зуун гучин мянган хавтгай дєрвєлжин
метрээс |
|
| |
давсан, гол асар нь нийт 115.7 метр
єндєр,арван гурван давхарлагт
энэ Будлаа ордонд ордон харш,шарилын
суврага,бурхны дуган,ном
хурах дуган,лам нарын байр, хvрээ
хашаа зэрэг бvрэн гvйцэд байдгаараа
одоохь дэлхий дээр далайн тvвшнєєс
хамаг єндєрт єргєгдсєн,хамгийн
том ордон харшийн хэлбэртэй бичиг
дурсгалын барилга болохоор“дэлхийн
нуруун дахь гэрэлт сувд”гэж нэрлэгдэж
байна. |
Будлаа
орд бол Тєвдийн хамгаас эрхэм
нандин шашин соёлын эрдэнэсийн
сан, алтан гэрэл цацруулсан урлагийн
ертєнц юм.
|
|
|
Алтан
ганжиртай улаан ордон |
|
|
| |
Энэ
ордон дотор олон янзын сэдэвтэй, баялаг
агуулгатай хэдэн арван мянган ширхэг
уран нарийлаг
ханын зурагтай. |
|
| |
Цагаан
ордон болон мєргєлчид |
|
|
Эдгээр
ханын зургийн зарим нь хvн тєрєлхтєний
эх vvсвэр, тvvхийн нэрт хvмvvс, тvvхийн
vлгэрийг харуулсан ч байна. Бас
зарим нь шашны домог vлгэр, шашны
судар номын vлгэрийг харуулж, бас
барилга, иргэдийн зан vйл, биеийн
тамир, наадам цэнгvvнийг дvрсэлсэн
агуулгатай. Ханын зургийг уран
нарийлаг
зурж єнгє будгийг нь тод сайхан
тавьснаараа Тєвд vндэстний зураг
урлагийн охи сод нь болж байна.
Будлаа ордны том жижиг ордон
харш, vvдэн тэнхим, гудамлиг гэсэнгvй
газар болгонд нь ханын зурагтай.
Зєвхєн баруун талын том харшийн
хоёрдугаар давхарын коридоорт
л зургаан зуун ерэн ширхэг ханын
зурагтай. |
Будлаа ордонд хэдэн арван мянган
ширхэг тєрєл бvрийн бичиг
дурсгалын зvйл хадгалж байна. Тан,
Сvн, юань, Мин, Чин гvрний vеийн тєрєл
бvрийн шуумал хєрєг болон
танкаа зураг тэрчлэн шаазан
эдлэл, хаш эдлэл,алт мєнгєн
сав, шашны номын |
|
|
| |
эд
хэрэгсэл, дарцаг, шvхэр, лавир чимэг
зэрэг маш олон ховор нандин бичиг
дурсгалын зvйл болон гар урлалын бvтээл
хадгалж байна. |
|
| |
Энэ
ордонд бас далай их агуулгатай
тэрчлэн одон орон анагаах ухаан
гар урлал, vйлдэж бvтээх, тvvх, бурхны
ном зэрэг агуулгатай тал бvрийн
судар номууд vлэмж их хадгалж байгаа
нь эрдэм шинжилгээ урлагийн маш
их vнэ цэнтэй юм. |
|
Шинэ Хятад улс байгуулагдсанаас
хойш нам болон тєр засгаас Будлаа
ордныг хамгаалан удирдах ажлыг
маш хvндэтгэн vзэж ирсэн юм. 1961 онд
Будлаа ордныг бvх Хятадын бичиг
дурсгалын зvйлийг гол хамгаалах
байгууллагын жагсаалтад хамаг
тэргvvнд жагсаасан юм. 1994 онд НYБ-ын
гэгээрэл боловсрол шинжлэх ухаан
соёлын асуудал эрхэлсэн байгууллагаас
уг ордонд хянан тогтоол хийж тvvнийг
“дэлхийн євийн жагсаалтад”
оруулсан юм. Олон жилийн турш улсаас
их хэмжээний мєнгє санхvvжvvлан
энэхvv ордныг засан хамгаалж, 1989
оноос 1994 он хvртлэх хугацаанд хvчээ
тєвлєрvvлэн засвар хийснээр
одоо Будлаа ордон єндєр сvрлэг
Улаан уулын орой дээр алтан гэрэл
цацруулан сvндэрлэж байна. |
|
|
|
|
|
