|
|
Бээжин
хот |
================================================================================================= |
|
|
Юн
хэ гvнгийн vзэмж байдал |
|
|
Юн
хэ гvн буюу Найралт найрамдуу сvм |
|
Юн хэ гvн буюу Найралт найрамдуу сvм
нь Бээжин хотын Цяо ян тойргийн Юн
хэ гvн гудамжны №12-д байрладаг. Юн хэ
гvн бол Тєвд уламжлалт буддын шашны
дотоод гадаадад нэртэй том сvм болох
бєгєєд
Хятадын vндэсний хэмжээний
тvvх соёлын чухал дурсгалт газар,
Бээжингий нэртэй
арван vзэмжит газрын нэг нь юм.
|
Юн хэ гvн нь маиж Чин улсын Кан си хаан
буюу Энх амгалан хааны 33 дугаар онд
( 1694 он ) байгуулагдажээ. Энэ нь Манж
Чин улсын Юн Жэн буюу Найралт тєв
болон Цянь лvн буюу Тэнгэр тэтгэгч
гэх хоёр vеийн хааны орон сууц байсан
юм. 1744 онд хааны сvм болгож єєрчлєн
байгуулжээ. Уг сvмийн гол замаа дагаад
алтан шар дээвэртэй гоё хийцтэй байгуулсан
Гурван тайл цамхаг, Найралт найрамдах
хаалга, Найралт найрамдах харш,Мєнх
ивээлт харш, |
|
Номын хvрдний харш, Тvмэн буянт тагт
гэх таван том харш байдаг бєгєєд
эгэл борогжуун хийцтэй зvvн баруун
жигvvрийн харш, дєрвєн расангын
харш, санваарын асар, Банчин богдын
сvм зэргэ нь гол харшуудтайгаа эвлэг
зохицож, тєв хээмсэг, нvнжиг жавхаатай
байршсан байдаг. Энэ бол Хятад, Тєвд,
Манж, Монголын эртний барилгын урлагийг
гайхамшигтай сайхан уялдуулж чадсан
содон бvтээл байгаа юм.
Юн
хэ гvнд тvvх соёлын дурсгалт зvйл олон
байдаг. Ганц ширхэг цагаан зандан
модоор сийлж бvтээсэн арван найман
метр єндєр майдар бурхан, алтан
судаст агруу модоор цагаргалсан ер
есєн Луу сийлсэн Чжао фє кань
хэмээх бурханы гvнгэрваа, 2000 гаруй
єнгин торгон наамалтай Ногоон дарь
эхийн хєрєг, Цянь лvн буюу Тэнгэр
тэтгэгч хааны угаал vйлдсэн сав, Ся
улсын vеийн хувцас хунар зэрэг ховор
нандин зvйлvvд нь “Генисийн номд” орсон
байдаг. Уг сvмд адил бус хэв Намбаатай,
адил бус урсгалын бурханы хєрєг,
номын ёсны эд хэрэгслvvдийг тахиж байна.
Юн
хэ гvнд шашны заяг ёсны их олон ажиллагаа
явагддаг юм. Жил болгоны цагаан сард
ерєєл номын хурлыг хамгын их
єргєн цар хэмжээтэй хурдаг ба
тvvний цамын наадам нь хvмvvсийн сонирхлыг
бvр ч их татадаг байна.
Юн хэ гvн нь Хятад орны гадаадад нээлттэй
соёолын солилцооны газруудын нэг нь
юм. Сvvлийн арван жилд уг сvм 100 гаруй
улас орны тєрийн тэргvvн болон засгын
газрын чухал хvмvvсийг хvлээж авч зочилсан
байлаа. Юн хэ гvн бол мєн ч шашны дээд
эрхэмтэн зvтгэлтэд болон нийгмийн томчуул,
сєсєгтєд, жуулчидийн байнга
очдог ариун дархан газар юм. |
|
=============================================================================================== |
|
Юань
мин юаний буурь
|
Бээжингийн
баруун хойт дvvрэгт байрладаг Юань
мин юаний буурь уул нь Манж Чин
улсын vеийн хааны томоохон цэцэрлэгт
хvрээлэн байжээ. Тvvний талбай нь
гурван зуун дєчин зургаан га
байдаг ба тvvний доторо нуурын талбай
нь тавин гурван га эзэлж байдаг.
Фv юань, Чан чvнь юань, Ци чvнь юань
( хожим нь Вань чvнь юань гэж нэрэлжээ)
гэх энэ гурван хvрээлэнгийг Юань
мингийн гурван хvрээлэн хэмээдэг
байна. |
Юань
мин юань хvрээлэнгийг Манж Чин
улсын Кан си хааны 48 дугаар онд
( 1709 он ) хаан 4 дvгээр хєвгvvн Ин
Жэндээ ( хожм нь Юн Жэн хэмээх
хаан болов) шагнаж єгсєн
байжээ. Хожим нь тvvнийг цаашид
єргєтгєн засаж байгуулсан
ажээ. Манж Чин улсын хєгжлийн
оргил vе болох Цянь лvн буюу Тэнгэр
тэтгэгч хааны vедТєрєєс
vлэмж иххэмжээний хєрєнгє
мєнгє гарган, хvн хvчнийгзохион
|
|
|
|
|
байгуулж,тухайн
vеийн дотоод гадаадын цэцэрлэгт хvрээлнгийн
урлагийн охь содон хэв загварыг уялдуулан
нэгтгэж, хэдэн vеийн хааны
гар дамжсан уг цэцэрлэгт хvрээлэнгийг
тухайн vеийн дэлхийн хамгийн vзэсгэлэнтэй
хааны цэцэрлэгт хvрээлэн болгож чаджээ.
Тухайн vед уг цэцэрлэгт хvрээлэнд алтан
шаргал дээвэртэй орд харш, сvм дуган,
саравч тагт, хонгил гудам зуун дєч
гаруй байгуулсан ба нуур малтаж уул
босгон, элдэв сонин цэцэг мод тарьж,
янзын олон сонин хачин чуулуугаар
чимсэн vзэмжит газар зуу гаруйг байгулсан
байв. Жишээлбэл, тєрийн хурал хурж
айлтгал сонсдог Жэн да гуан мин буюу
Тєв чигч хэмээх харш, хорим найр
хийхэд зориулсан Цзиv чжєv цин хэмээх
харш, тахилга тайлгад зориулсан Ань
ю дянь гvн хэмээх ордн, судар бичиг
хадгалдаг Вэнь юань гэ харш, Си хv нуурын
vзэмжийг дуурайлгаж байгуулсан Дуань
цяо цань сюе буюу Тасархай гvvрийн
хярмаг цасан, Лиv лан вэнь ин буюу буюу
Удны
давалгаанаас
шувууны
жиргээдуулдах,
Пин хv циv юе буюу
Тунгалаг
нуурны
намрынсаран,
Сань тань инь юе буюу
Гурванцээлийнтэргэл
сарангэх
зэрэг нь Жян нань газрын
vй олон цэцэрлэгт хvрээлэнгийн гайхамшигтай
сайхан vзэмжvvдийг бvрдvvлсэн байгаа
юм. Yvнээс гадна єрнєдийн намба
тєрх бvхий байшин барилгуудтай
бас нэг хvрээлэн байсан ажээ. Энд бас
асар их ном бичиг, уран зураг эвхэмэл,
дурсгалт зvйлvvд, алт мєнгє эд
эрдэнэс байсан болохоор соёл урлагийн
эрдэнэсийн сан хэмээгдэж байсан бєгєєд
єрнєдийхэн vvнийг цэцэрлэгт хvрээлэнгийн
ертєнц, Францын Версейс ордонтой
эн зэрэгцэх хорвоогын нэгэн гайхамшиг
хэмээн vнэлсэн ажээ.
Манж Чин улсын Юн Жэн буюу найралт
тєв Хаанаас Сянь фэн буюу Тvгээмэл
элбэгт хааныг хvртлэх хаад жил болгон
ихээнх цагаа Юань мин юаньд ажиллаж
амьдарч єнгєрvvлдэг байсан болохоор
Юань мин юань нь тухайн vед хэрэг дээрээ
Бээжингийн хоёр дахь хааны ордон болсон
байлаа. 1860 онд Англи, Францын холбоотны
хvчин Бээжинд тvрэмгийлэн орж ирээд,
хааны
цэцэрлэгт хvрээлнийг хоосортол
нь цvєлвєн дээрэмдсэн бєгєєд
гал тавин шатааж, энэхvv гайхамшгийн
ордныг vнсэн товрог болгожээ. Одоо
энд Чан чvнь юань хvрээлэнгийн єрнє
дахьны хэв намбатай байшин барилгын
сийлбэр хээтэй чулуунуудын хэлтэрхий
холторхой л vлдэж, ойр vед Хятад орон
гаднын хvчирхэгvvдийн дарамтал талхигдалд
учирч байсны гэрч болсон билээ. Сvvлийн
жилvvдэд єдий тєдий засвар хийгээд
Юань мин юаний буурь хэмээх цэцэрлэгт
хvрээлэн болгон байгуулсан юм. Энэ
нь мєн ч эх оронч vзлийн сургалт
хvмvvжил хийх чухал бааз болж байгаа
юм. |
|
|