|
|
Щааньси муж |
=============================================================================================== |
|
|
Бао
жи хотын Тиан тай шан уулын vзэмжит
район Тиан
тай шан уулын vзэмжит район Шанш мужийн
Бао жи хотод, Чин лин нурууны ар хормойд
байрладаг. Нийт
зуун хорин дєрвєн хавтгай дєрвєлжин
км талбайтай. 1994 онд улсын гол хамгаалах
vзэмжит район болгосон юм.Тиан
тай шан уулын vзэмжит район нь vзэмжийн
таван район, бие даасан vзэмжийн таван
цэгээр бvрэлдэжээ. Тvvх сударт тэмдгэлснээс
vзвэл, энэ vзэмжийн районы дотор байгаа
“Жиан шvй”бол эртний Жиан овогт аймаг
бvлгийн vсэн тєлжсєн нутаг, Ян
ди хааны тєрлєх нутаг юм байна.
Эрт
дээр vеийн тvvх соёлын vзэмжтэй, нам
сэлvvн сайхан байгалийн vзэмжтэй, номин
цэлгэр энэ нутаг нь Тиан тай уулын
ертєнцийн гайхамшиг гэсэн алдартай.
Энэ vзэмжит районд Ян ди хааны шарлын
ясыг тахисан харш, Шэн нvн сvмтэй, Ян
шао, Шан, Жєv улсын соёлын хуучин
буурь, Да сан боомт, бумбын сvм, эртний
vеийн халил хаданд сийлсэн vсэг бичиг
тэрчлэн Тиан тай оргилын бурхны суудар,
Тиан жvv фэн оргил, vvлэнд шургасан Жи
фэн оргил, Жиан шvй зэрэг тvvх соёлын
болон байгалийн vзэмж зуу гаруй байна.
Yзэмжийн районы доторхи уул
сарьдагуудын
єндєр намын зєрєє нь
мянга гурван зуун метр байдаг бєгєєд
аугаа сvрлэг байдаг. Энд 980 гаруй тєрлийн
єндєр мод болон сєєг ургамал
ургаж, ургамлын бvрхэц нь жаран хувьд
хvрч, Чин лин давааны гиеологийн
гадаргын vлгэр жишээ болж байна.
хєшєєнvvдийг умард Сvн улсын
vед, даруй 1087 онд байгуулсан юм. Уул
нь эдгээр хєшєєг Тан улсын
vеийн Кай чэнгийн чулуун дээр сийлсэн
судар номыг хадгалахын тєлєє
байгуулаад, сvvлээр нь тасраагvй нэмж
одоогын цар хэмжээнд хvргэжээ. єнєє
Ши аны Кvнзийн сvмийн эртний барилгыг
ашиглан тvvнийг єргєтгєн байгуулаад,
тєр тєрийн чулуун хєшєє,
бунхны хєшєє болон чулуун
сийлмэл хєргvvдийг хадгалан, судлах
болон дэлгэн vзvvлэхээр гол болгосон
урлагын мvзие болгожээ. Гучин нэгэн
мянга есєн зуун ам дєрвєлжин
талбайтай энэхvv урлигийн мvзие нь
Кvнзийн сvм, хєшєєнvvд, чулуун
сийлмэлийн урлигийн єрєє
зэрэг гурван хэсгээс бvрэлдэж, дотор
нь дэлгэн vзvvлэх араван нэгэн єрєєтєй.
Дэлгэн vзvлэх талбай нь 4900 ам дєрвєлжин
метр байна. |
|
|
Ши
аны урлагийн музейд єнєє Хан
улсын vеээс аваад одоод хvрч иртлэх
чулуун хєшєє, бунхны хєшєє
зэрэг гурван мянга шахам хєшєє
чулуу хадгалж, тэдгээрийн дотроос
мянга ная есийг нь дэлгэн vзvvлж байна.
Энэ музей чулуун хєшєє, бунхны
хєшєєг хадгалсан тоо хэмжээгээрээ
бvх Хятадад тэргvvн байр эзлэж байгаа
тєдийгvй хоёр мянга гаруй жилийн
турших Хятадын тєр болгоны уран
бvтээл гvйцэд байна. Энд хадгалж байгаа
олон мянган хєшєєний vсгийг
гор тиг, завсрын vсэг, хичээнгvй vсэг,
таталвар тиг зэрэг янз янзын vсгээр
эрдэмтэн мэргэд хэчээнгvйлэн бичсэн
нь ёстой л vсэг бичгийн эрдэнэсийн
сан гэж vнэлэхэд єчvvхэн ч буруудахгvй.
Жишээ татахад,Чин улсын vеийн “Фэн
шан уулын сийлвэрт чулууны” Сvнгийн
тигийн хуулвар бичгийн хуудсыг сєхєж
vзэхэд Ли сигийн хад чулуу мэт дорвилог,
хараацай шувуу нисгэсэн мэт уран гоолиг
жижиг гор тигтэй vсэг танай нvднээ
тодрох юм. |
|
|
Зvvн Хан улсын
“цао чуан бэй”гэсэн хєшєєн
дээрэхь vсэг нэг бvр нь уран гоё байдгаараа
манай орны одоод хvрч иртэл хадгалж
байгаа Хан улсын vеийн хєшєєний
доторхи хамгаас сайхан бvрэн бvтэн
хэвээрээ байгаа, євєрмєц онцлогтой,
дэлхийд ховорхон бvтээл болох юм. Вэи
Жин улсын ємнєд умард тєрийн
vеийн “Сь ма фангийн балбархай хєшєє”
тэрчлэн Юи юv рэний нандигнан хадгалж,
єнгрєгч зууны гучаад оны vед
хандивласан умард Вэй улсын vеийн
бунхны хєшєє зэрэг нь уран
бичимэлийн урлагийн талаар маш их
нэр хvндтэй юм. |
|
|
|
|
Тиан
тай шан уулын vзэмжит район нь vзэмжийн
таван район, бие даасан таван vзэмжийн
цэгээр
бvрэлдэжээ. Тvvх сударт тэмдгэлснээр
энэ vзэмжийн районы доторхи Жиан шvй
бол эртний Жиан овогт аймаг бvлгийн
vvсэн тєлжсєн нутаг, Ян ди хааны
тєрлєх нутаг юм байна. Эрт дээр
vеийн тvvх соёлын vзэмжтэй, нам сэлvvн
нууцахай байгалийн vзэмжтэй номин
цэлгэр энэ нутаг нь Тиан тай уулын
ертєнцийн гайхамшиг гэсэн алдартай.
Энэ vзэмжит районд Ян ди хааны шарлын
ясыг тахисан харш, Шэн нvн сvм, єнгєт
ваар, Шан, жєv улсын соёлын хуучин
буурь, чулуун хэнгэргэн дээр бичсэн
vсэг, Да сан боомт, бомбын сvм, эртний
vеийн халил хаданд сийлсэн vсэг бичиг
тэрчлэн Тиан тай оргилын бурханы суудал,
Тиан жvv фэн оргил, vvлэнд шургасан Жи
фэн оргил, Жиан шvй зэрэг тvvх соёлын
болон байгалийн vзэмж зуу гаруй байна. |
|
|