|
|
| |
Щааньси муж |
=============================================================================================== |
| |
| |
Даа
ян та суврага - Шиао ян та суврага
Ши
ан хотын Хээ пин мэн хаалгаас гадна
дорвон км зайтай байгаа Си эн Си хийдийн
дотор байрлаж байгаа Даа ян та суврагыг
бол Тан улсын Юн Вэигийн гуравдугаар
онд ( 652 он) Энэтхэгд ном залахаар очсон
Тансаг лам, Энэтхэгээс залж авчирсан
зургаан зуун тавин долоон боть санскрит
vсгийн
судар болон бурхнаа хадгалахын толообайгуулсан
байжээ. |
|
| |
|
|
Хамаг
анх нь энэ суврагыг гадар талаар нь
тоосгоор зэргэлж, дунд нь шавар шороо
хийж, таван давхар байгуулаад, хамаг
дээр давхарт нь Тансаг ламын залж
авчирсан судар номыг хадгалж байжээ.
Шавар шороогоор гол болгосон суврага
нь бэхлэг байх талаар таруухан учир
аажмаар нурч эвдэрсэн байжээ. Y Цзэ
тиан хаан Чан анд байсан хугацаанд
(701 оноос 704 онуудад )уулын
суурин дээр нь долоон давхар дєрвєлжин
хэлбэртэй ордон харш маягийн суврагыг
дахин байгуулсан байна. Мин гvрний
vед энэ суврагын гадуур нь дахиж зузаан
тоосгоор бэхлэсэн учир одоод хvрч
иртэл эвдэрч сvйдсэнгvй бvрэн бvтэн
байгаа аж. Энэ суврагын нэрийн тухай
олон янзын хэллэгтэй. Энэ суврагыг
байгуулж байхад дээгvvр нь хуны цовоо
нисэн єнгєр атал гэнт нэг хун
дээрээс ойчин |
|
| |
яг
сайхан суврага дээр тусч няцарж vхснээр
хунт суврага-Да ян та суврага гэж нэрлэсэн
юм гэж ярих юм. Да ян та суврага бол
жаран дєрвєн метр єндєр,
шовгор хэлбэртэй суврага юм. Дєхєм
хялбархан бvтэцтэй, сvрлэг тєв энэ
суврагыг бvхнийг хєх тоосгоор ан
завсрыг нь тааруулан зvйж єрсєн
болохоор маш бат бэх болжээ. Суман
модыг дууриалган тоосгоор голдон
хэрсэг гаргасан бєгєєд давхар
болгоных нь дєрвєн талын тєв
дунд нь тоосгоор эмжээрлэсэн голдон
хаалгатай. суврагын доторхи шатаар
шууд оройд нь гарч болно. Суврагын
гол хаалга болон баруун хаалганы тодгон
дээр бурханы дуганы зургыг нарийн
сийлсэн нь Тан улсын барилгыг судлах
нандин материал
болж байна. Суврагын доорохь
урьд талын хаалганы хоёр хазууд байрлуулсан
тоосгон гvнгэрваа дотор Тан улсын
уран бичээч Жv Сvи лиангийн бичсэн
уран бичлэгт хоёр хєшєє чулууг
тахиж байна.
Шиао ян та
суврага нь Ши ан хотын урьд хаалганы
гаднахь Цvн фv сы хийдийн хойт талд
байрлаж байна.Тан
улсын Жин Лvнгийн онуудад (707-709 он)
мєнгє тєгрєг ихтэй ноёд
тvшмэд,хаан эзэнд ерєєл дэвшvvлэх
зорилгоор энэхvv бурханы суврагыг
бvтээлгэсэн байжээ. Энэ суврагыг анх
арван таван давхартай,дєчин зургаан
метр єндєр байгуулсан юм.Гэтэл
сvvлээр нь орой нь нураад одоо арван
гурвахан давхар,дєчин гурван метр
гаруйхан vлдээд байна.Энэ суврагын
эзэлхvvн нь Да ян та суврагаас жижиг
мєртєє байгуулсан цаг хугацаа
нь ч орой болохоор,жижиг хунт суврага
буюу Шиао ян та суврага гэж нэрлэж
байна.Эртний энэ суврагын барилгад
Тан улсын vеийн барилгын дvр дvрхийг
хадгалсан болохоор,эртнний барилгын
vvднээс авч vзсэн ч,энэ суврага нь судалгааны
vнэ цэнийн талаар Да ян та суврагаас
нэн их байгаа аж.Шиао ян та суврагыг
хэв Янз,бvтэцийн талаас нь авч vзэхэд,олон
давхар саравчит суврагын тєлєєлєх
бvтээл гэж хэлж болох юм.Бvх Хятадын
олон |
|
| |
газарт байгаа олон саравчит, тоосго
чулуугаар байгуулсан суврагууд нь
бvр Шиао ян та суврагын нєлєєг
хvлээж, тvvнтэй адил янзаар байгуулагдсан
юм. Мин улсын Чэн хуагын гуравдугаар
он (1487онд) Щааньсид газар хєдєлснєєр
энэ суврага оройгоосоо сууриндаа
хvртэл тохой илvv єргєн ан цав
Гарсан юм. Сvvлээр нь хэдэн арван жилийн
дараа дахин нэг удаа газар хєдєлсєнд
уулын ан цав Нь харин єєрєє
нийлчхэсэн байлаа. 1965 онд Шиао ян та
суврагад бvх талын засвар хийж суврагыг
бvхнийг ган утасаар далд бэхлэж, суврагын
оройд уснаас сэргийлэх тєхєєрємж
угсран, аянга зайлуулах зvv тааруулсан
юм. Засвар хийх явцад Тан улсын vеийн
хэв Стелийг нь vндсэнд нь хэвээр vлдээснээр
мянган оны эртний суврага шинэ дvр
тєрєхтєй болсон байна. |
|
|
|
|
